بررسی رابطه مولفه های سبک رهبری اخلاقی ادراک شده توسط کارکنان با مولفه های توانمند سازی روانشناختی

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

مقاله 2، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 4، خرداد 1398، صفحه 11-21   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

غلامرضا کاشانی^{* 1}؛ محمدرضا حاجی انزهایی²

¹دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشکده مدیریت، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

 توانمند سازی روانشناختی به عنوان یک بر انگیزاننده ی درونی به کارکنان این اجازه را می دهد که با استفاده از حس اعتماد به نفس و استقلال در شغل، خودکارآمدی را تقویت کنند. رهبران اخلاقی از طریق گفت و گو و تعامل با کارکنان، شغل آن ها را معنی دار کرده و به آن شکل می دهند لذا رهبران اخلاقی به پیروانشان در تفسیر این که چطور کار آن ها معنی دار و تاثیر گذار است کمک می کنند که این دو از مولفه های مهم توانمند سازی روانشناختی است. در همین رابطه هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه مولفه های رهبری اخلاقی با مولفه های توانمند سازی روانشناختی است. جامعه آماری تحقیق شرکت ایساکو در شهر تهران است و تعداد نمونه از طریق جدول مورگان به تعداد 265 نفر به صورت تصادفی ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفی بدست آمد. روایی (همگرا و واگرا) و پایایی (بارعاملی، ضریب پایایی مرکب و ضریب آلفای کرونباخ) بدست آمده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که ابزار اندازه‌گیری از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. تحلیل داده‌ها با نرم افزار پی ال اس و معنی‌داری روابط میان متغیرهای مکنون با استفاده از آماره تی صورت گرفت. نتایج نشان داد درک کارکنان از نمایش رفتار اخلاقی رهبر با مولفه های خودمختاری و اثرگذاری توانمندسازی روانشناختی و درک ارتقا رفتار اخلاقی پیروان توسط رهبران با مولفه های معناداری شغل و شایستگی توانمند سازی روانشناختی رابطه معنی دار از نوع مثبت دارد و نشان می دهد درک همزمان کارکنان از نمایش رفتار اخلاقی رهبر و ارتقا رفتار اخلاقی پیروان توسط رهبر برای توانمند سازی روانشناختی ضروری است.

کلیدواژه‌ها

رهبری اخلاقی؛ نمایش رفتار اخلاقی؛ ارتقا رفتار اخلاقی پیروان؛ توانمند سازی روانشناختی؛ مدل سازی معادلات ساختاری

مراجع

احمدی، سیّدعلی اکبر و مرادی، مرتضی و کمال آبادی، فرانک(1391). تأثیر رابطه بازی بر نگرش و رفتار کارکنان سازمان،. دو فصلنامه پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، س چهارم، ش 1، صص 15 - 1

آقاجانی، محمدجواد (1391).  مقایسه میزان فرسودگی شغلی پرستاران در بخشهای مختلف پرستاری.. مجله توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی، دوره نهم، شماره دو، صص 104 – 97

داوری، علی و رضا زاده، آرش (1395). مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS. چاپ سوم، محل نشر: تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی

فاضل، امیر و امین رضا، کمالیان و روشن، سید علیقلی، (1395). رابطه رهبری اخلاقی با توانمند سازی دانشجویان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، شماره 3، 68 - 58

قاسمی، بهروز (1382).  تئوریهای رفتارسازمانی. تهران، انتشارات هیات، چاپ اول.

متانی، مهرداد و حسن زاده، رمضان و متانی، مجتبی (1387). بررسی تأثیر آموزش های ضمن خدمت در توسعه منابع انسانی )دانشگاه آزاد ساری(. فصلنامه مدیریت، س پنجم، ش 11 ، ص 48 - 5

محمدی کیا، مریم و ارشدی، نسرین و احمدی چگنی، سحر و بهارلو، مصطفی (1394). رابطه رهبری اخلاقی با توانمند سازی روانشناختی با میانجی گری عدالت رویه ای و عدالت تعاملی. مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 13، شماره 1، ص 287 – 267

موسوی جد، سید محمد و قنبری، سیروس و زندی، خلیل و رفیعی زاد، بیتا و سیف پناهی، حامد و نورالدینی، مریم (1393). نقش رهبری اخلاقی در توانمند سازی روانشناختی پرستاران. سال سیزدهم، شماره 4، ص 81 – 73

نجیب زاده، عنایت اله و بوستانی، حمیدرضا و درخشیده، حامد (1395). تاثیر رهبری اخلاقی بر توانمند سازی روانشناختی کارکنان با توجه به نقش میانجی عدالت ادراک شده کارکنان. فصلنامه رسالت مدیریت دولتی، سال هفتم، شماره 21، ص 41 – 28.

