پیش بینی عملکرد بیولوژیک گندم نان با استفاده از روشهای زمین آمار (شمال شهرستان داراب)

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 13، دوره 11، شماره 37، تیر 1398، صفحه 134-143   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عبداله ستوده^{* 1}؛ مرضیه مکرم²؛ وحید براتی²

¹کارشناسی ارشد کشاورزی دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، داراب، ایران

²استادیار دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، داراب، ایران

چکیده

چکیده
هدف از این مطالعه تعیین همبستگی بین عملکرد بیولوژیک گندم نان و فاکتور‌های مؤثردر آن و تعیین مناسب ترین صفات تاثیرگذار بر عملکرد بیولوژیک، همچنین تهیه نقشه پهنه بندی عملکرد بیولوژیک گندم در شهرستان داراب بود. به منظور دستیابی به اهداف این پژوهش، شصت نمونه گیاه تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. در این نمونه‌ها، ارتفاع گیاه، وزن دانه، شاخص برداشت و تعداد پنجه اندازه گیری شد. همچنین، طول و عرض جغرافیایی برای مکان هر یک از نمونه ها با استفاده از دستگاه موقعیت یاب ماهواره‌ای تعیین شد. نتایج حاصل از همبستگی ساده بین این صفات نشان داد که وزن دانه با عملکرد بیولوژیک بالاترین ضریب همبستگی (**97/0r = ) را داشت. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که جهت تهیه‌ی نقشه پهنه بندی عملکرد بیولوژیک گندم و پارامتری که بیشترین همبستگی با آن را داشت (وزن دانه) از روش کریجینگ و روش میانگین عکس فاصله (IDW)، استفاده شد. نتایج حاصل از درون‌یابی نشان داد که روش کریجینگ (مدل گوسی) با حداقل ریشه میانگین مربعات خطا (98/0= RMSE) برای عملکرد بیولوژیک و 97/0= RMSE برای وزن دانه) بهترین مدل برای تعیین پهنه بندی این پارامترها (ارتفاع گیاه، وزن دانه، شاخص برداشت و تعداد پنجه اندازه‌گیری) در منطقه مورد مطالعه محسوب می‌شود. استفاده از این روش‌ها مشخص شد که وزن دانه و عملکرد بیولوژیک دارای انطباق نسبی در پهنه بندی بودند. بنابراین، با توجه به نتایج می‌توان از وزن هزار دانه به عنوان صفت جایگزین عملکرد بیولوژیک در اندازه گیری عملکرد بیولوژیک در این منطقه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

رگرسیون گام به گام؛ روش کریجینگ؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ گندم نان؛ روش میانگین عکس فاصله

مراجع

احمدی، ج.، م. خطیبی.، ح، میرشکاری. و م، امینی دهقی. 1389. ارزیابی شاخص‌های مورفوفیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد گندم بهاره با استفاده از روش‌های آماری چندمتغییره. دوفصلنامه دانش زراعت. جلد 2. شماره 4: 66-55.

امام، یحیی. 1382. زراعت غلات. انتشارات دانشگاه شیراز. 175صفحه.

ترابی، ب.، ا، سلطانی. س، گالشی و ا، زینلی. 1389. اولویت بندی عوامل ایجادکننده خلاء عملکرد گندم در منطقه گرگان. مجله تولید گیاهان زراعی. دوره 6. شماره 1: 189-171.

بستانی، ع.، ف، سالاری سردری و ج، عادلی. 1388. بررسی ناپایداری‌های اقلیمی بر منابع آبی (مطالعه موردی شهرستان داراب). همایش ملی مدیریت بحران آب. 9 صفحه.

کاویانپور، ا.ح.، قربانی، ا.، حشمتی، غ. 1393. کاربرد آمار مکانی در ارزیابی تغییرات پوشش تاجی گونه مرتعی علف گوسفندی. دوره 5، شماره 3، پاییز 1393، صفحه 59-70.

