ارزیابی اثر آللوپاتی عصاره اندام‌های پیچک و پنیرک صحرایی بر خصوصیات جوانه‌زنی و پارامترهای رشد سه رقم کنجد

تحقیقات بذر

مقاله 2، دوره 8، شماره 29، اسفند 1397، صفحه 7-14   

نویسندگان

سمیرا علیپور گراوند^{* 1}؛ مجید امینی دهقی²؛ خدیجه احمدی³

¹دانشجوی کارشناسی‌ارشد علوم و تکنولوژی بذر، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

²دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

³دانشجوی دکتری فیزولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر دگرآسیبی عصاره اندام­های مختلف علف­های هرز پیچک و پنیرک صحرایی بر خصوصیات جوانه­زنی و رشد سه رقم کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام کنجد در سه سطح (یلووایت، هلیل و اولتان)، علف هرز در دو سطح (پیچک صحرایی و پنیرک صحرایی)، عصاره اندام­های گیاه با سه سطح (ریشه، ساقه و برگ) و عصاره در سه غلظت (0، 5 و 10درصد) در سه تکرار بود. تیمارهای بکار برده شده تأثیر معنی­داری بر صفات درصد، سرعت و میانگین مدت زمان جوانه­زنی، طول ریشه­چه و ساقه­چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه داشتند. با توجه به نتایج مقایسه میانگین چهارگانه بیشترین درصد جوانه­زنی در رقم یلووایت عصاره اندام ساقه پیچک صحرایی و رقم اولتان عصاره اندام ریشه پنیرک صحرایی در عدم غلظت با میانگین 100 درصد مشاهده شد. در این میان علف هرز پنیرک در مقایسه با پیچک، پتانسیل بالاتری در تولید مواد دگرآسیب از خود نشان داد. با توجه به اثرات منفی و در بعضی غلظت­های پایین اثرات تحریک کنندگی و مثبت این علف­های هرز با بقایای آن­ها در مزارع، امید است با مدیریت­های زراعی در قالب اصول کشاورزی پایدار ضمن مقابله صحیح بتوان در افزایش رشد منتهی به عملکرد گام برداشت.   
 

کلیدواژه‌ها

بنیه گیاهچه؛ درصد جوانه‌زنی؛ دگر آسیبی؛ علف هرز؛ کنجد