بررسی و تحلیل درخواست و تقاضا در اشعار کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 3، دوره 1، شماره 4، اسفند 1388، صفحه 45-68   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

نویسندگان

علی اصغر باباصفری¹؛ زینب فرحناک جهرمی²

¹ - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

²- دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

چکیده

آثار ادبی از لحاظ موضوعی به دسته های مختلفی تقسیم می­شوند که از آن جمله اند: انواع حماسی، تعلیمی، نمایشی و غنایی. مقوله درخواست وتقاضا که از زیر­شاخه های ادبیات غنایی محسوب می­شود، در شعر شاعران از دوره های آغازین شعر فارسی تا دوره معاصر به صورت های گوناگون جلوه نموده است. به طور کلی، انواع تقاضا و درخواست ها را می­توان به دو دسته کلی تقاضاهای مادی و غیر­مادی تقسیم کرد که شاعران به شیوه های متفاوت نسبت به طرح آن اقدام کرده اند. در پژوهش حاضر، این موضوع در اشعار کمال­الدین اسماعیل اصفهانی- یکی از شاعران بزرگ سبک عراقی، بررسی و تحلیل شده است. در این زمینه سعی شده است تا همة اشعار شاعر در دیوانش مطالعه و انواع درخواست و تقاضاهای مادی و غیر­مادی او استخراج و بررسی و تحلیل گردد و از این رهگذر نشان داده شده است که نزدیک به سه چهارم درخواست های شاعر را تقاضاهای مادی دربرمی گیرد که بیانگر وضعیت دشوار زندگی و معیشت وی است.

کلیدواژه‌ها

درخواست و تقاضا؛ کمال‌الدین اسماعیل؛ قطعه؛ تقاضای مادی و غیر مادی؛ ممدوح

مراجع

 

1- اشپولر. برتولد. (1365). تاریخ مغول در ایران، تهران: علمی و فرهنگی.

2- بحرالعلومی. حسین. (1348). دیوان خلّاق المعانی ابوالفضل کمال الدیناسماعیل اصفهانی، تهران: دهخدا.

3- حاکمی، اسماعیل. (1386). درباره ادبیات غنایی ایران، تهران: دانشگاه تهران.

4- خالقی راد، حسین. (1375). قطعه وقطعه سرایی در شعر فارسی، تهران.

5- دولتشاه بن بختیشاه .(1385). تذکره دولتشاه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

6- دهخدا. علی اکبر .(1325). لغت نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.

7- ذاکر شاد، الهام السادات .(1387). تحلیل و بررسی طلب و درخواست در شعرفارسی از آغاز تا پایان قرن ششم هجری، نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.

8- راوندی، مرتضی .(1356). تاریخ اجتماعی ایران، تهران: امیرکبیر.

9- رزمجو، حسین .(1370). انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد: آستان قدس رضوی.

10- رستگار فسایی، منصور .(1373).انواع شعر فارسی، شیراز: نوید.

11- زرین کوب، عبد الحسین .(1367). سیری در شعر فارسی، تهران: نوین.

12_______________ .(1355). شعر بی دروغ شعر بی نقاب، تهران: علمی.

13- شمیسا، سیروس .(1370). انواع ادبی، تهران: باغ آینه.

14- صفا، ذبیح الله.(1355). تاریخ ادبیات ایران،تهران: امیرکبیر.

15- معین، محمد .(1342). فرهنگ فارسی،تهران: امیرکبیر.