تأثیر آموزش به شیوة ایفای نقش بر پرخاشگری و ابراز وجود پسران نوجوان مراکز شبانه‌روزی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 12، دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 76، تیر 1398، صفحه 121-129   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2019.665282

نویسندگان

پروانه کریمی¹؛ فهیمه یارویسی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

²دانشجوی دکتری روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد ایلام، ایران.

چکیده

هدف از انجام پژوهش، تأثیر آموزش ایفای نقش بر پرخاشگری و ابراز وجود پسران نوجوان (بازدة سنی 14 تا 18 سال) مراکز شبانه‌روزی بود. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعة آماری پژوهش، شامل همة پسران نوجوان ساکن در مراکز شبانه‌روزی شهر سنندج بود که با توجه به در دسترس بودن فهرست افراد جامعه از میان آن‌ها نمونه‌ای‌ به حجم 30 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و پس از تکمیل پرسشنامه ابراز وجود لی، هالبرگ، سلمون و هاس (1985) و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای گروه آزمایش 6 جلسة گروهی 90 دقیقه‌‌ای آموزش ایفای نقش اجرا و بعد از مداخله برای هر دو گروه پس‌آزمون به عمل آمد. برای تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیر وابسته ابراز وجود و پرخاشگری در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، تفاوت معناداری داشته است (p<0/001). بنابراین از یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که آموزش ایفای نقش در افزایش ابراز وجود و کاهش پرخاشگری پسران نوجوان مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

ایفای نقش؛ ابراز وجود؛ پرخاشگری؛ نوجوانان بی‌سرپرست

مراجع

اقدسی، م.ت.، قربانزاده، ب.(1393). مقایسة میزان پرخاشگری و گوشه‌گیری نوجوانان بی‌سرپرست ورزشکار و غیر ورزشکار. مطالعات روان‌شناسی ورزشی، شمارة 10، 89-98.

توانگر، ل.، یزدخواستی، ف. (1392). اثربخشی مداخلة التقاطی (رویکردهای بازسازی شناختی، مهارت‌های مقابله‌ای شناختی و ایفای نقش) بر اضطراب اجتماعی و ابراز وجود در دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان. مجلة دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دورة 21، شمارة 86، 76-85.

درتاج، ف. (1392). اثربخشی بحث گروهی و ایفای نقش بر مهارت جرئت‌ورزی در دانش‌آموزان پایة دوم راهنمایی شهر همدان. فصلنامة پژوهش در نظام‌های آموزشی. سال هفتم، شمارة 20، 1-10.

ساعتچی، م.، کامکاری، ک،. عسکریان، م.(1389).  آزمون‌های روان‌شناختی. نشر ویرایش.

سامانی، س.(1387). بررسی پایایی و روایی پرسشنامة پرخاشگری باس و پری. مجلة روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، سال 13، شمارة 4، 359-365.

شهنی ییلاق، م و منصور، ف.(1377). بررسی رابطة ساده و چندگانة عزت‌نفس، احساس تنهایی و اضطراب اجتماعی با ابراز وجود دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های نظام جدید شهرستان اهواز. پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.

موللی، گ.، براتی، ر.ا.، طاهری، م.(1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر کاهش پرخاشگری کلامی و غیرکلامی دانش‌آموزان پسر با کم‌توانی ذهنی. فصلنامة تحول روان‌شناختی کودک، سال 1، شماره 1، 57-66.

Adam Rita CS. (2010). The effect of gestalt therapy and cognitive- behavioural therapy group intervention on the assertiveness and self- esteem of women with physical disability facing abuse. [Phd Thesis]. Wayne State University.

Ahmad, A., Qahar, J., Siddiq, A., Majeed, A., Rasheed, J. and Jabar, F.  (2005). A 2-year follow-

 

up of Orphans' competence, socio emotional problems and post-traumatic stress symptoms in traditional foster care and orphanages in Iraqi Kurdistan. Child Care Health Development. 31(2): 203-215.

Bandura A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: WH. Freeman and Company.

Biplob Kumar D, Mohammad Afzal H, Arunavo B, Abdur R. (2013). Orphans stress and aggression. The Chittagong University J. of Biological Science Vol-8 (1&2), 2013, pp-51-62

Blatner A. (2005). Actin-in: practical applications ofpsychodramatic. Methods. New York: SpringerPublishing.

Bradley RH, Convyn RF, Burchinal M, McAdoo HP, Coll CG. (2001). The home environments of children in theUnited States part II: Relations with behavioral development through age thirteen. Child Dev; 72(6):1868-86.

Buss AH, Perry M. (1992). The aggression questionnaire. J Pers SocPsychol; 63(3): 452.