کمالی، ج، ا.، ح، مؤمن زاده و م، وظیفه دوست. 1389. بررسی تغییرات ماده خشک و عملکرد گندم در دوره‌های خشکسالی و ترسالی با کمک داده‌های ماهواره‌ای MODIS در استان اصفهان. نشریه بوم شناسی کشاورزی. دوره 3. شماره 2 : 190-181.

محمدی، ا.، ا، محمودی. ب، کامکار و ا، عبدی. 1394. مقایسه روش زمین آمار و استفاده از داده‌های سنجش از راه دور به منظور پیش بینی عملکرد گندم در برخی از مراحل رشد(مطالعه موردی اراضی مزرعه نمونه استان گلستان). مجله تولید گیاهان زراعی. دوره 8. شماره 2: 76-51.

Bijanzadeh, E., and M. Mokarram. 2017. Assessment the soil fertility classes for common bean ('Phaseolus Vulgaris' L.) production using fuzzy-analytic hierarchy process (AHP) method. Australian Journal of Crop Science, 11(4), 464.

Bijanzadeh, E., and  M. Mokarram. 2013. The use of fuzzy-AHP methods to assess fertility classes for wheat and its relationship with soil salinity: East of Shiraz, Iran: A case study. Aust. J. Crop Sci., 7(11), 1699.

Burrough, P.A., M.F. Goodchild, R.A. McDonnell, P. Switzer and M. Worboys, 1998. Principles of Geographic Information Systems. Oxford University Press, Oxford, Uk.

Bushuk, W. and V.F. Rasper (eds.). 1994. Wheat, Production, Propertis and Quality. Blachie Academic and Professional. 239 pp.

Donaldson, E.W.E. Schillinger and S.M. Dofing . 2001. Straw production and gring Yield relaton ships in winter heat.Crop Sci.41:100-106.

Eldeiry, A.A., and Garcia, L.A. 2012. Management of soil salinity and crop yield using conditional probability maps. 32rd Annual American Geophysical Union Hydrology days. 25 – 27 March. Colorado State University: 52-69.

Farahani, A. and Arzani, A. 2006.  Investigating genetic ariation of cultivars and F1 hybrids of durum wheat using agronomic and morphologic characters. Agric.Sci. Tech. and Nat. Res. 10:341-354.

Goovaerts, P.1999. Geostatistics in soil science: state-of-the-art and perspectives. Geoderma 89, 1–46.

Hay, R.K.M. 1995. Harvest index: a review of its use in plant breeding and crop physiology. Ann. Appl. Biol. 126: 197-216.

Mcbratney. A. B. and R. Webster. 1986. Choosing functions for semi-variograms of soil Properties and fiting them to sampling estimates. J.  Soil Sci. 37: 617-639.

Okuyama, L. A., L. C. Ferizzi, and J. F. B. Neto. 2004. Correlation and path analysis of yield and its components and plant traits in wheat. Ciencica Rural, Santa Maria. 34(6): 1701-1708.

Rashidi, V., Moghaddam, M., and Khodabandeh, N. 1998. Study of yield and itsSimmons, S.R. 1987. Growth, development and physiology. In: E.G. Heyne (ed.). Wheat and wheat Improvement, 2nd edition. Agronomy Monograph No. 13: 77-114.

Soufi, M. 2004. Morpho-climatic classification of gullies in fars province, southwest of I.R. Iran. International Soil Conservation Organisation Conference – Brisbane.

Stewart, C.M., McBratney, A.B., and Skerritt, J.H. 2002. Site-specific durum wheat quality and its relationship to soil properties in a single field in Northern New South Wales. Precision Agri. 3: 155–168.

Simmons, S.R. 1987. Growth, development and physiology. In : E.G. Heyne (ed.). Wheat and wheat Improvement, 2nd edition. Agronomy Monograph No. 13: 77-114.

Tousi-Mojarad, M. and Bihamta, M.R. 2007. Investigating grain yield and related quantitative characters of wheat using factor analysis. J. Agric. Sci. 17: 97-107.