بررسی نظرها و آرای خواجه نصیر طوسی دربارة تعلیم و تربیت انسان و نظام ارزشی حاکم بر آن

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 3، دوره 4، شماره 16، اسفند 1391، صفحه 59-82   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

نویسنده

علیرضا نبی لو

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

چکیده

خواجه نصیرالدین طوسی در ضمن پرداختن به حکمت و علوم طبیعی، در کتاب اخلاق ناصری به سیاست مُدُن و تدبیر منزل توجه خاصی داشته و در اثنای مباحث خود به نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت انسانی، توجه ویژه­ای نموده است. نظام ارزشی در نگاه او از یک سو بر مباحث فطری و سرشتی انسان مبتنی است و از سوی دیگر جامعه و آموزه­های آن را در سمت و سو دادن به این نظام حاکم، مؤثر می‌داند، از طرف دیگر خواجه نصیر تأثیرات غیبی و آموزه­های معنوی و عنایات الهی را در تثبیت نظام ارزشی مذکور و هدایت انسان در مسیر ارزشها مهم و مؤثر می­داند.
او معتقد است انسان از بدو کودکی، هم آمادگی پذیرش نظام ارزشی را دارد و هم اگر خوب هدایت نشود ضد ارزشها می­تواند در سرشت او مؤکد شود؛ همچنین جامعه و خانواده در حفاظت او از افتادن به دام ضد ارزشها نقش حیاتی دارند.
در این مقاله از جهات مختلف به بررسی آرای خواجه نصیر دربارۀ نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

خواجه نصیر طوسی؛ آرا و نظرها؛ نظام ارزشی؛ تعلیم و تربیت

مراجع

 

1- پارسا، محمد.(1372).روان‌شناسی رشد، تهران: بعثت.

2- پیاژه و سیمون.(1369).روانشناسی کودک و اصول تربیتی جوانان، ترجمة عنایت‌الله شکیباپور، تهران: نیما.

3- خواجه نصیر طوسی.(1373).اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینوی و علی­رضا حیدری، تهران: خوارزمی.

4- رمضانی، خسرو.(1379).روانشناسی تربیتی، تهران: انتشارات فاطمیه.

5- شریعتمداری، علی.(1369). اصول و فلسفة تعلیم و تربیت، تهران: امیرکبیر.

6- ------------ .(1367).روانشناسی تربیتی، تهران: امیرکبیر.

7- لطف آبادی، حسین.(1384).روانشناسی تربیتی، تهران: سمت.

8- مک دانلد،فردریک.(1366).روانشناسی تربیتی، ترجمة زهره سرمد، تهران: دانشگاه تهران.

9- منصور، محمود.(1356).روانشناسی ژنتیک، تهران: شرکت سهامی چهر.

 

References:

1- Parsa, Mohammad, 1372, Psychology of Growth, Tehran, Besat.

2- Piaget and Simon, 1369, Child psychology and educational principles of youths, Translation of Enayatollah Shakibapoor, Tehran, Nima.

3- Khaje Nasire Toosi, 1373, Ethics of Nasseri, Minavi and Heydari's reform, Tehran, Kharazmi.

4- Ramazani, Khosraw, 1379,Educational Psychology, Tehran, Fatemiyye.

5- Shariatmadari, Ali, 1369, Principles and Philosophy of Education, Tehran, Amirkabir.

6- --------------------, 1367, Educational Psychology, Tehran, Amirkabir.

7- Lotfabadi, Hosein, 1384, Educational Psychology, Tehran, Samt.

8- McDonald, Frederick, 1366, Educational Psychology, Translateed by Zohre Sarmad, Tehran, Tehran University.

9- Mansoor, Mahmood, 1356, Genetic Psychology, Tehran, Sahamie Chehr.