سبک تغذیه در سلامت انسان از دیدگاه آیات و روایات

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقاله 7، دوره 8، شماره 32، اسفند 1396، صفحه 159-176   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

طیبه اکران¹؛ مهرناز گلی²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم

²استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

تغذیه صحیح و سالم، تغذیه‌ای است که از نظر ظاهری باید از هرگونه عوامل آلوده و بیماری‌زا به دور بوده و از نظر کیفی و عناصر معدنی و انرژی‌زا نیز غنی باشد به طوری که بتواند نیازهای بدن را به احتیاجات غذایی در شرایط مختلف رشد و سلامت و بیماری تأمین کند، به عبارت دیگر تغذیه‌ای است که در آن تنوع و تعادل رعایت گردد. که هدف از این مقاله بررسی سبک تغذیه سالم در سلامت انسان از دیدگاه آیات و روایات است. پژوهش حاضر به روش توصیفی– تحلیلی، با رویکرد قرآنی و روایی می‌باشد. این پژوهش پس از بررسی منابع دینی بیان می‌دارد دستیابی به تغذیه سالم مستلزم مقدماتی چون مواد غذایی حلال و پاکیزه، پرهیز از مواد غذایی حرام، تنوع مواد غذایی، میانه‌روی در غذا و پرهیز از افراط و تفریط و ... می‌باشد. از دیدگاه قرآن و روایات سبک تغذیه صحیح و سالم سبب می‌شود افراد از سلامت جسمی و روانی لازم برخودار شوند، و این جزء مهم‌ترین برنامه‌های هدایتی و تربیتی قرآن و روایات می‌باشد، زیرا زیر بنای صحت و رمز سلامت نیز بهره مندی از مواد غذایی سالم و پاکیزه مورد نظر اسلام است. بنابراین تغذیه سالم یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های تاثیرگذار در سلامت انسان است.

کلیدواژه‌ها

روان؛ جسم؛ قرآن؛ اسلام؛ حلال؛ حرام؛ پاکیزه

مراجع

قرآن کریم.

نهج الفصاحه.

کتب عربی

ابن بابویه القمی، محمد بن علی. 1403ق، الخصال، تصحیح علی اکبر غفاری، چ دوم، قم: انتشارات جامعه مدرسین.

ابن ماجه، محمد بن یزید القزوینی. بی تا، سنن ابن ماجه، تحقیق محمدفؤاد عبدالباقی، بیروت: دار الفکر.

الترمذی، محمد بن عیسی. 1403ق، سنن ترمذی، تحقیق عبدالوهاب عبداللطیف، چ دوم، بیروت: دار الفکر.

الدیلمی، حسن بن علی بن محــمد. 1412ق، ارشاد القلوب إلی الصــواب، چ دوم، قم: شـریف رضی.

شیخ حر عاملی، محمد بن حسن. 1409ق، وسائل الشیعه، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1417ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.

الطبرسی، حسن بن فضل بن الحسن. 1412ق، مکارم الأخلاق، چ چهارم، قم: شریف رضی.

طبرسی، میرزا حسین(محدث نوری). 1408ق، مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل، چاپ اول، قم: موسسه آل البیت.

قطب الدین الراوندی، سعید بن عبدالله. 1407ق، الدعوات(سلوة الحزین)، تحقیق سید محمدباقر موحد ابطحی، چ اول، قم: مؤسسه امام مهدی(عج).

قمی، عباس. 1414ق، سفینة البحار، چ اول،بی جا: انتشارات دار الاسوة للطباعة والنشر.

کلینی رازی، محمد بن یعقوب. 1401ق، الفروع الکافی، چ سوم، بیروت: دار الصعب و دار التعاریف.

مجلسی، محمدباقر. 1403ق، بحـار الأنوار الجامـعة لدرر اخبار الأئمة الأطهار، بیروت: مؤسـسه الوفاء.

 

کتب فارسی

اکبری، علی. 1386، چه بخوریم تا سالم‌تر زندگی کنیم؟ چ اول، تهران: آیین دانش.

امین، سیدمهدی. 1388، غذا و تغذیه انسان، چ اول، تهران: انتشارات مفتاح دانش و بیان جوان.

ایلدرآبادی، اسحاق. 1384، درسنامه پرستاری بهداشت جامعه، چ دوم، تهران: نشر جامعه نگر.

آمدی، عبدالواحد. 1387، غرر الحکم ودرر الکلم، ترجمه محمدعلی انصاری، چ ششم، قم: مؤسسه انتشاراتی امام عصر.

جوادی آملی. 1391، مفاتیح الحیاة، تحقیـق محمدحسین فلاح زاده، چ هفتـاد و دوم، قم: نشر اسـراء.

جی ای پارک و ک پارک. 1387ش، کلیات خدمات بهداشتی، ترجمه حسین شجاعی تهرانی، چ سوم، تهران: انتشارات سماط.

حکیمی، محمدرضا. 1380، الحیاة، ترجمه احمد آرام، چ اول، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

حلم سرشت، پریوش و دل پیشه، اسماعیل. 1389، اصول تغذیه و بهداشت مواد غذایی، تهران: نشر چهر.

خدادادی، جمشید. 1385، پانزده روز تا سلامتی(باز خوانی آیات مربوط به تغذیه انسان در قرآن کریم)، چ اول، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.

دیاب، عبدالحمید و قرقوز، احمد. 1389، طب در قرآن، ترجمه کمال روحانی، چ اول، سنندج: انتشارات آراس.

راغب اصفهانی. 1389، مفردات الفاظ قرآن کریم، ترجمه حسین خداپرست، چ دوم، قم: انتشارات نوید اسلام.

رضایی اصفهانی، محمدعلی. 1381، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، رشت: نشر کتاب مبین.

سیف اللهی، وجه الله. 1378، شگفتی‌های قرآن، رشت: جهاد دانشگاهی.

شیرازی، احمد امین. 1382، اسلام پزشک بی دارو، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.

عباس نژاد، محسن و همکاران. 1385، قرآن و طب، چ اول، مشهد: بنیاد پژوهش‌های قرآنی حوزه و دانشگاه.

کامرانی، منیره السادات. 1391، آثار تربیتی تغذیه در قرآن و سنت، چ اول، بابل: نشر مبعث- گل‌های بهشت.

مکارم شیرازی، ناصر. 1374، تفسیر نمونه، چاپ اول، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

منتظر، رضا. 1384، طب اسلامی گنجینه تندرستی، تهران: نسل نیکان.

 

مقالات

روشن، فرشته و خزاعی، مجید. 1391، «سلامت روان از دیدگاه قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، دانشگاه آزاد جیرفت، شماره12.

میرآقاسی، فاطمه سادات. «برخی از آثار مُسکرات از دیدگاه قرآن و سنت»، فصلنامه مطالعات قرآنی، دانشگاه آزاد جیرفت، شماره4.