بررسی میزان تأثیرپذیری فابل‌های احمد شوقی از لافونتن

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

مقاله 6، دوره 9، شماره 36، اسفند 1394، صفحه 99-119   

نویسندگان

محمدجواد فلاحی¹؛ هوشنگ رزمدیده²؛ جمشید باقرزاده³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.

²مدرس دانشگاه رازی.

³عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.

چکیده

ژان دویی لافونتن شاعر و نویسنده فرانسوی یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های ادبی جهان در عصر خویش و پس از آن به شمار می‌رود. منتقدان و پژوهشگران آثار ادبی، وی را یکی از بزرگ‌ترین فابل‌نویس‌های جهان می‌دانند، که اهداف تعلیمی - تربیتی آثار او نظر بسیاری از ادیبان نام آشنای جهان را به خود جلب کرده است. شوقی شاعر اخلاق‌مدار ادبیات عرب صاحب آثار تربیتی - تعلیمی است که از لحاظ ادبی سرچشمه درخشانی از آثار پر معنای ادبیات عرب به شمار می‌آیند. دیوان شوقی شامل فابل‌هایی است که شوقی آن‌ها را به هدف تعلیم افراد جامعه، اشاعه اخلاقیات، میهن‌پرستی و حفظ ارزش‌ها و اعتراض به اوضاع سیاسی حاکم بر عصر سروده است. در این مقاله به بررسی فابل‌های دو ادیب نامی و بزرگ و میزان تأثیرپذیری شوقی از ادیب فرانسوی لافونتن می‌پردازیم. این جستار بر اساس بررسی برخی آثار لافونتن و شوقی که می‌توان در آن نمونه‌هایی از تأثیرپذیری ادیب مصری از لافونتن را دریافت به عمل آمده است.

کلیدواژه‌ها

احمد شوقی؛ ادبیات عرب؛ ادبیات فرانسه؛ فابل؛ ژان دویی لافونتن

مراجع

برونل، پیر. 1376، درآمدی بر ادبیات فرانسه قرون 16 تا 20، ترجمه فاطمه عشقی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

رافعی، مصطفی صادق. وحی القلم، المجلد الثالث، الطبعۀ الثالثة، بیروت: دار الکتاب العربی.

روانشاد، علی اصغر. 1392، داستان پرندگان در شعر شوقی، نقد ادب معاصر.

سپهبدی، عیسی. 1329، تاریخ ادبیات فرانسه، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

سعیدیان، عبدالحسین. 1369، دایرة المعارف ادبی، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. 

شمیسا، سیروس. 1370، بیان، تهران: فردوسی.

شوقی، احمد. 1992م، شوقیات، الطبعۀ الاولی، بیروت: دار الکتاب العربی.

ضیف، شوقی. 1971م، فصول فی الشعر ونقده، القاهره: دار المعارف.

عطوی، فوزی. 1978م، احمد شوقی امیر الشعراء، الطبعۀ الثالثۀ، بیروت: دار الصعب.

الفاخوری، حنا. 2005م، تاریخ الأدب العربی، چاپ دوم، بیروت: دار الجیل.

لافونتن، ژان دویی. 1353، شیر و موش، ترجمه سامان، تهران: انتشارات بامداد.

لافونتن، ژآن دویی. 1380، افسانه‌های لافونتن، ترجمه عبدالله توکل، تهران: مرکز.

محمد شمس الدین، مجدی. 2006م، القصص بین الحقیقة والخیال، القاهرة: الهیئۀ المصریة.

مندور، محمد. 1970م، أعلام الشعر الحدیث، بیروت: المکتبة التجاریة للطباعة.

 

مقالات

اصفهانی عمران، نعمت. 1392، «اندیشه­های تعلیمی جهانی در افسانه­های ازوپ و کلیله و دمنه»، دانشگاه آزاد جیرفت، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی.

رجائی، نجمه. 1383، «قصه شعری در ادب عربی»، مشهد: مجله تخصصی زبان و ادبیات دانشگاه فردوسی، شماره دوم.

گودرزی، محمد.1390، «روزگار، خرد و جهل از دیدگاه ناصرخسرو قبادیانی و احمد شوقی»، دانشگاه آزاد جیرفت، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی.