تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر پرورش خلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک آموزش و پرورش بهارستان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 7، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 31، اسفند 1397، صفحه 193-216   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

امیرحسین مهدی زاده^{* 1}؛ علیرضا عراقیه²؛ حسین حیدریه³

¹‏ استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران ‏

²دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران ‏

³کارشناس ارشد تحقیقات آموزشی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران‏

چکیده

هدف: هدف پزوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر پرورش خلاقیت دانش‌آموزان است.
روش: روش این پژوهش علی – مقایسه ای است و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو بخش توصیفی و استنباطی از آزمون‌های کولموگروف‌اسمیرنف (K-S)، شاپیروویلک (SH-W) و t مستقل با بهره‌گیری از نرم‌افزار آماری SPSS-22 استفاده شد. افرادی که در روند اجرای این پژوهش شرکت داشتند پنجاه نفر از دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی هستند؛ که از بین مناطق شهرستان بهارستان با استفاده از روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از آزمون خلاقیت تورنس ( فرم B ) که شامل سه فعالیت بود، که در چهار خرده مقیاس سیالی، انعطاف پذیری، اصالت و بسط است، استفاده شد.
یافته‌ها: خلاقیت در دانش آموزان مورد مطالعه متفاوت است. بطوریکه بر اساس مقایسه میانگین‌ها تفاوت در گروه دانش‌آموزان آموزش دیده (48/166) بیشتر از گروه دانش‌آموزان آموزش ندیده (96/132) است.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از فرضیه کلی پژوهش مبنی بر آنکه «آموزش فلسفه برای کودکان بر پرورش خلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک بهارستان تأثیر دارد»، نشان داد که آموزش فلسفه برای کودکان بر پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک بهارستان تأثیر دارد.

کلیدواژه‌ها

فلسفه برای کودکان؛ خلاقیت؛ تفکر خلاق

مراجع

اسلامیه، فاطمه؛ و دارابیگی، مهشید. (1395). میزان کاربست مدیریت دانش در دانشگاه‌ علوم پزشکی ایران و ارتباط آن با خلاقیت. مقالات دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهشهای کاربردی در علوم تربیتی، مطالعات رفتاری و آسیب‌های اجتماعی ایران.

جلیلیان، حمیدرضا؛ مرادی، مرتضی؛ و کاکایی ماوایی، حسین. (1389). رهبری تحول گرا و خلاقیت کارکنان. توسعه انسانی پلیس، 7، 32 ، 59 -72.

حسینی، افضل السادات. (1394). ماهیت خلاقیت و شیوه های پرورش آن. تهران: به‌نشر.

حیدری، غلامحسین. (1390). فرهنگ خلاقیت و خلاقیت فرهنگی.فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 1، 2، 57 - 88.

دائمی، حمیدرضا؛ و مقیمی بارفروش، سیده فاطمه. (1383). هنجاریابی آزمون خلاقیت. تازه های علوم شناختی، 6، 4، 1-8.

رابی، فاطمهو، و سیف، دیبا. (1391). نقش سبکهای تفکر در پیش بینی ابعاد خلاقیت در دانشجویان استعداد درخشان و ممتاز. مجله علوم رفتاری، 6، 4 ، 369 - 376.

رستمی، کاوه؛ رحیمی، ابراهیم؛ رستمی، ویدا؛ و هاشمی، سپیده. (1391). بررسی تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه فلسفه برای کودکان بر خلاقیت کودکان. تفکر و کودک، 3، 2، 49-65.

رشتچی، مژگان؛ و کیوانفر، ارشیا. (1388). مبانی نظری اجتماع کندوکاو به عنوان روش آموزش فلسفه برای کودکان. فصلنامه فرهنگ، 69، 39 - 58.

رنجدوست، شهرام؛ و عیوضی، پروانه. (1392). بررسی رابطه هوش هیجانی دبیران با تفکر خلاق دانش آموزان متوسطه. پژوهش در برنامه ریزی درسی، 2، 9، 113 - 125.

صادقی مال امیری، منصور. (1392). نقش کثرت در عین وحدت اعضای تیم بر خلاقیت. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 6، 3 ، 71 -108.

صادقی مال امیری، منصور. (1395). بررسی تأثیر رفتارهای سه گانه ( بخل ، میانه روی و اسراف ) بر خلاقیت.فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6 ، 2، 19-51.

صدر، فاطمهو، و پورحسن، قاسم. (1395). نقد نسبیت گرایی نظریه تربیتی لیپمن در مقایسه با نسبیت در هرمنوتیک فلسفی گادامر. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 24، 31، 137 – 163.

طالعی، سهیلا. (1391). تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر رشد مهارتهای بنیادی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

ماهروزاده، طیبهو، و رمضانپور، شیوا. (1390). تأثیر روش اجتماع پژوهشی برنامه فلسفه برای کودکان بر پرورش مهارت های شهروندی. نامه اندیشه های نوین تربیتی، 7، 3، 31-63.

معنوی پور، داود. (1389). رابطه خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی با مهارت­های فراشناختی. تحقیقات روانشناختی، 2، 8، 8 ، 63 -72.

موسوی، سیدعباس و احمدی، سمیه. (1393). بررسی رابطه میان هوش معنوی و خلاقیت و نوآوری کارآفرینان موفق. اولین همایش ملی الکترونیکی دستاوردهای نوین در علوم مدیریت و حسابداری، بصورت الکترونیکی.

نادری، عزت الله؛ تجلی نیا، امیر؛ شریعتمداری، علی؛ و سیف نراقی، مریم. (1391). بررسی تأثیر اجرای برنامه ی فلسفه برای کودکان در پرورش خلاقیت دانش آموزان پسر پایه اول مقطع متوسطه منطقه. تفکر و کودک، 3، 1، 91-117.

نجفی خواه، مهدی؛ یافتیان، نرگس و بخشعلی زاده، شهرناز. (1390). دورنمایی از خلاقیت در فرآیند آموزش ریاضی. فناوری آموزش ( فناوری و آموزش )، 5، 4، 251 - 264.

نزهت، ابراهیم. (1390). اندیشه ورزی و تفکر خلاق از منظر نهج البلاغه. ادب عربی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران)، 1، 2، 137 - 154.

ولی زاده قره قوزلو، حسین؛ عسگری مبارکه، کریم و کلانتری، مهرداد. (1395). اثر­بخشی روش­های القاء خلق مثبت بر بهبود خلاقیت سیالی کلامی و انعطاف پذیری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد.فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6، 2، 143 - 158.

 

D'Olimpio, L., & Teschers, Ch. (2016). Philosophy for Children Meets the Art of Living: A Holistic Approach to an Education for Life. Philosophical Inquiry in Education, 23, 2, 114-124.

Fisher, R). 2001). Philosophy in Perimery schools. Fostering Thinking Skills a hiteracy. Reading hiteracy and hanguage. Elias Eric Mwenda.

Freshman, B. (1999). An exploratory anahysis of definitions & applications of spiritualityin the workplace. Journal of organizatinal change, 2, 4, 318-329.

Marie, D., & Mathieu. (2011). Developmenta process of dialogical critical thinking in groups of pupils aged 4 to 12 years .Journal of Creative Education, 2, 1, 418-428.

Wang, p., & Rode. )2001). Transformational Leadership and Folliwer Creativity: The Moderating Effects of Identification with and Organizational Chimate. Human Relations, 3, 6, 1105-1128.

Worley, P. (2016). Philosophy and children. The Philosophers' Magazine, 72, 119-120.