مقایسۀ شخصیّت‌پردازی زن در داستان های چوبک و دانشور

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 5، دوره 10، شماره 36، مهر 1397، صفحه 103-128   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمود صادق زاده^{* 1}؛ مریم شمس²

¹دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد ، ایران

²کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

چکیده

صادق چوبک(1295-1377) و سیمین دانشور(1300) جزو تکنیکی‌ترین داستان‌نویسان صاحب سبک از مکتب جنوب به شمار می‌ر‌وند که هرکدام به لحن و بیان خاصّی به شخصیّت، خصایص و مصائب زنان در داستان‌هایشان پرداخته اند.
در این جستار، ضمن معرّفی کوتاه زندگی و آثار چوبک و دانشور و اشاره به انواع شخصیّت‌ها در داستان، از طریق باز‌خوانی، تجزیه و تحلیل آثار داستانی آنان کوشش می‌شود، وجوه تشابه و تفاوت شیوه‌های شخصیّت‌پردازی و خصیصه‌های مثبت و منفی زنان و مؤلّفه‌های اصلی آن‌ها بررسی، مقایسه و ارزیابی و نتایج کمّی آن به شکل نمودارها و جدول‌هایی ارائه شود. دانشور به‌عنوان نویسندۀ زن پیشرو، بیش از شصت و پنج درصد از داستان‌هایش را به شخصیّت زنان اختصاص داده و چوبک، هفده درصد. دانشور در بازسازی شخصیّت‌های پویای زن، واقع بینانه‌تر عمل کرده، در حالی‌که چوبک با دیدگاه ناتورالیستی و با لحنی بی‌پروا، کریه‌ترین چهره را از شخصیّت‌های ایستا و خرافی زن نشان داده است.
کلید واژه‌ها: ادبیّات داستانی، صادق چوبک، سیمین دانشور، شخصّیت پردازی زن، رئالیسم، ناتورالیسم

کلیدواژه‌ها

ادبیّات داستانی؛ صادق چوبک؛ سیمین دانشور؛ شخصّیت پردازی زن؛ رئالیسم؛ ناتورالیسم

مراجع