السیاسة الداخلیة فی شعر بهار والرصافی

فصلیة دراسات الادب المعاصر

مقاله 3، دوره 6، شماره 24، اسفند 1436، صفحه 47-58   

نویسندگان

موسی بیات¹؛ سید فضل الله میرقادری²

¹طالب الدکتورا بجامعة طهران.

²عضو هیئة التدریس بجامعة شیراز.

چکیده

عصفت الثورة الدستوریة فی ایران والعراق للشعراء والمفکّرین دورٌ کبیرٌ فی تنویر الأذهان، وتعرّف أبناء بلادهم علی الثورة الدستوریة‌ والأحداث السیاسیة‌ الداخلیة واستبداد الحکومة. ومنهم محمدتقی بهار المعروف بـ«ملک الشعراء» و معروف عبدالغنی الرصافی الشاعر العراقی. الشاعران کانا ملتزمین بالوطن والشعب ومصالحه ونائبین فی المجلس وأصدرا مجلاتٍ وصحفاً وبذلا قصاری جهودهما فی سبیل الحریّة. یشیر البحث إشارة خاطفة إلی حیاة الشاعرین ونشاطاتهما فی السیاسیّة الداخلیّة والادب المقارن، یدرس الأشعار المتعلقة بالسیاسة الداخلیة ویقوم بتحلیل الأشعار المتعلقة بنقد الرجال السیاسیین والمجلس نموذجاً، ویختار المدرسة الأمریکیة کمنهج فی الدراسة اعتماداً علی التشابهات والمفاهیم المشترکة بین الشاعرین.

مراجع

الکتب الفارسیة

أصیل، حجت الله. 1374ش، برگزیده و شرح اشعار ملک الشعراء بهار، چاپ اول، تهران: نشر فرزان.

آژند، یعقوب. 1385ش، تجدّد ادبی در دوره مشروطه، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.

البقاعی، ایمان یوسف. 1994م، معروف الرصافی، الطبعة الأولی، بیروت: دارالکتب العلمیة.

بهار، محمدتقی. 1334ش، تاریخ تطوّر شعر فارسی، تهران:‌لا نا.

جمال‌الدین، محمد السعید. 1389ش، ادبیات تطبیقی، پژوهشی تطبیقی در ادبیات فارسی و عربی؛ ترجمه سعید حسام‌پور و حسین کیانی، چاپ اول، شیراز: نشر دانشگاه شیراز.

رفعت، محمود. 1365ش، نغمه کلک بهار، چاپ اول، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات علمی.

 

الکتب العربیة

أبوحاقه، أحمد. 1970م، الالتزام فی الشعر العربی، الطبعة الأولی، بیروت: دار العلم للملایین.

الجیوسی، سلمی خضراء. 2007م، الاتجاهات والحرکات فی الشعر العربی الحدیث، الطبعة الثانیة، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیة.

خلیل، ابراهیم. 2011م، مدخل لدراسة الشعر العربی الحدیث، الطبعة الرابعة، عمان: دار السیرة.

الرصافی، معروف. 2006م، الأعمال الشعریة ‌الکاملة، بیروت: دار العودة.

عبود شراد، شلتاغ. 1998م، تطوّر الشعر العربی الحدیث، الطبعة الأولی، عمان: ‌دار مجدلاو‌‌ی.

الفاخوری، حنا. 1385ش، تاریخ الأدب العربی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات توس.

کفافی، محمد عبدالسلام. 1971م، فی الأدب المقارن، الطبعة الأولی، بیروت: دار النهضة العربیة.

 

المقالات

زرکوب، منصوره ‌ومحمودرضا توکلی محمدی. 2006م، «الالتزام السیاسی فی شعر معروف الرصافی»، مجلة اللغة العربیة‌ وآدابها، السنة الأولی، العدد الثالث، صص 45-19.