بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره‌های استونی، اتانولی و متانولی برگ چهار رقم زیتون ایرانی بر اشریشیا کولای

میکروب شناسی مواد غذائی- Journal of Food Microbiology

مقاله 9، دوره 2، شماره 2، مرداد 1394، صفحه 67-77   

نوع مقاله: اصیل پژوهشی

نویسندگان

مریم عباس والی^{* 1}؛ محمود اسماعیلی کوتمهر²؛ حمدالله مشتاقی¹؛ محمد هادی اسکندری³

¹گروه بهداشت وکنترل کیفیت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

²دانشآموخته کارشناسی ارشد بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

³بخش صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره برگ چهار رقم زیتون مهم بومی ایران شامل ارقام دزفول، روغنی، زرد و شیراز بر اشریشیا کولای بود. در این مطالعه عصاره استونی، متانولی و اتانولی برگ‌های زیتون به روش مایکروویو استخراج، تغلیظ و خشک شدند. اثر مهاری غلظت‌های مختلف عصاره‌ها به روش میکروپلیت بر رشد باکتری اشریشیا کولای در دمای 37 درجه سانتی‌گراد به مدت 24 ساعت با دستگاه پلیت‌ ریدر اندازه‌گیری و منحنی رشد باکتری رسم و مساحت زیر منحنی محاسبه گردید. همچنین درصد مهار رشد باکتری توسط هر یک از عصاره‌ها محاسبه شد. هیچکدام از عصاره‌ها در غلظت 5 و10 میلی‌گرم در میلی‌لیتر اثر مهاری قابل توجهی نداشتند. عصاره استونی رقم‌های دزفول و زرد در غلظت 20 میلی‌گرم در میلی‌لیتر به ترتیب 0/93 و 9/94 درصد رشد باکتری را مهار کردند که به طور معنی‌داری قوی تر از عصاره استونی دو رقم دیگر بود. در رقم روغنی عصاره متانولی با 4/93 درصد مهار به طور معنی‌داری اثر قوی تری نسبت به عصاره‌های استونی و اتانولی داشت. عصاره اتانولی هر چهار رقم مورد بررسی فاقد اثر ضد میکروبی بود. نتایج به‌دست آمده از این پژوهش نشان داد که از چهار رقم زیتون بومی ایران بیشترین اثر ضد میکروبی متعلق به ارقام دزفول و زرد بوده و مناسبترین حلال نیز استون می‌باشد. لذا برگ زیتون رقم‌های بومی ایران را می‌توان برای تهیه عصاره غنی از ترکیبات ضد میکروبی جهت استفاده به عنوان نگهدارنده طبیعی در صنایع غذایی و یا ترکیب ضد میکروبی در پمادها و دیگر داروها به کار برد.

کلیدواژه‌ها

اثر ضد میکروبی؛ اشریشیا کولای؛ مهار رشد؛ برگ زیتون