بررسی و تحلیل رژیم حقوقی دریای خزر با توجه به منافع حداکثری جمهوری اسلامی ایران؛ با محوریت راهبردهای ملی و تمامیت ارضی

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 6، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، اردیبهشت 1395، صفحه 118-138   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسنده

زینب فیروزی^*

دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، پردیس کیش، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

چکیده
در این پژوهش مسائل حقوقی دریای خزر پس از فروپاشی ساختار اتحاد جماهیر شوروی سابق مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق تحلیلی-توصیفی ضمن بررسی روش‌های فنی متداول تقسیم دریاها، به بررسی حقوق و سهم کشورهای ساحلی پیرامون این دریا در خصوص رژیم حقوقی آن پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این است در گذشته تعدادی از کشورها با رویکرد تک­روی در تحدید بر اساس خط میانی اقدام نموده­اند که این امر بر مقوله تشکیل نظام منطقه­ای منسجم و پایدار متشکل از این کشورها تأثیر سوء می‌گذارد و ضمن عدم امکان بهره­برداری مناسب از منابع طبیعی عظیم این دریا، منجر به بروز مناقشات احتمالی نیز خواهد شد. روابط کشورهای حوزه این دریا در صورتی استوار و صلح­آمیز خواهد بود که دولت­های ساحلی براساس موضوع مطروحه در کنوانسیون و مسئله عدل و انصاف با ایجاد یک نظام حقوقی جدید به توافق برسند. این دولت­ها باید مراحل مذاکرات خود را برای دستیابی به موافقت نامه جدید سرعت بخشند، و در همان زمان با دقت، همه جنبه‌های گوناگون دریا را به نحوی که منافع عموم کشورهای حاشیه دریا لحاظ گردد، بررسی نمایند و جمهوری اسلامی ایران نیز باید با یک راهبرد مناسب بتواند از تمامیت ارضی خود در دریای خزر به نحو مطلوب دفاع نماید و به حقوق خود دست یابد. پژوهش حاضر به چگونگی این مسائل می­پردازد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: دریای خزر؛ نظام حقوقی؛ کنوانسیون دریاها؛ کشورهای ساحلی؛ تمامیت ارضی

مراجع

References:

Abdi, Mehdi (n.d). Legal regieme of Caspian sea, hagh gostar publication. [In Persian].

Ahadipor, Zahra (1997). Necessity of determining legal regime of Caspian sea based on new geopolitic of area, geographic stidies quarterly. no. 42, Tehran, p 40. [In Persian].

Ajam, Mohammad (2004). The names of Caspian Sea. Payam darya scientific quarterly, No. 131-133, [In Persian].

Aghaee, Bahman (1995). Issues coleection of international law of the seas and Iranian challenges, Ganj danesh publication, p 44. [In Persian].

Amirahmadi, Hoshang (n.d). Challenges of Caspian sea, Caspian sea issues collection, Tehran, Caspian sea studies publication, no. 130, p166. [In Persian].

Amirahmadi, Hooshang (2000). The Caspian Region at a Crossroad: Challenges of a New Frontier of Energy and Development. Palgrave Macmillan. pp. 112–. ISBN 978-0-312-22351-9. Retrieved 20 May 2012. [In Persian].

Bodagh, Boudaghuf (1995). Caspian sea as a lake or a sea, central asia studies quarterly. 4^th year, summer, p 120. [In Persian].

Burke, Andrew & Elliott, Mark (2008). Iran.  Lonely Planet Publications,

Caspian Environment Programme. www.caspianenvironment. org. Retrieved 30 October 2012.

Caspian Sea (2009). Iran Gazette. Archived from the original on 2009-01-22. Retrieved 2010-05-17.

Dabiri, Mohammad Reza (1995). Legal regieme of Caspian sea as a factor to balance the resources and security, central asia studies quarterly. 4^th year, no. 10, p 458. [In Persian].

Drainage basing of the Caspian Sea (PDF). www.unece.org.

Drainage Basins – Caspian Sea. www.Briancoad. com. Retrieved 2012-05-20.

Enayatollah, Reza (2008). The name of north sea of iran. Islamic encyclopedia centre, p 13. [In Persian].

ESA: Observing the Earth – Earth from Space: The southern Caspian Sea. www.ESA.int Retrieved 2007-05-25.

Farzinniya, Ziba (2006). Contemporary political conflicts about legal regieme of Caspian sea, central asia studies quarterly., no 22, p 21. [In Persian].

Fishing Prospects at the Wayback Machine (September 5, 2008). www.Iran-daily. com (2007-01-14)

Henri J. Dumont; Tamara A. Shiganova; Ulrich Niermann (2004). Aquatic Invasions in the Black, Caspian, and Mediterranean Seas. Springer. Retrieved 20 May 2012.

Hermidas Bavand, Davood (2008). legal regieme of Caspian sea, focusing on security and environment, central asia studies quarterly., no 36, p30.

Hyrcania. www.livius. org. Retrieved 2012-05-20.

Ghobadzadeh, Naser (2004). Caspian sea ald legal regiem and the roles of the coastal countries andUnitedStatesaspectoftheexperts'opinions(di. kolaee, dr. mojtahedzadeh, dr. saffari, dr. bavand), Tehran, international political studies publication of ministry of foreign affairs, p108. [In Persian].

