اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

مقاله 6، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 47، خرداد 1398، صفحه 91-104   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

میثم رادفر¹؛ رضیه غضبان‌زاده^{* 2}؛ منا هنرمند دربادام³؛ محبوبه موسوی⁴

¹کارشناس ارشد، گروه روان‌شناسی، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران

²دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

³کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

⁴کارشناس ارشد، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی بود. این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهش همه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. برای انتخاب نمونه از میان اعضای جامعه تعداد 50 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 70 دقیقه‌ای با روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی آموزش دید و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای تحقیق شامل پرسشنامه‌های خودکارآمدی تحصیلی (جینکز و مورگان، 1999) و خوش‌بینی تحصیلی (بیرد و همکاران، 2010) بودند که پایایی آنها با روش آلفای کرونباخ به‌ترتیب 90/0 و 94/0 محاسبه شد. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به طور معناداری باعث افزایش خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان شد (05/0>P). بر اساس نتایج برای بهبود خودکارآمدی و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان می‌توان اقدام به آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی کرد.

کلیدواژه‌ها

راهبردهای شناختی و فراشناختی؛ خودکارآمدی تحصیلی؛ خوش‌بینی تحصیلی