بررسی جایگاه مطالعات قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علم‌سنجی

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 3، دوره 7، شماره 28، اسفند 1395، صفحه 47-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی اکبر خاصه؛ سعید صادقی؛ ابراهیم عزتی؛ سعید غفاری

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور(استادیار).

چکیده

هدف از این پژوهش تحلیل و بررسی جایگاه پژوهش‌های قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علم‌سنجی است. جامعه آماری را آن دسته از مطالعات قرآنی تشکیل می‌دهد که در بازه زمانی 20 ساله در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی(تامسون رویترز) نمایه شده‌اند. یافته‌ها نشان داد که در بازه زمانی مذکور تعداد 1479 رکورد در حوزه قرآنی در پایگاه وب‌آو‌ساینس نمایه شده است که تنها 70 مورد آن متعلق به ایران می‌باشد. بر اساس نتایج، که کشور ایالات متحده با انجام 337 پژوهشِ قرآنی در مقایسه با سایر کشورهای جهان در رتبه نخست قرار دارد و ایران در رتبه چهارم جای دارد.

کلیدواژه‌ها

قرآن؛ تولیدات علمی؛ همکاری بین المللی؛ تحلیل استنادی؛ پژوهش‌های قرآنی؛ تحلیل محتوا؛ کتاب‌سنجی

مراجع

بهاری، محمد. 1394ش، جلوه‌های تربیتی سوره یوسف، مجموعه مقالات برگزیده نوزدهیمن جشنواره قرآن و عترت دانشگاه پیام نور، زنجان، دانشگاه پیام نور.

خاصه، علی اکبر و حجازی، سلیمان. 1394ش، زبان بین المللی، حلقه مفقوده پژوهش‌های قرآنی: نگاهی به مقالات آی.اس.ای با موضوعات قرآنی، مجموعه مقالات برگزیده نوزدهیمن جشنواره قرآن و عترت دانشگاه پیام نور، زنجان، دانشگاه پیام نور.

صدر، سیدمحمدباقر. 1369ش، سنت‌های اجتماعی و فلسفه تاریخ در مکتب قرآن، ترجمه حسین منوچهری، جلد اول، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.

عبداللهی، مریم و فرزانه، سجاد. 1394ش، سوره‌شناسی سوره مبارکه لقمان از منظر روان‌شناسی مثبت، مجموعه مقالات برگزیده نوزدهیمن جشنواره قرآن و عترت دانشگاه پیام نور، زنجان: دانشگاه پیام نور.

فرجی، یوسف و زبردست، ابراهیم. 1394، گفت و شنود با سوره سبأ، مجموعه مقالات برگزیده نوزدهیمن جشنواره قرآن و عترت دانشگاه پیام نور، زنجان: دانشگاه پیام نور.

 

مقالات

امیرشجاعی، آناهیتا. 1395ش، «ترجمه‌پذیری و ترجمه‌ناپذیری قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال 7، شماره 25، صص 133-149.

ضابط، حیدررضا. 1382ش، «مطالعات اسلام در ایالات متحده آمریکا از جمهوری تا امپراتوری»، مشکوة، شماره 78.

خاصه، علی اکبر و احمدی نژاد، فریبرز، و حجازی، سلیمان. 1391ش، «بررسی و تحلیل پژوهش‌های قرآنی در عرصه بین المللی ISI»، قرآن و علم، شماره 10، بهار و تابستان، صص 145-166.

زنگیشه، الهه و سهیلی، فرامرز و احمدی، حمید. 1393ش، «تحلیل استنادی و هم نویسندگی پژوهشگران حوزه اسلام و علوم قرآنی در وبگاه علوم میان سال‌های 1993 تا 2012 و ترسیم ساختار علمی این حوزه»، پژوهشنامه علم سنجی، سال 1،شماره 1، صص 63-80.

کریمی، رضا. 1391ش، «بررسی تحلیلی انتشارات علمی تولیدشده در حوزه اسلام»، سفینه، شماره 28.

میرحق‌جو، س. 1392ش، «تحلیل علم سنجی مجله مطالعات قرآنی»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال4، شماره 16، صص 141-155.

منابع لاتین

Borgatti, S. P., Everett, M. G., & Freeman, L. C. (2002). Ucinet for Windows: Software for social network analysis. Harvard, MA: Analytic Technologies.

Dutt, B., Garg, K.C., &Bali, A. (2003). Scientometrics of the international journal. Scientometrics, Scientometris, 56, No.1, 81-93.

Mingers, J., & Leydesdorff, L. (2015). A review of theory and practice in scientometrics. European Journal of Operational Research, 246(1), 1-19.

Nalimov, V., & Mulcjenko, B. (1971). Measurement of Science: Study of the Development of Science as an Information Process. Washington DC: Foreign Technology Division.

Tian, Y., Wen, C., and Hong, S. ( 2008). Global scientific production on GIS research by bibliometric analysis from 1997 to 2006, Journal of Informetrics, No. 2, 65–74.

Truex III, D. P., Cuellar, M. J., and Takeda, H. (2009). Assessing Scholarly Influence: Using the Hirsch Indices to Reframe the Discourse. Journal of the Association of Information Systems, 10(7), 560--594.

Van Eck, N.J., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538.