تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,371 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,981 |
درونمایه اشعار حکمی ناصرخسرو و ابوالعتاهیه | ||
فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 2، دوره 11، شماره 44، اسفند 1396، صفحه 45-70 اصل مقاله (836.06 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فضل الله رضایی اردانی1؛ غلامرضا هاتفی مجومرد2 | ||
1رییس و عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان یزد، ایران(استادیار). | ||
2مدرس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان یزد، ایران | ||
چکیده | ||
ناصرخسرو و ابوالعتاهیه از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پروراندهاند. این دو شاعر بزرگ با بیان این مفاهیم متعالی حکمی، از سردمداران این عرصه به شمار میآیند و با وجود شباهتها، تفاوتهایی نیز در بیان مضامین حکمی آنها دیده میشود. این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شباهتها و تفاوتهای موجود در اشعار دو شاعر دارد. نتایج این بررسی نشان میدهد که هر دو شاعر، در پی بیان مفاهیم حکمی و فلسفی در شعرشان بودهاند. اما ناصرخسرو با تکیه بر اصول اخلاقی، اعتقادی و عملی، از این مفاهیم، بهره بیشتری بردهاست. به نظر میرسد که او به حکم رواج اشعار عربی در آن زمان در میان ایرانیان و بنا بر شیوههای تعلیمی رایج در عصر خود، با اشعار شاعران عرب به ویژه ابوالعتاهیه آشنا بوده و میتوان گفت که به نوعی به مضامین و حکمتهای شعر وی نظر داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات تطبیقی؛ شعر حکمی؛ توجه به دین؛ قرآن و حدیث | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابن الاثیر، عزالدین علی بن محمد. 1965م، الکامل فی التاریخ، بیروت: بی نا. ابوالعتاهیه، اسماعیل بن قاسم. 1406ق، دیوان، بیروت: دار الجنان. الاصفهانی، ابوالفرج. 1965م، الأغانی، بیروت: دار الفکر. جوادی آملی، عبدالله. 1386ش، رحیق مختوم(شرح حکمت متعالیه صدرالدین شیرازی)، ج 1، قم: اسراء. حکیمی، محمود. 1385ش، در مدرسه ناصرخسرو، تهران: نشر قلم. راغب اصفهانی، حسین بن محمّد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دار القلم. رزمجو، حسین. 1369ش، شعر کهن فارسی در ترازوی نقد اخلاق اسلامی، مشهد: نشر آستان قدس رضوی. زرین کوب، عبدالحسین. 1371ش، آشنایی با نقد ادبی، چ 8، تهران: سخن. صفا، ذبیح الله. 1384ش، تاریخ ادبیّات ایران، چ 24، تهران: ققنوس. طباطبایی، سید محمّدحسین. 1382ش، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمّدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. الفاخوری، حنا. 1368ش، تاریخ ادبیات عربی، ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران: توس. فروزانفر، بدیع الزمان. 1339ش، سخن و سخنوران، تهران: انتشارات علمی. قبادیانی، ناصر خسرو. 1357ش، دیوان اشعار حکیم ناصر خسرو قبادیانی، به اهتمام مجتبی مینوی و مهدی محقق، ج1، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل شعبه تهران. قبادیانی، ناصر خسرو. 1387ش، دیوان، تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقّق، چاپ هفتم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. قرشی، سید علی اکبر. بی تا، قاموس القرآن، مج 2، بی جا: نشر دار الکتب الاسلامیه. الکفراوی، محمد عبد العزیز. اسطورة الزهد عند ابی العتاهیة، قاهره: دار نهضة مصر للطبع و النشر. مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین. 1937م، مروج الذهب ومعادن الجواهر، تحقیق محی الدین عبدالحمید، بیروت: دار الفکر. ناصرخسرو، ابومعین. 1378ش، دیوان اشعار، مجتبی مینوی و مهدی محقق، چ 5، تهران: دانشگاه تهران. هداره، محمّد مصطفی. 1969م، اتجاهات الشعر العربی، الطبعة الثانیة، القاهره: دار المعارف. یوسفی، غلامحسین. 1377ش، چشمهروشن، تهران: انتشارات علمی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 367 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 433 |