مبانی حقوقی عفو جانی توسط مجنی علیه قبل ازمرگ درحقوق ایران و حقوق بین­ الملل

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 10، دوره 10، شماره 39، تیر 1398، صفحه 241-273   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

مبانی حقوقی عفو جانی توسط مجنی علیه قبل ازمرگ درحقوق ایران و حقوق بین­ الملل
سید جمال حسینی[1]- جناب آقای دکتر علی بهرامی نژاد[2]
       تاریخ دریافت:5/5/1397- تاریخ پذیرش:26/10/1397
 
چکیده:
عفو(صفح)ازصفات پسندیده­ای است که در مکاتب اخلاقی مورد ستایش قرار گرفته است. در ماده ۲۶۸ قانون مجازات اسلامی ایران به عفو جانی توسط مجنی علیه قبل از مرگ اشاره شده است. هر چند قاعده موصرف نه از عوامل ترجیه کننده جرم و نه از عوامل رافع مسئولیت کیفری و نه عامل معافیت از کیفر تلقی می­گردد، بلکه نهادی منحصر به فرد و ویژه به حساب می­آید. در حقوق بین­الملل هم از نظر تاریخی عفوها در ارتباط با نقض­های حقوق جنگ مورد استناد قرار گرفته و از سوی طرفین درگیر در یک مخاصمه مسلحانه بین­المللی به صورت متقابل اعمال می­شده­اند . پس از جنگ جهانی دوم نیز با تاسیس اولین دادگاه کیفری"بین­المللی" یعنی دادگاه نورمبرگ، زمینه برای رسیدگی آغازشد . حال این سوال مطرح می­گردد که عفو در حقوق بین­الملل به چه صورتی است؟ با نگاهی به مواد 2053،16،17 اساسنامه دیوان کیفری بین­المللی در می­یابیم که عفو محکومین با رعایت چارچوب­های مقرر، اعمال می­گردد تا جایی که به حریم قوانین داخلی کشوری خدشه وارد نگردد. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی آماده شده است.
واژگان کلیدی: عفو، جانی و مجنی علیه، حقوق ایران، حقوق بین­ الملل



[1]- دانشجوی دوره دکتری، فقه و مبانی حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
[e-mail]


[2]- استادیار و عضو هیئت علمی، گروه فقه و مبانی حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
[e-mail]
 
 

کلیدواژه‌ها

عفو؛ جانی و مجنی علیه؛ حقوق ایران؛ حقوق بین­ الملل

مراجع