تأثیر سازمان‌دهنده‌های تصویری بر یادگیری و یادداری دانش سلامت دانش‌آموزان

فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

مقاله 7، دوره 6، 1 (پیاپی 21)، آبان 1394، صفحه 113-129   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رقیه فتحی¹؛ حسین مهدی زاده^{* 2}

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی دانشگاه خوارزمی، معاون فن‌آوری آموزش و پرورش شهرستان ایلام، ایلام، ایران

²استادیار گروه تکنولوژی آموزشی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

این پژوهش در قالب یک طرح نیمه‌آزمایشی با هدف تأثیر آموزش با استفاده از تکنیک ‌های سازمان‌ دهنده تصویری بر میزان یادگیری و یادداری دانش سلامت‌ دانش ‌آموزان در سال 1392 انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه دانش‌آموزان پایه پنجم شهر ایلام بوده‌اند. روش نمونه‌گیری از نوع نمونه‌گیری مبتنی بر هدف و ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه معلم ساخته بوده است. با توجه به ماهیت طرح‌های نیمه‌آزمایشی، دانش ‌آموزان هفت کلاس، انتخاب و سپس، با رعایت اصل انتساب تصادفی در هفت گروه سازمان‌ دهنده‌ های تصویری شامل گروه‌ های خویشاوند، شبکه لغات، گروه‌ بندی شبکه‌ای، ماتریس‌ های گروهی، نقشه‌های مفهومی ساده، نقشه‌های مفهومی استدلالی و زنجیره توالی جایگزین و طی ده جلسه در زمینه بهداشت فردی و عمومی در معرض آموزش قرار گرفتند. با استفاده از پرسش‌نامه، سطح دانش سلامت دانش‌ آموزان گروه ‌های آماری در سه مرحله، قبل از مداخله (پیش‌ آزمون)، بلافاصله پس از اتمام دوره آموزشی (پس ‌آزمون اول) و دو هفته پس از اتمام دوره‌ ها و بدون اعلام قبلی (پس ‌آزمون دوم) مورد سنجش قرار گرفت. نتایج آزمون واریانس یک طرفه حاکی از وجود تفاوت معنادار بین یادگیری (تفاوت پس‌ آزمون اول و پیش ‌آزمون) و یادداری (تفاوت پس‎آزمون دوم و پیش‌ آزمون) گروه ‌ها و برتری روش‌ های شبکه لغات، نقشه‌ های مفهومی ساده، گروه‌های هم‎خانواده و ماتریس ‌های گروهی بود. نتایج تجزیه کوواریانس نیز میزان تأثیر روش آموزشی در یادگیری را 8%، برآورد نموده است. بنابراین، با تکیه بر نتایج این پژوهش می ‌توان تأثیر سازمان‌دهنده ‌های تصویری را مثبت و قابل قبول برآورد نمود.

کلیدواژه‌ها

سازمان‌دهنده‌های تصویری؛ دانش سلامت؛ یادگیری و یادداری

مراجع

1. Amirkhani, M. A., Zei Al Dini, H., Dashti, M., Ardalan, G., & Aminiyai, T. (2008). Health Promoting School (HPS) in Islamic Republic of Iran. (in Persian).
2. ­­Barkley, E. F., Cross, K. P., & Major, C. H. (2005). Collaborative­ learning­ teachniques. A­ Handbook For College Faculty.
3. Bent, J. (2011). Estimating the value of Australian environmental assets. Australasian Journal of Environmental Managemental, 18(1), 21-32.
4. Gage, R. M., Berlainer, L., & Wager, W. (1992). Principles of instructional design (4th ed.). New York: Halt, Rinehart and Winston.
5. Helmseresht, P., & Del Pisheh, I. (2001). The public hiegence, the view on the higence in general in the programs, the politics of hiegence, the principles of individual hygiene and society about the emergency help. Tehran: Chehr.
6. Hatami, J., Mirzaee, R., & Abasi, J. (2009). Improving the instructional quality of the chemistry course by using conceptual maps. Technology of Education (Journal of Technology and Education), 3(4), 281-296. (in Persian).
7. Iofciu, F., Miron, C., & Antohe, S. (2011). Graphic organizer for constructivist approach of advanced science concepts. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 685-690.
8. DeLonga, M., Winterb, D., & Yackel, C. A. (2005). Menntal maps and learning objectives: The fast-SLO algorithm for creating student learning objectives. PRIMUS: Problems, Resources, and Issues in Mathematics Undergraduate Studies, 15(4).
9. Mede, E. (2010). The effects of instruction of graphic organizers in terms of student’s attitudes towards reading in English. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 322-325.
10. Mesr Abadi, J., Hosseini Nasab, D., Fathi Azar, S., & Moghadam, M. (2009). The effect of structure and introduction of conceptual programs on learning and memorizing styles, understanding and solving the biological issues, the educational. Psychological Studies, 10(3), 142-162. (in Persian).
11. Novak, J. D. )2006(. The theory underling concept maps and how to construct them. Florida Institute for Human and Machine Cognition (IHMC).
12. Omidi, N. (2011). The comparison between the instructional padcast, the conceptual programs, the journal of group methods on learning degree of science among the students of second level in the guidance school in 2010-2011. M.A. Thesis, Kermanshah Islamic Azad University. (in Persian).
13. Sarhangi, F., Masoomi, M., Ebadi, A., Seyyed Mazhari, M., Rahmani, A., & Raesi, A. (2009). The Comparison of effect of instruction due to lecture and conceptual programs on learning level. Journal of Critical Care Nursing, 3(1), 1-2. (in Persian).
14. Schaal, S. (2010). Cognitive and motivational effects of digital concept maps in pre-service science teacher training. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2, 640-647.
15. Shaw, S., Nihalani, P., Mayrath, M. & Robinson, D. H. (2012). Graphic organizers or graphic overviews? Presentation order effects with computer-based text. Education Tech Research Dev, 60, 807-820. DOI 10.1007/s11423-012-9257-2.
16. Sharifinya, M., Hojati Amol, H., & Sharifinya, S. H. (2010). The role of pre primary school education on health awareness of first grade students. Urmia Nursing and Midwifery Faculty Journal, 9(2), 90-96.
17. Sherman, J., & Muehlhoff, E. (2007). Developing a nutrition and health education program for primary schools in Zambia. J NutrEduc Behave, 39, 335-42.
18. Shiah-Lian, Ch., Tienli, L., Mei-Li, L. & I-Chen, L. (2010). Effects of concept map teaching on students’ critical thinking and approach to learning and studying. Journal of Nursing Education, 50(8), 466-469.
19. Singh, M. (2009). The art science and philosophy of child care. Indian J Pediatr, 76(2), 171-176.
20. Vacek, J. E. (2009). Using a conceptual approach with a concept map of psychosis as an exemplar to promote critical thinking. Journal of Nuring Education, 48, 49-53.
21. Wheeler, L. A., & Collins, S. K. (2003). The influence of concept mapping on critical thinking in baccalaureate nursing students. Journal of Professional Nursing, 19,339-346.