بینامتنیت قرآنی در غزلیات حافظ شیرازی

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 9، دوره 5، شماره 19، آبان 1393، صفحه 147-161   

نویسندگان

احمدرضا یلمه‌ها¹؛ مسلم رجبی²

¹* عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان(استاد).

²** دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری.

چکیده

در این پژوهش برآن‌ایم تا از دیدگاه بینامتنیت قرآنی، غزلیات خواجه راز را مورد  نقد و بررسی قرار دهیم. در حقیقت بینامتنیت قرآنی در سخنان این شاعر و عارف بزرگ، در اشکال مختلفی جلوه‌گر شده است. وی از واژگان و عبارات قرآنی به وفور در کلام خویش استفاده نموده است. این پژوهش با هدف نمایاندن بینامتنیت قرآنی در اشعار حافظ و با بررسی چگونگی استفاده حافظ شیرازی از آیات نورانی وحی در غزلیات پر شوراش صورت گرفته است تا در پایان بتوان با رنگ و روی قرآنی و دینی غزلیات خواجه راز بیش از پیش آشنا شد. 

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ بینامتنیت؛ حافظ شیرازی؛ غزلیات؛ الفاظ و مضامین قرآنی

مراجع

کتابنامه

قرآن کریم.

انوار، محمود. 1370، سفینه حافظ، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

آلن، گراهام. 1380، بینامتنیت، ترجمه پیام یزدانجو، تهران: مرکز.

حافظ، شمس الدین محمد. 1375، دیوان اشعار، با مقدمه قزوینی و غنی، تهران: جمهوری.

خرمشاهی، بهاءالدین و مسعود انصاری. 1376، پیام پیامبر(ص)، تهران: منفرد.

خرمشاهی، بهاءالدین. 1380، ذهن و زبان حافظ، تهران: ناهید.

خرمشاهی، بهاءالدین. 1381، حافظ نامه، دو جلد، تهران: علمی و فرهنگی.

شعیرى‏، تاج الدین. 1405ق‏، جامع الأخبار، قم: انتشارات رضى‏.

عزام، محمد. 2001، النص الغائب، دمشق: نشر دار الشروق.

محمدى شاهرودى‏، عبد العلى. 1377، معانی الأخبار، تهران: دار الکتب الاسلامیه‏.

مرتضایی، جواد. 1388، ز شعر دلکش حافظ، تهران: معین.

 

مقالات

ممتحن، مهدی و سمانه شریفی راد. زمستان 1390، «مدح در اشعار متنبی و حافظ»، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، دانشگاه آزاد جیرفت، دوره 5، شماره 20، صفحه 137-149.