طراحی مدل دوسطحی اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز و تحلیل فازی اهمیت- عملکرد آنها جهت ارتقای بهره وری سبز (مطالعه موردی: صنایع پتروشیمی استان بوشهر)

مدیریت بهره‌وری

مقاله 3، دوره 13، 1(48)بهار، خرداد 1398، صفحه 77-104   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qjopm.2019.665036

نویسنده

احمد قربان پور^*

استادیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

چکیده

در عصر حاضر، مدیریت زنجیره تأمین سبز به عنوان یک فلسفه مهم سازمانی در کاهش خطرات محیطی و یک رویکرد پیشگیرانه جهت افزایش عملکرد سازمانی تلقی   می­شود. بنابراین، صنایع مختلف جهت برطرف نمودن دغدغه­های محیط­زیستی ناشی از فعالیت­های تولیدی و یا خدماتی خود، ناگزیر به بهره­مندی از اقدامات سبز در طول فرآیندهای مختلف زنجیره تأمین می­باشند. بدین منظور، هدف اصلی این نوشتار، طراحی مدل دوسطحی اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز و تحلیل فازی اهمیت-عملکرد آن­ها جهت ارتقای بهره­وری سبز در صنایع پتروشیمی استان بوشهر است. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان و متخصصان دو بخش صنعت و دانشگاه است. جمع‌آوری داده­ها از طریق پرسش نامه­های محقق­ساخته معتبر از جهت پایایی و روایی انجام گردید. به منظور دستیابی به هدف تحقیق، ابتدا، با مطالعۀ پیشینه پژوهش و رویکرد تحلیل محتوای متنی، تعداد دوازده اقدامات مهم در حوزه مدیریت زنجیره تأمین سبز شناسایی شد. در ادامه، پس از تبیین مدل دوسطحی اقدامات احصا شده، میزان اهمیت - عملکرد فازی هر یک از اقدامات مدل تعیین گردید. در نهایت، اقدامات مدیریت زنجیره تأمین سبز در ماتریس اهمیت- عملکرد، دسته‌بندی‌ و نیز پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت به مدیران صنایع پتروشیمی مطالعه موردی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

مدیریت زنجیره تأمین سبز؛ مدل دوسطحی؛ منطق فازی؛ ماتریس اهمیت - عملکرد

مراجع

Ahmadi, A., Afshari, M., & Shakari, H.(2013). A Model for Assessing the Success of Organizations in Green Supply Chain Management with the Green supplier’s selects Approach in Iran's Alloy Steel Company. Journal of Commerce, 17(66), 127-95, (In Persian).

       Boks, C., & Stevels, A.(2007). Essential Perspectives for Dsign for Environment. Experiences from the Electronics Industry. International Journal of Production Research, 45(18), 4021-4039.

Carrera, D., & Mayorga, R.(2008). Supply Chain Management: A Modular Fuzzy Inference System Approach in Supplier Selection for New Product Development. Journal of Intelligent Manufacturing, 19(1),1-12.

Davari, A., & Rezazadeh, A.(2014). Modeling Structural Modalities with PlS Software. Tehran: Jahad University Press, (In Persian).

Diabat, A., & Govindan, K.(2011). An Analysis of the Drivers Affecting the Implementation of Green Supply Chain Management. Resources, Conservation and Recycling, 659-667.

Dubey, R., Gunasekaran, A., Wamba, S., & Bag, S.(2015). Building Theory of Green Supply Chain Management using Interpretive Structural Modeling. IFAC-Papers, 48(3), 1688-1694.

Ghazilla, R., Sakundarini, N., & Rashid, S.(2015). Drivers and Barriers Analysis for Green Manufacturing Practices in Malaysian SMEs: A Preliminary Findings. Procedia CIRP, 26, 658-663.

Ghorbanpour, A., Pouya, A., Nazemi, Sh., & Naji Azimi, Z.(2016). Designing a Structural Model for Green Supply Chain Management Actions Using Fuzzy Interpretative Structural Modeling Approach. The Journal of Operations Research in its Applications, 13(4), (In Persian).

Ghorbanpour, A., Pouya, A., Nazemi, Sh., & Naji Azimi, Z.(2017). Designing an Interactive Model for Green Supply Chain Management Measures and applying it in Grouping for Green Performance Analysis. Phd Thesis, Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad, (In Persian).

