کنترل زیستی ریزوکتونیا سولانی توسط سویه های سودوموناس جدا شده از ریزوسفر

فصلنامه علمی پژوهشی دنیای میکروب ها

مقاله 8، دوره 10، شماره 4 (پیاپی 33)، اسفند 1396، صفحه 386-393   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

میترا امیدی نسب¹؛ مصطفی درویش نیا^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی همدان، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه‎ پزشکی

²دانشیار، دانشگاه لرستان، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی

چکیده

سابقه و هدف: در حال حاضر لوبیا به صورت گسترده به عنوان یک محصول عمده موادغذایی در بسیاری از مناطق گرمسیری، نیمه‌ گرمسیری و معتدل آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا کشت داده می‌شود. مرگ گیاهچه و پوسیدگی بذر از شایع‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های‌ حبوبات در سراسر جهان است. این بیماری توسط قارچ ریزوکتونیا سولانی ایجاد می‌شود. هدف از این تحقیق  جداسازی و شناسایی باکتری‌های ریزوسفر جهت کنترل زیستی ریزوکتونیا سولانی در لوبیا بود.

مواد و روش‌ها: چهار باکتری جدا شده از خاک ریزوسفر گیاهان لوبیا در مزارع استان لرستان، در شرایط آزمایشگاهی به عنوان آنتاگونیست بالقوه پاتوژن قارچی مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی از رشد میسلیوم قارچ ریزوکتونیا سولانی توسط باکتری‌های ریزوسفر در شرایط آزمایشگاهی مورد آزمایش قرار گرفت. درجه بازدارندگی با اندازه‌گیری میزان هاله در اطراف سویه های باکتریایی تعیین شد.

یافته ها: تعیین توالی ژن 16S rRNA و مقایسه آن با پایگاه داده ژن، نشان داد که سویه های آنتاگونیست متعلق به گونه‌های سودوموناس ائروجینوسا، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس مانتلی بودند. تمامی سویه ها اثر کنترلی قابل توجهی در مهار قارچ ریزوکتونیا سولانی داشته و منجر به کنترل  بیش از 40 درصد در PDA شدند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین بازدارندگی مربوط به سودوموناس پوتیدا و کم‌ترین مربوط به سودوموناس ائروژینوسا بود.

نتیجه‌گیری: پوسیدگی ریشه رایزوکتونیایی یک بیماری بسیار مخرب در بسیاری از مناطق جهان است. استفاده از کنترل بیولوژیکی بر اساس میکروارگانیسم‌ها به عنوان یک جایگزین قدرتمند برای کنترل شیمیایی پوسیدگی ریشه رایزوکتونیایی محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

باکتری‌های ریزوسفر؛ مرگ گیاهچه؛ پوسیدگی بذر؛ سویه های آنتاگونیست

مراجع