تبیین منطق گفت و گو از دیدگاه سعدی ( در گلستان و بوستان)

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 3، دوره 2، شماره 6، شهریور 1389، صفحه 51-74   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

نویسندگان

حسینعلی قبادی¹؛ مریم صادقی²

¹- دانشیار زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی تهران

² - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

چکیده

ارتباطات گفتاری، مهمترین رکن ارتباطی است. انسان ها،اندیشه ها، تمایلات، دوستی‌ها و دشمنی های خود را در گفت و گو ها و مکالمات خود آشکار می سازند و از این راه، بین یکدیگر،تعامل یا تقابل ایجاد می کنند. حقیقت آن است که اگر انسان ها بتوانند منطق درست گفت و گو را به کار برند، بسیاری از موانع و روادع مشکل آفرین را، برطرف خواهند نمود. سخن گفتن و شگردهای آن یکی از موضوعهای مهم در متون ادب فارسی است و سعدی، یکی از شاعران ایرانی است که ابعاد واهداف گفت و گو و منطق و چگونگی آن را تبیین نموده است. این مقاله به بررسی دیدگاه های او پرداخته است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و چشم انداز پژوهش نشان دهندة آن است که دیدگاه سعدی در ارتباطات گفتاری،در دو بعد کلی، قابل بررسی است: گفتن (اصالت اندیشه، اصالت تحکیم بنیادهای انسانی، اصالت توانش ارتباطی، اصالت تداوم ارتباطی و افزایش توانمندی )و شنیدن(درک مطلب، گوش دادن همدلانه،).

کلیدواژه‌ها

سعدی؛ ارتباطات گفتاری؛ توانش ارتباطی؛ منطق گفت و گو

مراجع

 

1- آشوری،داریوش .(1377). شعر و اندیشه، تهران: نشر مرکز.

2- آقا گل زاده،فردوس .(1385). تحلیل انتقادی گفتمان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

3- اسلامی ندوشن،محمد علی .(1381). چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، سعدی، مولوی، حافظ)تهران: نشر قطره.

4- بولتون،رابرت .(1386). روان شناسی روابط انسانی،(مهارت های مردمی)، ترجمه حمیدرضا سهرابی ییو افسانه حیات روشنایی، تهران:انتشارات رشد.

5- بی من،ویلیام .(1385). قدرت، گفتمان، زندگی روزمره در ایران، تهران: نشر نی.

6- تودوروف، تزوتان .(1377). منطق گفت و گویی میخاییل باختین، ترجمه داریوش کریمی، تهران: نشر مرکز.

7 ـ خالقی مطلق،احمد .(1385). قدرت،گفتمان، زندگی روزمره در گفتمان فلسفی، سیاسی، معاصر، تهران: نشر گام نو.

8 ـ زرین کوب،عبد الحسین .(1379). حدیث خوش سعدی، تهران: نشر سخن.

9- خنیفر،حسین و پور حسینی،مژده .(1385). مهارت های زندگی، قم: مرکز نشر حاجر.

10- دابلیو،کورتنس،جان .(1369). ارتباط گفتاری میان مردم،ترجمه سید اکبر میر حسینی، تهران: امیر کبیر.

11- دادگران، محمد .(1381). مبانی ارتباط جمعی، تهران: انتشارات فیروزه.

12- ذکر جمیل سعدی (مجموعه مقالات)3جلد .(1366). تهران: اداره کل انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

13- شعیری،محمد رضا .(1385). تجزیه و تحلیل نشانه، معنا شناسی گفتمان، تهران: سمت.

14- کارلسون،ریچارد .(1385). باور کنید مهم نیست (روش های ساده برای رفع مشکلات زندگی).ترجمه مهدی قراچه داغی، تهران: نشر مهستان.

15- محسنیان راد، مهدی .(1380). ارتباط شناسی، تهران: انتشارات سروش.

16- مرادی حسن زاده، طاهره سادات .(1388). تهران: انتشارات نیک خرد.

17- هارجی، اون و دیگران .(1386). مهارت های اجتماعی در ارتباطات میان فردی، ترجمه خشایار بیگی و مهرداد فیروز بخت، تهران: انتشارات رشد.

18 ـ هایدگر، مارتین .(1381). شعر، زبان و اندیشه رهایی، ترجمه عباس منوچهری، تهران: انتشارات مولی.