توسعه پایدار اجتماعی و فرهنگی با تمرکز بر ابنیه مذهبی شهرها و روستاهای اسلامی

علوم اجتماعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 خرداد 1398

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

غزال نوری¹؛ آراز نجفی^{* 2}؛ فرزاد مافی²

¹دانشجوی دکترا گروه باستانشناسی دوران اسلامی، واحد ابهر، دانشگاه آزاداسلامی، ابهر، ایران

²عضو هیات علمی گروه باستانشناسی دوران اسلامی، واحد ابهر، دانشگاه آزاداسلامی، ابهر، ایران

چکیده

یکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه مورد توجه قرار گرفته، توسعه پایدار شهری و روستایی و عوامل تاثیرگذار در آن است. ارجحیت توجه به پایداری اجتماعی و فرهنگی به عنوان جنبه کلیدی توسعه پایدار نسبت به توسعه اقتصادی، محیطی و جغرافیایی نادیده گرفته شده است. از آنجا که عوامل متعددی بر توسعه فرایندهای اجتماعی و فرهنگی تأثیر می گذارند، این جنبه از توسعه پایدار را می توان با بررسی شاخصه های محیطی و بستر محله های اسلامی که معرف معیارهای اجتماعی در همگونسازی فرهنگی است، مورد بحث قرار داد و از آنها در تخصیص منابع مورد نیاز اجتماعی استفاده نمود. در مقاله حاضر، معیارهایی که بر ثبات اجتماعی و فرهنگی محیط تأثیر می گذارند، با مرور مطالعات پیشین در این زمینه مبتنی بر اهداف قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران یافته شد. بر این اساس معیارهای پایداری اجتماعی و فرهنگی در ایران عبارتند از جمعیت، امنیت، سلامت، تعاملات اجتماعی، همگونسازی فرهنگی، آموزش و اشتغال. از آنجا که محل پیدایش اولین نهاد اجتماعی شهر و روستا، محله میباشد که بعنوان کانون تجمعات، معلول عوامل متعدد سیاسی ـ مذهبی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی بوده است، این مقاله به روش کتابخانه ای میدانی، به این نتیجه رسیده که با تکیه بر اهداف قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، بهینه سازی زیرساختهای فرهنگی محله و توسعه ابنیه مذهبی ، که بخشی از میراث فرهنگی است، وتداوم همگونسازیهای باورجمعی، منجر به پایداری اجتماعی و فرهنگی، به عنوان بخش مهمی از توسعه پایدار و متضمن حیات آن خواهدشد.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژگان: شهر اسلامی؛ توسعه پایدار؛ پایداری اجتماعی؛ مؤلفه های همگونسازی فرهنگی؛ محله