بررسی الگوی رویش علف‌های هرز مزرعه سیب‌زمینی (.Solanum tuberosum L) در منطقه اردبیل

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 1، دوره 11، شماره 36، خرداد 1398، صفحه 1-10   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

افشار آزادبخت^{* 1}؛ محمد تقی آل ابراهیم²؛ حمیدرضا محمد دوست چمن آباد³؛ اکبر قویدل⁴؛ حسین کربلایی خیاوی⁵

¹دانشجوی دکتری علوم علف های هرز دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

²استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

⁴استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده علوم خاک و مهندسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

⁵بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

چکیده

این آزمایش به‌منظور بررسی تعیین الگوی رویش علف‌های هرز مزرعه سیب‌زمینی در سال زراعی 1394-1393 در دو ایستگاه‌ تحقیقات کشاورزی آلاروق و سامیان در اردبیل انجام شد. هر هفته بعد از کاشت سیب-زمینی، علف‌های هرز سبز شده در واحد‌های نمونه‌گیری تثبیت شده در داخل کرت‌ها، برای شمارش و تفکیک به آزمایشگاه منتقل شدند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق علف‌های هرز نمونه‌برداری شده شامل ده گونه از هفت تیره بودند. بیشترین میزان رویش و سبز شدن علف‌های هرز به‌طور متوسط در دو تا چهار هفته پس از کاشت سیب‌زمینی یعنی پس از دریافت 137 تا 329 درجه-روز رشد توسط سیب‌زمینی برای ایستگاه سامیان و 105 تا 254 درجه-روز رشد برای ایستگاه آلاروق رخ داد. بیشترین میزان تراکم علف‌های هرز در هر دو ایستگاه آلاروق و سامیان به گونه تاج‌خروس تعلق داشت، پس از تاج‌خروس در ایستگاه سامیان خردل وحشی بیشترین تراکم را در مقایسه با سایر علف‌های هرز به خود اختصاص داد. علف ‌هرز سلمه تره نیز همانند تاج‌خروس در هفته سوم پس از کاشت سیب‌زمینی بیشترین میزان رویش و تراکم را به خود اختصاص داد و از هفته سوم به بعد رویش این‌گونه رو به کاهش گذاشت. علف ‌هرز چسبک نیز در هر دو ایستگاه مورد‌مطالعه در هفته‌های سوم تا چهارم معادل دریافت 233 تا 329 درجه-روز رشد برای ایستگاه سامیان و 177 تا 254 درجه-روز رشد برای ایستگاه آلاروق بیشترین تراکم را داشت، اما علف ‌هرز چند‌ساله پیچک رویش و بروز خود را تقریباً در کل طول دوره حفظ نمود. ...

کلیدواژه‌ها

الگوی سبز شدن؛ تراکم؛ درجه-روز رشد؛ سیب‌زمینی؛ علف‌هرز

مراجع

آل ابراهیم، م. ت.، م. ح. راشد محصل.، ا. ویل کاکسون.، م. ع. باغستانی.، ر. قربانی. 1390. بررسی کاربرد چند علف­کش به­صورت پیش­ رویشی در کنترل سلمه تره (Cenopodium album) و تاج­خروس (Amaranthus retroflexus) در مزارع سیب­زمینی (Solanum tubersum). مجله حفاظت گیاهان. 25(4):367-358.

باغستانی، م. ع. و ا. زند. 1382. مروری بر بیولوژی و کنترل خردل وحشی، موسسه تحقیقات و آفات و بیماری های گیاهی. 56 صفحه.

جعفری، ج.، ا. سحر.، ح. شیرانی راد.، ا. رخزادی.، م. شیریان. 1392. واکنش عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سیب­زمینی و کاربرد نیتروژن و عناصر ریز­مغذی بور و منگنز. دومین همایش ملی توسعه پایدار کشاورزی و محیط­زیست سالم.

راشدمحصل، م .1377. پیچک (از مجموعه شناسایی و کنترل علف­های هرز مهم ایران). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

راشدمحصل، م.ح.، ح .نجفی و م. اکبرزاده. 1380. بیولوژی و کنترل علف­های هرز. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

Aim, D.M., M.E. McGiffen and J.D. Hesketh. 1991. Weed phenology. Predicting Crop Phenology. Boca Raton, FL: CRC, 191-218.

Anderson, R.L and D.C. Nielsen. 1996. Emergence pattern of five weeds in the Central Great Plains. Weed Technol. 10:744–749.

Bazdirev, G.I and V.D. Polin. 2004. Weeds and their control in new agro ecosystems. AUT. M. 288pp. (in Russian).

Bond, W and A.C. Grundy. 2001. Weed management in organic systems. Weed Res. 41:383-405.

Bostrom U. 1999. Type and time of autumn tillage with and without herbicides at reduced rates in southern Sweden. 1- Yields and weed quantity. Soil & Tillage Res. 50: 271-281.

