گردشگری و آیین‌های باستانی در ایران

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 14، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 26، اردیبهشت 1394، صفحه 243-262   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

مجید شمس^{* 1}؛ زهره بختیاری وارسته²

¹دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، ملایر، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، ملایر، ایران

چکیده

چکیده
    هر ملتی غالبا دارای ویژگی‌های متنوع قومیتی و ملیتی است که این تنوع در ایجاد شرایط فرهنگی و اجتماعی متفاوت، نقش مهمی را ایفا می‌کند و به شکل‌گیری جوامع محلی بر اساس ویژگی­های خاص کمک می­کند. هر کدام از این جوامع محلی در سطوح منطقه‌ای و یا ملی دارای یک وجوه مشترک در حوزه آداب و رسوم و آیینی هستند که در همگرایی ملی بسیار موثر و نقش آفرین است اما برخی دیگر از شکل آداب و رسوم محلی و یا منطقه‌ای متمایز از مناطق و دیگر کانون‌های محلی است که خود در ایجاد جذابیت‌ها در کشور بسیارحائز اهمیت است. در بخش‌های متعدد و متنوعی که در حوزه گردشگری وجود دارد گاهی این شرایط در توسعه گردشگری داخلی و خارجی تاثیر فراوانی داشته و از آن به عنوان گردشگری مناسبتی نیز یاد می‌شود. ایران با قدمتی چند هزار ساله و قلمرو وسیع و مردمانی فرهیخته در حوزه فرهنگ و تمدن امروزه می‌تواند با شناخت کافی از این توانمندی‌ها نسبت به جذب و توسعه گردشگری زمینه‌های لازم را فراهم آورد. گردشگری مناسبتی که معمولاً از آن به عنوان گردشگری آیینی نیز یاد می‌شود شکلی از گردشگری است که در آن مردم علاقمند به تاریخ جشن‌ها و سنت‌ها به طور انفرادی یا گروهی به دلایل کسب اطلاع، آشنایی با تاریخ بشریت یا تفریحی (تحقیقی) سفر می‌کنند. در این تحقیق که یک تحقیق بنیادی است و از نظر ماهیت روش‌ دارای جنبه‌های کاربردی و از نظر هدف پژوهشی تحلیلی و توصیفی است. محقق با مطالعه کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی و سپس معرفی توانمندی‌های گردشگری مناسبتی و آیینی در کشور پرداخته است نتایج این تحقیق نشان می‌دهد در صورت توجه و معرفی صحیح آداب و رسوم و جشن‌ها و آیینی که ایرانیان از گذشته به آن علاقمند بوده و انجام می‌دادند می‌توان در سطح مختلف فراملی، ملی، منطقه‌ای و محلی با توجه به تنوع اقلیم و فرهنگی گرشگری مناسبتی را در تمام ایام پویا و فعال نمود.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: جشن؛ گردشگری؛ تاریخ؛ آیین؛ ایران باستان

مراجع

منابع

اذکایی، پ. (1353). نوروز تاریخچه و مرجع‌شناسی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، مرکز مردم‌شناسی ایران،

بلیوانی، ش. (1382). مجموعه زیارت نامه‌ها وچگونگی برگزاری مراسم دینی زرتشتیان، تهران: نشروصال،

پاپلی یزدی، م. ح. سقایی (1385). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). انتشارات سمت،

راوندی، م. (1354). تاریخ اجتماعی ایران، جلداول، تهران: انتشارات امیرکبیر،

رضی، ه. (1358). گاه‌شماری و جشن‌های ایران باستان. تهران: انتشارات فروهر،

رضی، هاشم (1371). گاه شماری وجشن‌های ایران باستان، تهران: انتشارات بهجت،

صفا، ذ. (1363). گاه شماری و جشن‌های ملی ایرانیان، تهران،

صنعتی‌زاده، ه. (بی تا). گاه شماری‌های کهن ایرانی، ویلی‌هانتر، در کتاب علم در ایران و شرق باستان،

فردوسی، ا. (1382). شاهنامه؛سعیدحمیدیان، تهران: نشرقطره،

کریستنسن، آ. (1368). نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران. ترجمه احمد تفضلی و ژاله آموزگار تهران: نشرنو،

کریستینسن، آرتور (1370). ایران زمان ساسانیان، ترجمه رشیدیاسمی، تهران: نشردنیای کتاب،

گرگانی، ا. (1355). گاهنامۀروزیکم فروردین؛تهران:دفترانتشارات رادیوتلوزیون ملی ایران،

محسنی، م. (1389). تاریخـچه موسیقی ایران، تهران،

مشکور، م. (1369). خلاصه ادیان درتاریخ دینهای بزرگ، تهران: انتشارات شرق،

معین، م. (1342). فرهنگ فارسی، امیرکبیر،

منوچهری، ا. (1347). دیوان اشعار، محمد دبیرسیاقی، تهران: دانشگاه تهران،

ویلکینسون، ر. (1388). هنراحساسبیان، ترجمه امیرمازیار، تهران،

Barnard (1996). Bibliography of Tourism, Hospitality Press,

Gartner (1996). Tourism Development, New Yourk, John wiley and son,

Gunn, C. A. (1994). Tourism Planning,Basics, Concepts, Cases. Third edition, Toylor Francis,

Michel Picard (1989). Cultural Tourism, Smith 2^nd ed,

Modi , J. J. (1937)., The Religions Ceremonies and Customs of Parses, 2nd ed. , Bombay

Skinner (1999). Tourism Imaginaries , ed. Jonathan Californnina,

World Tourism Organization, Tourism Highlight (2005).