Jamshidi, Momtaz (2003). Caspian sea and its legal changes, international studies centre bultin, second year, no. 3, p 8. [In Persian].

Jamshidi, Momtaz (1995). Caspian sea and its legal changes, central asia studies quarterly. 4^th year, no. 10, summer, p166. [In Persian].

Kamalzadeh, Mahmoud (1974). Recognizing Caspian sea and its environment, Tehran. p 20. [In Persian].

Kazempor Ardabili, Hossein (1998). Legal regieme of Caspian sea and developing resources and energy lines, central asia studies quarterly., no 21, pp. 8, 47. [In Persian].

Khain V. E. Gadjiev A. N. Kengerli T. N (2007). "Tectonic origin of the Apsheron Threshold in the Caspian Sea". Doklady Earth Sciences 414: 552–556. doi:10. 1134/S1028334X07040149.

Kharin, Nikolai Gavrilovich (2002). Vegetation Degradation in Central Asia Under the Impact of Human Activities. Springer. pp. 56–58. ISBN 1-4020-0397-8.

Khoshbakht B. Yusifzade. "8. 3 The Status of the Caspian Sea – Dividing Natural Resources Between Five Countries". http://www.Azer.com. Retrieved 2010-05-17. [In Persian].

Kostianoi, A. G. & Kosarev, A. (2005). The Caspian Sea Environment. Birkhäuser. ISBN 978-3-540-28281-5. Retrieved 20 May 2012.

Lu, Allen, & Cherchill, Robin (1998). Interlational laws of the seas, translated by bahman aghaee, Tehran, Ganj danesh. p 55. [In Persian].

Majedi, Ali (1997). Conversation with Islamic republic of iran press, etelaat newspaper, [In Persian].

Majedi, Reza (1996). Head of exploitation administration of Caspian sea and minister of ministry of oil and petroleum, Tehran. [In Persian].

Major Monuments. www.Iranair. com. Retrieved 2012-05-20.

Michael Hogan, C. (n.d). Overfishing. Encyclopedia of Earth. eds. Sidney Draggan and Cutler Cleveland. National Council for Science and the Environment, Washington DC

Mirfakhraee, Seyyed Hassan (2004). legal regieme of Caspian sea, convergence and divergence, policy and law researches, spring and summer, pp. 181, 188, 180. [In Persian].

Mohammadi Motlagh, Alireza (2010). Legal system of Caspian sea, Caspian sea studies institute. p 2. [In Persian].

Molayee, Yousef (2003). Caspian sea and Iranian governance, international studies bultin, second year, no. 3, p 24. [In Persian].

Nooriyan, Mohammad Ismaeil (2008). Different viewsabout legal regieme of Caspian sea, central asia studies quarterly., no 36, p 30. [In Persian].

Russia Gets Way in Caspian Meet at the Wayback Machine (archived January 20, 2008). www.brtsis.com

Sadeghi, Mir mohammad (1995). Legal system of Caspian sea internationally and treaties between iran and soviet, central asia studies quarterly. 4^th year, summer, p 163. [In Persian].

Safeguarding Caspian Interests at the Wayback Machine (archived June 3, 2009). www.Iran-daily. com (2006-11-26).

Strabo. Geography. 11. 3. 1. www.Perseus.tufts.edu. Retrieved 2011-04-14.

Summary of presidential session of coastal countries of Caspian sea (2007). Iran newspaper, p3 [In Persian].

Taheri shemrani, seyffatollah (2008). Legal system of exploiting gas and petroleum resources of Caspian sea, foreigner policy, 3^rd year, no. 2, summer, p 458. [In Persian].

Taghaviasl, Seyyed Atta (1997). Legal study of Caspian sea and its regime, Tehran, pp5, 7. [In Persian].

Taghaviasl, Seyyed Atta (2005). new geopolitic of iran, from gazaghestan to Georgia, Tehran, ministry of foreign affairs, publication centre, pp. 225, 226. 233-237. [In Persian].

The great Caspian arms race", Foreign Policy, June 2012

Tim Webb (2010). "WikiLeaks cables: BP suffered blowout on Azerbaijan gas platform". The Guardian (London). Retrieved 2013-03-26.

Van der Leeden, Troise, & Todd, Eds. (1990). The Water Encyclopedia. Second Edition. Chelsea F. ‘;/.C., MI: Lewis Publishers, p.196.

Vasmer, Max (1973). Etimologicheskii slovar' russkogo yazyka, Vol. IV. Moscow: Progress, p. 229.

Welcome to the Caspian Sea Level Project Site. www.Caspage. citg. tudelft. nl. Archived from the original on 2011-07-24. Retrieved 2010-05-17.

Walt, Vivienne (2010). "WikiLeaks Reveals BP's 'Other' Offshore Drilling Disaster". Time. Retrieved 2013-03-26.

Yzdani, Majid (2003). Legal reime governing on the closed sea, approaching on Caspian sea, central asia studies quarterly. 4^th year, no 14, p 145. [In Persian].

Ziyaee Bigdeli, Mohammad Reza (2006). Public international law, Ganj danesh publication, p 310. [In Persian].