استخراج فرآیند رشد جامعه اسلامی با تأکید بر سوره حجرات

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 1، دوره 8، شماره 30، مرداد 1396، صفحه 9-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد عبدالحسین زاده¹؛ سیدیوسف کمالیان²؛ مهدی عبدالحمید³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت گرایش دولتی و سیاستگذاری عمومی دانشگاه امام صادق(ع)؛ پژوهشگر کارگروه حکمرانی پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت

²دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت گرایش بازرگانی دانشگاه امام صادق(ع)؛ پژوهشگر کارگروه حکمرانی پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت

³استادیار و معاون علمی پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت و مدرس دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

فرآیند رشد جامعه اسلامی از طریق امتحانات و ابتلائات رخ می‌دهد. در این ابتلائات مسلمانان باید جایگاه خود را دانسته، وظیفه خود را در هر وضعیت به‌ درستی تشخیص دهند و درست عمل کنند تا حکومت اسلامی حفظ شود و آن‌ها نیز رشد پیدا کنند. سوره‌ حجرات نیز در بیان حادثه‌ای است که در زمان رسول اکرم اتفاق افتاده است و اینکه مؤمنان اگر اوامر الهی را به‌درستی انجام دهند حکومت اسلامی قوی‌تر می‌شود و مسلمانان نیز رشد می‌یابند. در این پژوهش با بهره‌گیری از راهبرد تدبر سوره محور و بر اساس روش موضوعی، فرآیند رشد در جامعه اسلامی در امتحانات و ابتلائات توصیف می‌شود.

کلیدواژه‌ها

حاکم اسلامی؛ امتحانات الهی؛ حکومت اسلامی؛ تدبر سوره محور

مراجع

قرآن کریم.

خامنه‌ای، سید علی. 1360ش، منافقین؛ دشمنان حکومت اسلامى(خطبه‌های نماز جمعه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای)، تهران: انتشارات دفتر حزب جمهوری اسلامی.

عسگری، ابوهلال. 1312ق، معجم الفروق اللغویة، قم: انتشارات جامعه مدرسین.

قرائتی، محسن. 1380ش، تفسیر نور(دوره ده‌جلدی)، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.‏

قرائتی، محسن. 1383ش، تفسیر سوره‌ حجرات، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.

مصباح یزدی، محمدتقی. 1391ش، حقوق و سیاست در قرآن، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.

مطهری، مرتضی. 1389ش، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران: انتشارات صدرا.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.

موسوی همدانی، سید محمد باقر. 1374ش، ترجمه تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه.

نقی‌پورفر، ولی‌الله. 1381ش، پژوهشی پیرامون تدبر در قرآن، قم: انتشارات اسوه.

 

مقالات

دیالمه، نیکو. 1392ش، «خردورزی در هندسه معرفتی تفسیر سوره حجرات»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات تفسیری، سال چهارم، شماره 13، صص 51-66.

کرمی، مرتضی؛ شریعتی، سید صدرالدین؛ اسمعیلی، معصومه. 1392ش، «بررسی اصول روابط بین فردی بر اساس آموزه‌های اخلاقی - اجتماعی سوره‌ حجرات و مدل‌یابی محتوایی از این آموزه‌ها»، فصلنامه روانشناسی تربیتی،‌ سال نهم، ‌شماره 29، صص 109-148.

لطیفی، میثم. 1390ش، «روش‌شناسی راهبردهای تدبر در قرآن کریم: استقرایی از پژوهش‌های میان‌رشته‌ای مدیریت اسلامی در دهه اخیر»، اندیشه مدیریت راهبردی، شماره10، صص 25-55.

محدث، سید هادی. 1383ش، «تدبر در آیات قرآن»، فصلنامه آموزش قرآن، شماره5، صص 3-5.

محدث، سید هادی.1370ش، «ارکان حکومت اسلامی و منشور نظام اجتماعی اسلام(در سوره حجرات)»، فصلنامه تربیت، شماره7، صص 16-19.

محمدی آشنایی، علی. 1384ش، «جامعه سازی دینی در سیره نبوی»، فصلنامه اندیشه تقریب، شماره10، صص 19-40.

ممتحن، مهدی؛ سلطانی،‌ اختر و علی مرادیان،‌ مهرداد.1390ش، «علل انحطاط فرهنگی از دیدگاه قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی،‌ دوره دوم، شماره پنجم، صص145-172.