بررسی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری شهری براساس مدل پیشنهادی Saez با تکیه بر مفهوم Coopetition (مطالعه موردی: شهر تهران)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 7، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 41، اسفند 1397، صفحه 111-131   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

مریم خضرایی شولای فر¹؛ زینب کرکه آبادی^{* 2}

¹دانشجوی جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

²دانشیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

چکیده
امروزه شهرهای پیشرفته برای بدست آوردن فرصتهای مناسب جهت توسعه وجذب سرمایه گذاری‌ها، با یکدیگر دررقابت هستند. رقابت ازموضوعات کلیدی درتئوری های برنامه ریزی منطقه‌ای وشهری دردوره معاصر محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان رقابت پذیری کلان شهر تهران به عنوان پایتخت و مقایسه آن با کلان شهرهایی از چهار منطقه مهم و استراتژیک کشورصورت گرفته است تا ضمن تعیین موقعیت رقابتی فعلی آنها، امکان تدوین سیاستهای رقابتی موثرتر در آینده فراهم شود. روش تحقیق دراین مقاله از نوع توصیفی –تحلیلی واستفاده ازمدلی است که saez برای ارزیابی توان رقابت پذیری 159 شهر در 26 کشور اروپایی به کار برده است. نتایج حاصل از تحقیق، کسب امتیاز 9.37 در تهران را نشان می‌دهد. امتیازی که تقریباً به کلانشهرهای طراز اول اروپا مانند لندن، پاریس ومادرید نزدیک است. همچنین یک شیب ملایم کاهشی در امتیازات کلان شهرهای مشهد، تبریز و اهوازدرمقایسه با تهران و یک نتیجه غیر قابل انتظار در نمره زاهدان مشاهده می‌گردد. تحلیل شاخصهای رقابت پذیری، حاکی از تفاوت قابل ملاحظه در ماهیت پتانسیلهایی است که کلان شهرهای مورد مطالعه با اتکا به آنها وارد این عرصه شده‌اند. بنابراین به منظوردستیابی به یک موقعیت رقابتی پایدار، تهران و دیگر کلان شهرها بایستی با تقویت بعد نوآوری و اتکا بر استراتژیهای دانش محوربه تجدید نظر در الگوی فعلی رقابتی خود بپردازند

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: رقابت پذیری شهری؛ مدل Saez؛ مفهوم Coopetition؛ تهران

مراجع

References

Alarcon Rodrigo Pablo, Juan, Lozano Antun,Angelica (.2012),Logestics competitiveness in a megapolitan network of cities "A theatrical approach and some application in the central Region of Mexico,procedia-Social and Behavioral,735-750

Basirat, meysam(2012) The effects of globalization in metropolitan capital, PhD thesis, urban development, Tehran University[In persian]

Bouncken Richard B, Fredrich Viktor (2016) Learning in coopetition: Alliance orientation, network size, and firm types, Journal Of Business Research,1753-1758

Camagni, Roberto, [2002] On the concept of territorial competitiveness sound or misleading.Paper presented at the ERSA,Dortmund,august2002

Dadashpour, Hashem and others (2010). Regional Competitiveness as a New Approach to Regional Development. Managing Journal, No. 22, pp. 51-79[In Persian]

Elahi, parastu(2014) Programming of the central part of the historical city of Kerman with the approach to improving competitiveness, Master's thesis, Urban Planning, Tarbiat Modares University[In Persian]

Ghaderi, Mohammad Reza and Kasai, Mitra (2013) Features, Objectives and Strategies of the Country's Twenty Years Perspective Document, Isfahan: Alam Afarin[In Persian]

 Ghorchi, Morteza (2010) Metropolitan Competition in Transnational Areas Using Startegic Strategy, Urban Management Quarterly, Second Year, No. 3, pp. 156-174[In Persian]

Gudrun Haindlmaier,Verena Riedl,)2000 )Centre of regional Science, Vienna university of technology, Austria