Buhler, D. D., M. Liebman and J. J. Obrycki. 2000. Theoretical and practice challenges to an IPM approach to weed management. Weed Sci. 48: 274-280.

Cox, W. J., R. W. Zoble, H. M. Van Es and D. J. Otis. 1990. Tillage effect on som soil physical and corn physiological characteristics. Agron Journal. 82: 806-12.

Fausey, J. C and K, A. Renner. 1997. Germination emergence and growth of giant foxtail (Setaria faberi) and fall panicum (Panicum dichotomiflorom). Weed Sci. 45: 423-5.

Forcella, F., Benech-Arnold, R., Sanchez, R and C. Ghersa. 2000. Modeling seedling emergence. Field Crop Res. 67:123-139.

Gallagher, R. S and J. Cardina. 1998. Eco physiological aspects of Phytochrome mediated germination in soil seed banks. Aspects of Applied Biology. 51: 1-8.

Gebhardt, M. R., T. C. Daniel., E. E. Schweizer and R. R. Allmaras. 1985. Conservation tillage. Science. 230: 625- 30.

Harper, j. L. 1977. Population Biology of Plants. Academic Press. Londen.

Harper, j. L., P. H. Lovell and K. G. Moore. 1970. The shapes and size of seeds. Annual Review of ecology and Systematic 1: 327-356.

Hartzler, B. 2000. Weed population dynamic. In: Proceedings of the 2000 Integrated Crop Management Conference, Nov. 29-30, Iowa State University, Ames, IA.

Henson, I. E. 1970. The effects of light, potassium nitrate and temperature on the germination of Chenopodium album L. Weed Res. 10: 27-39.

Knezevic, S. Z., M. J. Horak and R. L. Vanderlip. 1997. Relative time of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) emergence is critical in pigweed-sorghum (Sorghum bicolor L. Moench.) competition. Weed Sci. 45: 502-505.

Leguizamon, E. S., C. Fernandez-Quintanilla, J. Barros and J. L. Gonzalez-Andujar. 2005. Using thermal and hydrothermal time to model seedling emergence of Avena seedling emergence of Avena Steriliss sp ludoviciana in Spain. Weed Res. 45: 149–156.

Liebman, C. L. Mohler and C. P. Staver (Eds). Ecological Management of Agricultural Weeds. Combridge, Great Britain. Cambridge University Press.

McWilliams, E. L., R. Q. Landers and J. P. Mahlstede. 1968. Variation in seed weight and germination in populations of Amaranthus retroflexus L. Ecology. 49: 290-6.

Norsworthy, J. K and M. J. Oliveira. 2007. A Model for Predicting Common Cocklebur (Xanthium strumarium) Emergence in Soybean. Weed Sci. 55: 341-345.

Ravi, V and P. Indira. 1999. Crop physiology of sweet potato. Journal of American Society for Horticultural Sci. 23: 277–338.

Roberts, H. A and Potter, M. E. 1980. Emergence patterns of weed seedlings in relation to cultivation and rainfall. 30. 377.

Royal, S. S., B. J. Break and D. L. Calvin. 2007. Common cocklebur (Xanthium strumarium) interference with peanut (Arachis hypogaea ). Weed sci. 45: 38-43.

Sauer, J., and G. Struik. 1964. A possible ecological relation between soil disturbance, light flash, and seed germination. Ecology. 45: 884-886.

Stevan, Z. K., F. W. Stephan and J.S. Clarence. 1998. Interference of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus) in corn (Zea mays). Weed Technol. 14: 404-409.

Stoller, E, W and L. M. Wax. 1993. Temperature Variations in the surface layers of an agricultural siol, weed Res. 13: 273-282.

Taylorson, R. B. 1982. Interaction of phytochrome and other factors in seed germination in in the physiology and biochemistry of seed development, Khan, A. A., Ed., Elsevier Biomedical Press, Amstrdam, Chap. 13.

Totterde, S., and E. H. Roberts. 1980. Characteristics of alternating temperatures which stimulate loss of dormancy in seeds or Rumex obtusifolius L. and Rumex crispus L. plant cell and environment. 3: 3-12.

Villordon, A., C. Clark., D. Ferrin and D. La Bonte. 2009. Using growing degree days, agro meteorological variables, linear regression, and data mining methods to help improve prediction of sweet potato harvest date in Louisiana. Hort Technol 19: 133-144.

Wall, D.A., and G.H. Friesen. 1990. Green foxtail (Setaria viridis) competition in potato (Solanum tubersum). Weed Sci. 38: 396-400.

Weaver, S. E., and A. G. Thomas. 1986. Germination responses to temperature of Atrazine resistant and susceptible biotypes of two pigweed (Amaranthus) species. Weed Sci. 34: 865-70.

Wesson. G., and P. F. Wareing. 1969. The induction of light sensitivity in weed seeds by burial. Journal of Experimental Botany. 20: 414-25.