اثر جداگانه و تلقیقی اسانس ترخون و دُز کاهش‌یافته چند حشره‌کش شیمیایی بر مهار شته سبز هلو

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 55، خرداد 1398، صفحه 83-92   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2019.665304

نویسندگان

پیام میانجی^{* 1}؛ حسن نورافکن³؛

¹گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران

²مدیرمسول مجله بوم شناسی گیاهان زراعی, گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران

³گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران

چکیده

 شته­ سبز هلو یا شته اسفناج از آفات مهم محصولات مختلف کشاورزی می­باشد. جهت بررسی اثر مهارکنندگی آفتکش­کش شیمیایی و زیستی، شته سبز هلو از مزرعه اسفناج واقع شهرستان میانه جمع­آوری و در شرایط گلخانه پرورش داده شد. استخراج اسانس ترخون با دستگاه کلونجر انجام شد. اثر شته­کشی حشره­کش­های دیمتوات، ایمیداکلوپراید، پی­متروزین، استمپراید و پریمیکارب در دُزهای توصیه شده و نیز دُزهای کاهش­یافته به میزان یک­پنج، یک­دهم، یک­پانزدهم و یک­بیستم حشره­کش­های شیمیایی به طور جداگانه و در تلفیق با رقت 62 قسمت بر میلیون اسانس ترخون در فاصله زمانی 2 تا 12 ساعت پس از اعمال تیمار در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. عملکرد اسانس 15 میلی­لیتر از هر کیلو ماده گیاهی از ترخون به دست آمد. تمامی تیمارهای مورد استفاده از حشره­کش­ها، اسانس ترخون و تلفیق دُزهای کاهش یافته از حشره­کش­های شیمیایی با اسانس ترخون در برابر شته سبز هلو کشنده بودند. تفاوت چندانی بین اثرات کشندگی حشره­کش­های شیمیایی مورد استفاده از لحاظ کشندگی بر شته سبز هلو مشاهده نشد. اسانس ترخون در رقت 62 قسمت بر میلیون توانست با دُز یک پنجم حشره­کش­ها از لحاظ درصد کشندگی بر شته سبز هلو رقابت کند. تلفیق یک پنجم آفتکش­ها با اسانس ترخون توانست کنترل قابل قبولی از شته سبز هلو را نشان دهد و به اندازه دُز توصیه شده اثرگذار بوده و می­تواند به عنوان یک فرآورده کم­خطر برای مهار این شته توصیه شود.  

کلیدواژه‌ها

آرتمیزیا؛ روغن‌های فرار؛ حشره‌کش‌های طبیعی؛ خاصیت حشره‌کشی؛ مهار زیستی

مراجع

1. Abramson CI, Wanderley PA, Wanderley MJA, Mina AJS, de Souza OB (2006) Effect of essential oils from Citronella and Elfazema on fennel aphids Hyadaphis foeniculi Passerini (Hemiptera: Aphididae) and its predator Cycloneda sanguinea L. (Coleopteran: Coccinelidae). American Journal of Environmental Sciences 3(1): 9-10.
2. Amini A, Amiri-Shirazi A, Dehnavi S,Rezaei-Rahimi S (2017) Effect of plant extract using biometrics testing on Tuberolachnus salignus. Proceedings of the second National Conference on New Achivements in Agronomy and Plant Breeding. Tehran, Iran.[in Persian]
3. Amini R, Yousefi A (2014) Using reduced rates of trifluralin and hand weeding in sustainable weed management of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Agricultural Science and Sustainable Production 24(2):95-105. [in Persian with English abstract]
4. Behdad E (2002) Introductory Entomology and Important Plant Pests in Iran. Yadbood Publication: Isfahan, Iran. [in Persian]
5. Hasanzadeh N (2005) Technological implication of natural products in plant diseases management with special emphasis on fireblight. Journal of Agricultural Sciences 11(1): 53-68. [in Persian with English abstract]
6. Hosseini Amin, BH, Darvishi Rouhani B (2013) Plant Essential oils, a suitable alternative for chemical pesticides. Proceedings of Agricultural Science and Environment, Tehran [in Persian]
7. Hosseini Naveh F, Pourmirza AA, Safar Alizadeh MH (2010) An evaluation of lethal effects of pirimicarb, citowett oil and their mixture on greenhouse whitefly (Trialeurodes vaporariorum) and green peach aphid (Myzus persicae) under greenhouse conditions. Iranian Journal of Plant Protection Science 41(1): 95-101. [in Persian with English abstract]
8. Isik M, Görür G (2009). Aphidicidial activity of seven essential oils against the cabbage aphid, Brevicoryne brassica L. (Hemiptera: Aphididae). Munis Entomology & Zoology 4(2): 424-431.
9. Isman MB (2006) Botanical insecticides, deterrents, and repellents in modern agriculture and an increasingly regulate world. Annual Review of Entomology 51: 45-66.
10. Jafari Z, Jamshidi S, Nourafcan H (2018) Insecticidal activity of tarragon, common and field wormwood essential oils against green peach aphid. Agroecology Journal 14(2): 67-77. [in Persian with English abstract]
11. Rahiminia M (2009) Illlustrated Encyclopedia of Medicinal Plants. Ketabsaraye Bayan Publication: Tehran.
12. Shahrokhi S, khodabandeh HA, Farboodi M (2009) Effect of five pesticides on greenbug, Schizaphis graminum (Rondani) (Hem., Aphididae). Journal of New Agricultural Science 5(17): 19-25. [in Persian with English abstract]
13. Sherif A, Hall RG, el-Amamy M (1987) Drugs, insecticides and other agents from Artemisia. Med Hypotheses 23(2): 187-193.
14. Taghizadeh-Aghdam Masoud (1996) Evaluation of the effect of several insecticides against myzus persicae (Sulz) in four regions of East Azerbaijan. Master Thesis, Tabriz University, Iran. [in Persian]
15. Talepour F, Rashki M, Shirvani A (2016) Survey of interaction among entomopathogen fungus, Metarhizium anisopliae, the aphid, Myzus persicae and its host plant canola. Applied Researches in Plant Protection 5(1): 209-216. [in Persian with English abstract]