پژوهشی تطبیقی در باب جادو در ادبیات و قرآن کریم

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 7، دوره 8، شماره 31، آبان 1393، صفحه 109-127   

نویسنده

مهدی ممتحن

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت(دانشیار).

چکیده

انسان اولیه در برابر طبیعت به نخستین چیزی که توجه داشته خود او بوده و آن‌چنان مفتون این راز بزرگ شده که بی‌اختیار به جادو و افسون پناه برده است. این موجود ظریف، سخت و آسیب‌پذیر در روی زمین خشن و پر حادثه و در میان حیوانات درنده و حوادث بنیانکن طبیعی با انگیزه نیروی جنسی و هوش و تفکر خود توانسته بقای نسل شکننده خود را تأمین کند. غریزه پنهان ترس از آینده، نزد عموم بشر در جوامع ابتدائی و جوامع پیشرفته یکسان است که از جهل درون سرچشمه می‌گیرد و یا از دانسته‌های محدود الهام گرفته و می‌توان آن را مهم‌ترین عامل پناه‌بردن به جادو دانست. در این مقاله به ریشه‌یابی و بیان کیفیت جادو از دید ملل گوناگون می‌پردازیم.

کلیدواژه‌ها

جادو؛ شیطان؛ ساحره؛ توتم؛ کاهن

مراجع

کتابنامه

قرآن کریم.

انوری، حسن. 1386ش، فرهنگ سخن، تهران: نشر سخن.

تامسون، ش.ج.س. 20م، السحر؛ طقوسه وأسراره، ترجمه سمیر شیخانی، بیروت: المکتبة الثقافیة.

عبید، رئوف. 1371ش، انسان روح است نه جسد، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، تهران: نشر ابجد.

فائة من المختصین. 1988م، الألعاب السحریة وحیل الدجالین، دمشق: مؤسسة الایمان.

فریزر، ‌رابرت. 1386ش، شاخه‌های زرین، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: نشر آگاه.

گلسرخی، ایرج. 1377ش، تاریخ جادوگری، تهران: نشر علم.

لانتیه، ژاک. 1373ش، دهکده‌های جادو،‌ترجمه مصطفی موسوی، تهران: نشر بهجت.

ماسه، هانری. 1391، معتقدات و آداب ایرانی، ترجمه مهدی روشن ضمیر،‌تهران: نشر شفیعی.

الیاده، میرچا. 1392م، شمنیسم؛ فنون خلسه کهن، ترجمهمحمدکاظم مهاجری، تهران: نشر ادیان.