Hu.Richard. (2016), Sustainability and competitiveness in Australian cities,University of Canberr

Haghpanah, Yaghoub (2018) Explaining the Effect of Institutional Components on Urban Land Management Pattern in Iran. New Attitudes in Human Geography Quarterly, No2[In Persian]

Islamic Consultative Research Center, (2015) The Situation of Iran in the Latest Global Competitiveness Report, Tehran, Number 15107, pp. 1-16, Ahmadian, Maryam[In Persian]

James simmie(2016)Competitive cities in the Global Economy, European planning studies,

Kargar Samani, Amir (, 2014). Urban Competitiveness Model Design Based on Good Urban Governance Indices in the Process of Globalization, Ph.D., Economic, Tarbiat Modarres University[In Persian]

Kargar Samani, Amir (2014) The Impact of Urban Competitiveness on National Competitiveness, Business Management Outlook, No. 20 (pp. 123-129)[In Persian]

Khajavi, Mohsen (2012), Explaining the Competitiveness Strategies of Tehran, Strategic Management Studies, No. 15 (pp. 37-56)[In Persian]

Lengyel Imre (2009) Bottom-up Regional Economic Development Competition, Competitiveness and clusters Regional competitiveness, JATEP press. Pp.13-38

Lucia Saez. Inaki Perianez (2015), Bench marking Urban competitiveness in Europe to attract investment. University of Spain

Malecki Edward J. (2002) Hard and Soft Networks for urban competitiveness, urban studies

Nazm far, Hossein, (2012) Economic Competitiveness of Iranian Cities, Journal of Urban Economics and Management, No. 5, pp. 23-38[In Persian]

Nedaie Tusi, Sahar, (2015) Regional Development Framework for Regional Competitiveness in Iran, Journal of Fine Arts, Mystery and Urban Development, No. 3 (pp. 5-50)[In persian]

Peter Hal (2015) The 21st Century City Future Translator Sadeghi, Ismail, Safai, Nahid, Publisher of Iranian Consulting Engineers Society, Second Edition Tehran

Rahmani, Mohammad, (2012). Cities, Features and Concepts, Tehran: Omid Enghelab[In persian]

Sahraie, Faramarz and others. (2016). Identifying the Strategies of Globalization in Urban Diplomacy (Case Study: Tehran Metropolis), Journal of Urban Economics and Management, No. 16, pp.87-105[In Persian]

Shaleen Singhal,Stanley Ms Greal,Jim Berry(2015), An evaluation model for city competitiveness: Application to U.K cities. University of U.K

Sharif Zadegan, Mohammad Hussein (2015). An Institutional Approach to Planning for Regional Development. Planning and Budgeting Scientific Papers, No. 4, pp. 184-155[In Persian]

Shokouti, Hossein, (2008). New Views in Urban Geography, Tehran: Samt [In persian]

Shourcheh, Mahmoud (2012). New Views in Urban Systems, Tehran: Parham [In persian]

Taylor.PJ (2012) Competition and cooperation between cities in Globalization). Research Bulletin Cheltenham, uk

Tehran Municipality, Statistics Center of Iran, Central Bank of Tehran, (2011and 2014), Statistical Yearbooks, Tehran [In persian]

Trok, Ivan (2004) Cities, Regions and Competitivness,,Regional Studies, Vol 38,pp1069-1083

Thornley. Andy (1999), urban planning and competitive advantage London, Sydney and Singapore – London school

UN HABITAT, (2015) Enhancing the competitiveness of cities, urban economy branch, Discussion paper 4, October

Yuhong.Cheng – Lijing Chen (2014), Deconstruction of urban competitiveness within city Network perspective, University of china

Zaker-Salehi, Ali (2011), A Survey on the Current Situation in Science and Technology in Iran, Journal of Planning and Planning, Shahid Beheshti, pp. 17-33[In Persian]