Ghorbanpour, A., Pouya, A., Nazemi, Sh., & Naji Azimi, Z.(2017). Importance of Measures of Green Supply Chain Management in the Field of Iranian Oil Industries. Journal of New Research in Decision Making. 2, (In Persian).

Govindan, K., Khodaverdi, R., & Vafadarnikjoo, A.(2015) Intuitionistic Fuzzy Based Dematel Method for Developing Green Practices and Performances in a Green Supply Chain. Expert Systems with Applications. 42(20), 7207-7220.

Islama, S., Tsengb, C. M., Noorliza Kariaa, N., & Leed, C.(2018). Assessing Green Supply Chain practices in Bangladesh Using Fuzzy Importance and Performance Approach. Resources, Conservation & Recycling, 134-145.

Jabbour, A. B., Jabbour, C., Govindan, K., Kannan, D., & Arantes, A. F.(2014). Mixed Methodology to Analyze the Relationship between Maturity of Environmental Management and the Adoption of Green Supply Chain Management in Brazil. Resources, Conservation and Recycling, 92, 255-267.

Jafari A., Shayebian M., Hanayi M.,(2008). The Perspectives of the Petrochemical Industry in the Region and the World, Iran's First Petrochemical Conference, Tehran, (In Persian).

Kersuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z.(2010). Selection of Rational Dispute Resolution Method by Applying New Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis. Journal of Business Economics and Management. 11(2), 243-258.

Kuei, C., Madu, C., Chow, W., & Chen, Y.(2015). Determinants and Associated Performance Improvement of Green Supply Chain Management in China. Journal of Cleaner Production, 95,163-173.

Kumar, N., Agrahari, R., & Roy, D.(2015). Review of Green Supply Chain Processes. IFAC-Papers, 48(3), 374-381.

Laari, S., Töyli, J., Solakivi, T., & Ojal, L.(2015) Firm Performance and Customer-Driven Green Supply Chain Management. Journal of Cleaner Production, 112(3), 1960-1970.

Mathiyazhagan, K., Govindan, K., Noorul Haq, A., & Geng, Y.(2015). An ISM Approach for the Barrier Analysis in Implementing Green Supply Chain Management. Journal of Cleaner Production, 47, 283-297.

Mavi, R. K., Goh, M., & Zarbakhshnia, N.(2017). Sustainable Third-Party Reverse Logistic Provider Selection with Fuzzy SWARA and fuzzy MOORA in Plastic Industry. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 91 (5 &8), 1-18.

Mir Sanjari, M., Monouri, M., & Soleimani, A.(2011). The Importance of Assessing Environmental Safety of the Oil, Gas and Petrochemical Industries. Inspection and Safety Conference in Oil and Gas Industries, (In Persian).

Muharram Nejad, N., & Azar Kamand, S.(2009). Study of Green Productivity Management in the Non-Governmental Sector. Neighborhood of Science and Technology of the Environment. 2, (In Persian).

Olfat, L., & Berati, M.(2012). Analysis of the Importance of Performance of Supply Chain Management Indicators in Small and Medium-Sized Enterprises of Automobile Detailing Industry. Industrial Management, 4(2), (In Persian).

Razmi, J., & Nasrollahi, M.(2013). Green Supply Chain Management. Qazvin: Islamic Azad University of Qazvin Publication, (In Persian).

Simchi, D.(2005). Designing and Managing the Supply Chain. McGraw-Hill College.

Vanalle, R., Ganga, D., Filho, M., & Lucato, W.(2017). Green Supply Chain Management: An Investigation of Pressures, Practices, and Performance with in the Brazilian Automotive Supply Chain. Journal of Cleaner, 17.

Wong, K. Y., Witb, T., & Sopadang, A.(2015). Positive Influence of Green Supply Chain Operations on Thai Electronic Firms Financial Performance. Procedia Engineering, 118, 683-690.

Wu, K., Liao, C, Tseng, M., & Chiu, A.(2015). Exploring Decisive Factors in Green Supply Chain Practices under Uncertainty. Production Economics, 159, 147-157.

Zarbakhshnia, N., Soleimani, H., & Ghaderi, H.(2017). Sustainable Third-Party Reverse Logistics Provider Evaluation and Selection Using Fuzzy SWARA and Developed Fuzzy COPRAS in the Presence of Risk Criteria. Applied Soft Computing.

Zhu, Q., & Sarkis, J.(2006). An Intersectoral Comparison of Green Supply Chain Management in China: Drivers and Practices. Journal of Cleaner Production, 14, 472-486.