بررسی تطبیقی مبانی ناسیونالیسم در شعر احمد شوقی و سیّد اشرف الدّین حسینی

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

مقاله 2، دوره 2، شماره 3، خرداد 1397، صفحه 18-41   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

رضا موسی آبادی¹؛ دکتر بتول فخراسلام^{* 2}

¹دانشجوی دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، ایران

²استادیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور - ایران

چکیده

ناسیونالیسم ازجمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدّن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و سبب ظهور شاعرانی گردید که مهم­ترین مضامین شعری آن­ها، اشعار وطنی و مهم­ترین دغدغه­شان، مبارزه با نیروهای مستبد داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشورشان را به مخاطره می­افکندند. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی جلوه­های گوناگون ناسیونالیسم ایرانی و عربی در دوران نهضت عربی و مشروطة ایران در اشعار احمد شوقی و سیّداشرف­الدّین حسینی، با یافتن نقاط تلاقی اندیشة این دو شاعر در عرصة ناسیونالیسم، از خلال اشعار و اندیشه­های آن­ها به تطبیق این رویکرد به مثابة یکی از رهیافت­های فکری عصر حاضر بپردازد. درنهایت با بررسی تطبیقی اشعار این دو شاعر این نتایج به­دست آمد که میهن­دوستی و عشق به وطن از جلوه­های بارز اندیشة ناسیونالیستی آن­هاست تا جایی که بازتاب این وطن­دوستی در اشعار ایشان آن‌چنان گسترده است که به عنصری سبک­ساز و تعیین­کننده در سطحِ محتوایی و زبانی شعر هر دو شاعر تبدیل‌شده است.

کلیدواژه‌ها

احمد شوقی؛ ادبیات تطبیقی؛ ناسیونالیسم؛ نسیم شمال؛ وطن

مراجع