جایگاه جهانی شدن تهران در ژئوپلیتیک قرن بیست و یکم

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 1، دوره 10، شماره 38، فروردین 1398، صفحه 1-26   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

جایگاه جهانی شدن تهران در ژئوپلیتیک قرن بیست و یکم
غفار زارعی[1]- ذبیح الله رضایی[2]- حسن نرمانی[3]
تاریخ دریافت: 29/7/1397- تاریخ پذیرش:1/9/1397
 
چکیده:
تهران به عنوان بزرگترین شهر و پایتخت ایران، از ویژگی­های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی خاصی از منطقه برخوردار می­باشد. واقع شدن در گذرگاه ارتباطی آسیای شرقی و مرکزی با اروپا، دارا بودن نقش مهم و تأثیر گذار در معاملات نفتی و گازی جهان، دارا بودن نقش سیاسی مهم و پر اهمیت در منطقه ژئوپلیتیک خاورمیانه و برعهده داشتن یک نقش راهبردی و هماهنگ کننده در جهان اسلام، شهر تهران را تبدیل به یکی از مهمترین و با اهمیت ترین مکان­های شهری منطقه تبدیل کرده است. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که شاخص تعاملات اقتصادی فرامرزی می­تواند 58درصد از متغیر جهانی شدن تهران را توجیه کند که این مقدار همبستگی بسیار قابل توجه است. پس از آن، شاخص­های همزیستی فرهنگی – سیاسی (R2=0.634)، روابط بین المللی (R2=0.508)، تبادل دانش و اطلاعات (R2=0.373) و تسهیلات خدماتی و مالی (R2=0.337) به ترتیب بیشترین همبستگی را با متغیر جهانی شدن تهران دارند. همچنین بر مبنای روش تحلیل مسیر مقدار اثر کل شاخص­ها به ترتیب برای شاخص همزیستی  فرهنگی - سیاسی 0.588، تعاملات اقتصادی فرامرزی 0.578، روابط بین­المللی 0.456،تسهیلات خدماتی و مالی 0.416 و تبادل دانش و اطلاعات 0.370 است. با توجه به اینکه مقدار ضریب کل در تمامی شاخص­ها بیش از 0.3 است، از این رو شاخص­ها درون زا بوده و تحت تاثیر یکدیگر قرار دارد و مقدار تاثیرشان بر جهانی شدن واقعی است.
واژگان کلیدی: تهران، شهرهای جهانی، ژئو پلیتیک، قرن بیست و یکم



[1]- استادیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران: (نویسنده مسئول)
[e-mail]


[2] - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران


[3] - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

کلیدواژه‌ها

تهران؛ شهرهای جهانی؛ ژئو پلیتیک؛ قرن بیست و یکم

مراجع