Case, A., Parson, C.  and Ableidinger, J.  (2003).  Orphans in Africa.  Princeton, NJ: Princeton University.

Delgado-Casas, C; Navarro, J.I; Garcia-Gonzalez-Gordon, R; Marchena, E. (2014). Functional analysis of challenging behavior in people with severe intellectual disabilities' Psycho Rep, 115, 655-69.

Embleton L, Ayuku D, Kamanda A, Atwoli L, Ayaya S, Vreeman R, Nyandiko W, Gisore P, Koech J, Braitstein P. (2014). Models of care for orphaned and separated children and upholding children’s rights: Cross-sectional evidence from western Kenya. BMC Int Heal Hum Rights; 14:9.

Fossati A, Barratt ES, Carretta I, Leonardi B, Grazioli F, Maffei C. (2004) Prediction borderline and antisocial personality disorder features in nonclinical subjects using measures of impulsivity and aggressiveness. Psychiatry Research; 125: 161-70.

Fraser, M W, Galinsky MJ, Smokowski PR, Day SH, Terzian MA, Rose PA, Guo S. (2005). Social Information-Processing Skills Training to Promote Social Competence and Prevent Aggressive Behavior in the Third Grade. J Consult Clin Psychol;73(6): 1045–1055.

Johnson, R., Browne, K. and Hamilton-Giachritsis, C. (2006.) Young children in institutional care at risk of harm. Trauma Violence Abuse, 7:34–60.

Johnson, D. & Johnson, R. (1999). Learning together and alone:cooperative, competitive, andindividualistic learning, Boston:Allyn and Bacon.

Hermenu, K., Hecker, T., Ruf, M., Schauer, E., Elbert.T. and Schauer, M. (2011). Childhood adversity, mental ill health and aggressive behavior.Child Adolescent Psychiatry Mental Health.  25:5-29. Retrieved from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed 21943214.

Gresham, F.M., Watson, T.S. &Skinner, C. H. (2001). Functional behavioral assessment: Principles,procedures, and future directions,School Psychology Review, 30(2),156-172.

Kipper DA(1992). The effect of two kinds of role playing on self-evaluation of improved assertiveness. J Clin Psychol.  48(2):246-50.

Lee KH, Baillargeon RH, Vermunt JK, Wu HX, Tremblay RE. (2007). Age differences in the prevalence of physical aggression among 5-11-year-old Canadian boys and girls. AggressBehav; 33(1):26-37.

Lee, D.Y., Hallberg, E.T., Slemon, A.G., & Haase, R.F. (1985). An assertiveness scale for adolescents. Journal of Clinical Psychology, 41, 51-7.

Lounsbury, j., Lovelavd, j., Sandstorm, E., Gibson, L., Drost, A. & Hamrick, F. (2003) An Investigation of Big Five Personality Traits and Career Decidedness among Early and Middle Adolescents. J. Career. Assess.: Vol11: PP.287-308.

McVanel S, Morris B. (2010). Staff's perceptions of voluntary assertiveness skills training. J Nurs Prof Develop. 26(6):256-9.

Materazzo F, Cathcart S, Pritchard D. (2000). Anger, depression, coping interactions in headache activity and adjustment: controlled study. Journal of Psychosomatic Research; 49: 69-75.

Matsuura N, Hashimoto T, Toichi M. (2009). Correlations among self-esteem, aggression, adverse childhoodexperiences and depression in inmates of a female juvenile correctional facility in Japan. Psychiatry ClinNeurosci;63(4):478-85.

Moreno, J.L. (1974). The theatre of spontaneity. New York: Beacon House.

Ostrov JM, Godleski SA. (2009). Impulsivity-hyperactivity and subtypes of aggression in early childhood: Anobservational and short-term longitudinal study. Eur Child Adolesc Psychiatry; 18(8):477-83.

Opolot JA, Cele CI, Jehopio PJ, Okurut HE, Okello JP, Rutondoki EN, Kabatereine GP, Nakkazi DR, Udongo BP.)1997). The Level of Life Skills of Uganda's Secondary School Students A Baseline Study Report. Kampala, Uganda: Ministry of Education and Sports for UNICEF.

Shan R, Roderic GH. (1998). Education of Assertiveness. Translate by: Shahni Yelagh SH, Rezae A, Pakseresht MJ. Tehran: Shahid chamran university.

Sukhodolsky DG, Ruchkin VV. (2004). Association of normative beliefs and anger with aggression and antisocial behavior in Russian male juvenile offenders and high school students. Journal of Abnormal Child Psychology; 32: 225-33.

Wagman, J. (2008). Role playing to teach specific Behavior-69.

Van der Wal MF. (2005). There is bullying and bullying. EurPediatr; 164(2):117-8.