خدای خوانی و آمرزش خواهی در شعر سعدی

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 7، دوره 1، شماره 4، اسفند 1388، صفحه 133-150   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

نویسنده

عبدارضا مدرس زاده

 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان

چکیده

تقریباً همه سعدی شناسان، این شاعر بزرگ را معلم اخلاق و استاد ترویج مبانی تربیتی و آموزشی می دانند و به رغم برخی انتقادها و نکته گیری ها، باز شأن والای او را در رواج اصول اخلاقی ستوده اند. به همین دلیل، ماندگاری سعدی تضمین شده و قطعی است.
سعدی که از هر فرصت مناسبی در آثار گونه گون خود از گلستان تا قصاید و مواعظ برای بیان و ترویج اصول و مفاهیم اخلاقی استفاده می کند، از خدای خواهی و طلب آمرزش و مغفرت در پیشگاه خداوند، به عنوان یکی از الزامات رویکرد اخلاقی خویش یاد می کند و اتفاقاً آنجا که باب نصیحت پادشاه و ممدوح را باز می کند، این فرصت خدای خوانی و آمرزش خواهی را بهتر قدر دانسته و رسالت خویش را به انجام رسانیده است.
کوشش حاضر، باز کاوی و بررسی این شگرد هنری و اخلاقی و معنوی سعدی است.
 

کلیدواژه‌ها

سعدی؛ سبک عراقی؛ شعر اخلاقی؛ مرگ؛ استغفار

مراجع

 

1- دشتی، علی .(1381). در قلمرو سعدی، تهران: امیرکبیر، چاپ ششم.

2- ریپکا، یان .(1381). تاریخ ادبیات ایران، ترجمه ابوالقاسم سرّی، تهران: سخن.

3- زرین کوب، عبدالحسین .(1379). حدیث خوش سعدی، تهران: سخن.

4ــــــــــــــــــــــــ .(1370). با کاروان حله، تهران: علمی، چاپ ششم.

5- سعدی، مصلح الدین عبدالله .(1364). کلیات، تصحیح محمد علی فروغی، تهران: امیرکبیر.

6 ________________ .(1369). بوستان، تصحیح دکتر غلامحسین یوسفی، تهران: خوارزمی، چاپ چهارم.

7- شفیعی کدکنی، محمدرضا .(1386). زمینه اجتماعی شعر فارسی، تهران: اختران ـ زمانه.

8- شمیسا، سیروس .(1383). سبک شناسی شعر فارسی، تهران: میترا.

9- صدیقیان، مهین دخت .(1378). فرهنگ واژه نمای غزلیات سعدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

10- فرشیدورد، خسرو .(1363). درباره ادبیات و نقد ادبی، تهران: امیرکبیر.

11- فوشه کور، شارل هانری .(1377). اخلاقیات، ترجمه محمدعلی امیرمعزی و عبدالمحمد روح بخشان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی و انجمن ایران شناسی فرانسه در ایران.

12- موحد،ضیاء .(1378). سعدی، تهران: طرح نو، چاپ سوم.