بررسی برخی از ویژگیهای بوم شناسی فردی گونه (Zygophyllum atriplicoides) قیچ در شمال استان فارس (مطالعه موردی: مراتع شهرستان آباده)

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 12، دوره 11، شماره 36، خرداد 1398، صفحه 128-136   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رضا فرخی^{* 1}؛ حسین قره داغی²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران

²استادیار، واحد ارسنجان، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران

چکیده

این تحقیق در سال‌های 1395-1394 در مراتع شهرستان آباده مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا نقشه رویشگاه تهیه و سپس ویژگی‌های رویشگاهی شامل پستی و بلندی، شیب، جهت، زمین‌شناسی، خاک، اقلیم، پوشش‌گیاهی، سیستم‌ ریشه، فنولوژی، آفات گیاه‌ و کیفیت علوفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، سطحی معادل 9/18 درصد از کل منطقه شهرستان، رویشگاه گونه قیچ می‌باشد. این گونه در جهت‌های جغرافیایی شمال، شمال شرقی، جنوب شرقی پراکنش بیشتری داشته است. مطالعات زمین شناسی منطقه نشان داد، این گونه در سازندهای مارنی، شیل و سنگ‌آهک رشد می‌نماید. بطور متوسط درصد پوشش تاجی این گونه 1/39 درصد و تراکم 6000 پایه در هر هکتار تعیین گردید. ریشه گیاه از نوع ریشه افشان و‌‌ دارای انشعاب‌های فرعی فراوانی می‌باشد. شروع رشد رویشی اواسط اسفند ماه و زمان ظهور گلها از اوایل فروردین ماه و زمان بذردهی اواخر فروردین ماه تا اواسط اردیبهشت ادامه دارد. رسیدن بذرها و ریزش آن اوایل خرداد ماه شروع می شود. از نظر کیفیت علوفه این گونه از ابتدا به انتهای فصل رشد، پروتئین خام از 14/27 به 13/16 درصد، میزان دیواره سلولی منهای همی سلولز از 36/5 به 46/12 درصد و میزان دیواره سلولی از 57/11 به 46/20 درصد تغییر یافته است.

کلیدواژه‌ها

قیچ؛ آت اکولوژی؛ فنولوژی؛ مراتع آباده

مراجع

اصغری، ح. 1372. بررسی شرایط زیستگاهی، ترکیب سنی و الگوی پراکنش گیاه قیچ درمنطقه توران. فصلنامه پژوهش و سازندگی. صفحه 41-38.

جنگجو، م و ف، نوعدوست. 1390. اکولوژی فردی گیاه قیچ در مراتع استان خراسان شمالی. نشریه مرتع و آبخیزداری. دوره 65. شماره 4. زمستان 1391. صفحه 494-483.

 گلحسن، ن. 1390. بررسی پراکنش قیچ در منطقه خشک و نیمه خشک جنوب خراسان با توجه به ارتفاع، خاک و اقلیم. فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران. شماره 8.. 1391. صفحه 16.

محمدی، ا.،ح. متین خواه و ج. خواجه­الدین. 1391. بررسی برخی از ویژگی­های اکولوژیکی گونه قیچ در برخی مناطق خشک و نیمه­خشک استان اصفهان. فصلنامه علمی – پژوهشی خشک بوم. جلد 3. شماره 1. بهار و تابستان 1392. صفحه 80-69.

میبدی، م و ح، صادقی نیا. 1388. شناسایی گیاهان مرتعی ایران. انتشارات دانشگاه تهران.

نجفی تیره شبانکاره،ک.1383. بررسی فنولوژی گونه قیچ در مناطق ارتفاعی استان هرمزگان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران. جلد 11. شماره 1. صفحه 101-83.

Sheng, D. W., and L.Y. Zhang. 2015. Evolution of Asian Interior Arid Zone Biota Evidence from the Diversification of Asian Zygophyllum (Zygophyllaceae). PLOS ONE journal. pone.0138697.