 Bandura, A. (1997). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavior change. Psychological Review, (84), 191-215.

Brown, M. E.; Trevin˜o, L. K. (2006). Ethical leadership: A review and future directions. Leadership Quarterly, 17, 595–616.

Brown, M. E., Treviño, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2), 117–134

Cho, Tae-Jun (2008). An Integrative Model of Empowerment and Individual Performanc under Conditions of Organizational Individualism and Collectivism in Public Sector Organizations, A - - Dissertation Submitted to the University at Albany, State University of New York in partial Fulfillment of The Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy.

Chughtai, A. A. (2014). Can ethical leaders enhance their followers’ creativity? Leadership, 1742715014558077.

Conger J., Kanungo  R., " The empowerment process: Integrating theory and practice", Academy of Management Review, 13, 1988.

Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha  and  the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The ‘what’ and ‘why’ of goal pursuits: Human needs and the selfdetermination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.

Den Hartog, D. N., & De Hoogh, A. H. (2009). Empowering behaviour and leader fairness and integrity: Studying perceptions of ethical leader behaviour from a levels-of-analysis perspective. European. Journal of Work and Organizational Psychology, 18(2), 199–230.

Fornell, c. &larcker, D. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39 – 50

Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2), 195 – 204.

Javed, basharat., arifkhan, atique., basher, sajid., arjoon, surendra. (2016). Impact of ethical leadership on creativity: The role of psycologycal empowerment. Current issue in tourism. P  1 – 13

Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99–113.

Nunnally, J. (1978). Psychometric theory, 2nd Edn. Newyork: McGraw – Hill

Resick, C.; Hanges, P.; Dickson, M.; Mitchelson, J. (2006). A cross-cultural examination of the endorsement of ethical leadership”. Business Ethics, 63, 345-359.

Scott B. Dust, Christian J. Resick, Jaclyn A. Margolis, Mary B. Mawritz, Rebecca L. Greenbaum. (2018). Ethical leadership and employee success: examining the roles of psychological empowerment and emotional exhaustion. The Leadership Quarterly.

Spreitzer, G. M. & Doneson, D. (2005). Musings on the past and future of employee empowerment. In handbook of organizationaldevelopment (T. Cummings ed.), chap 17. Sage publications, Thousand Oaks, CA.

Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: dimensions, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 38, 1442-1465.

Thomas, K. W., & Velthouse, B. A. (1990). Cognitive element of empowerment: an interprantive model of intrinsic task motivation, Academy Of Management Journal, 15 (4), PP.666-681.

Tu, Y. D., & Lu, X. X. (2013). How ethical leadership influence employees’ innovative work behavior: A perspective of intrinsic motivation. Journal of Business Ethics, 116(2), 441–455.

Walumbwa, F. O., Mayer, D. M., Wang, P., Wang, H., Workman, K., & Christensen, A. L. (2011). Linking ethical leadership to employee performance: The roles of leader–member exchange, 12 B. Javed et al. Downloaded by [University of Sussex Library] at 04:10 24 May 2016 self-efficacy, and organizational identification. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 115(2), 204–213.

Zhu, W. (2008). The effect of ethical leadership on follower moral identity: The mediating role of psychological empowerment. Leadership Review; 8(3): 62-73.-Sollivan, K. and Howell, G. L. (1994). Wide a Wake-inseatt: Success Stories of Outstanding Leaders who Learned to share leadership, Integrity Publishing Seattle.WA.PP.185-190.

Spreitzer, G.m. (1995)."Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, Measurement and validation". Academy of management Journal, Vol.38, No, 5. P.1442-1456.

Thorndike E.L, (1920). Intelligence and its uses. Harper’s Magazine, 140, 227-235.

Vanvalkenburg, A.(2016). Teacher Development and Emotional Intelligence, Thesis, st. cloud state university.

 Victor B, Cullen J B(2008). The Organizational Bases of Ethical Work Climates, Administrative science quarterly, vol 33, No.1.pp:101-125.