بررسی میزان توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف در گیاه باقلا (Vicia faba L.)

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 1، دوره 11، شماره 38، مهر 1398، صفحه 1-12   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی باغبان امین¹؛ علی راحمی کاریزکی^{* 2}؛ علی نخ زری مقدم^{* 2}؛ عباس بیابانی³؛ علی منصوری راد⁴

¹دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

²استادیار دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

³دانشیار دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

⁴دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

اطلاعات کمّی (عددی) درباره تجمع و توزیع ماده‌ی خشک در باقلا (Vicia faba L.) اندک می‌باشد. هدف این مطالعه بدست آوردن مقادیر عددی ضرایب توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های گیاه باقلا در تاریخ و تراکم کاشت‌های مختلف بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح‌ بلوک‌های کامل تصادفی با تیمارهای تاریخ کاشت در سه سطح (7 آذر، 24 آذر و 17 دی) و تراکم بوته در چهار سطح (8، 12، 16 و 20 بوته در متر مربع) در سال 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس در شرایط دیم و با 4 تکرار انجام شد. وزن خشک به تفکیک اندام‌های مختلف و مراحل فنولوژیک گیاه طی دوره کاشت تا برداشت اندازه‌گیری شدند. توزیع ماده‌ی خشک بین برگ و ساقه قبل از مرحله شروع غلاف-دهی (R3)، از رابطه خطی پیروی می‌کرد. نسبت توزیع ماده‌ی خشک بین برگ و ساقه در تاریخ کاشت 7 آذر ماه 62:37، در تاریخ کاشت 24 آذر ماه 60:39 و در تاریخ کاشت 17 دی ماه 54:40 بود. ماده‌ی خشکی که به ساقه اختصاص یافته بیشتر از ماده‌ی خشک تخصیص یافته به برگ بود و از طرفی رقابت بین بوته‌ای تاثیر چندانی روی توزیع ماده خشک نداشت. داده‌های پس از دوره دانه‌بندی نسبت به دوره قبل از آن پراکندگی بیش‌تری داشتند که احتمالاً به‌دلیل انتقال مجدد ماده‌ی خشک است.

کلیدواژه‌ها

رقابت؛ شاخص برداشت؛ فنولوژی؛ غلاف‌دهی

مراجع

بخشنده، ا.، 1390. ارزیاب روابط آلومتریک در ارقام گندم استان گلستان. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 124 صفحه.

پوررضا، ج.، ا، سلطانی.، ع، راحمی.،س، گالشی و ا، زینلی. 1386. بررسی میزان توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف در گیاه نخود. ویژه نامه زراعت و اصلاح نباتات، جلد 14، شماره 5. صفحه: 199-191.

پوری، ک.، ا، زینلی و ا، گلچینی. 1392. بررسی اثر فاصله ی بین و روی ردیف بر تجمع و توزیع ماده‌ی خشک گیاه باقلا. نشریه پژوهشهای زراعی ایران. جلد 11، شماره 3. صفحه: 531-524.

مداح­یزدی، و.، ا، سلطانی.، ب، کامکار و ا، زینلی. 1387. فیزیولوژی مقایسه­ای گندم و نخود: شاخص سطح برگ، دریافت و استفاده از تشعشع و توزیع ماده ی خشک به برگ‌ها. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، جلد 15، شماره 4. صفحه:55-45.

Anderson, L.R. and B. I, Vasilas. 1985. Effects of planting date on two soybean cultivars: seasonal dry matter accumulation and seed yield. Crop Science, 25:999-1004.

Ayaz, S., B. A, Mckenzie., G. D, Hill and D. L, Mcneil. 2004. Variability in yield of four grain legume species in a sub humid temperate environment. II. Yield components. Journal of Agricultural and Science, 142: 21-28.

Bakry, B. A., T. A, Eleva., M. F, EL Karamany., M. S, Zeidan and M. M, Tawfik. 2011. Effect of row spacing on yield and its components of some Faba bean varieties under newly reclaimed sandy soil condition. World Journal of Agricultural and Science, 7(1): 68- 72.

Berhe, A. 1998. On-farm evaluation of some agronomic factors affecting productivity of faba bean in Selalie zone, Ethopia. FABIS Newsletter, 41:13-17.

Brich, C. J., G. L, Hammer and K. G, Rickert. 1999. Dry matter accumulation and distribution of five cultivars of maize (Zea mays L.): Relationship and procedure for use in crop modeling. Australian Journal of Agricultural Research, 50:513-527.

Confalon, A., J, Lizaso., B, Ruiz-nogueira., F. X, Lopez-cedron and F, Sau. 2010. Growth, par use efficiency, and yield components of field-grown vicia faba under different temperature and photoperiod regimes. Filed Crop Research, 115: 140-148.

Dordas, C. A and C, Sioulas. 2009. Dry matter and nitrogen accumulation, partitioning, and translocation in safflower (Carthamus tinctorius L.) as affected by nitrogen fertilization. Field Crop Research. 110:35-43.

Dwivedi, W. G., S. N, Nigam., R, Chandra and V. M, Ramraj. 1998. Combining ability of biomass and harvest index under short and long day condition in groundnut. Annual of Applied. Biology, 133:237-244.

Hashemabadi, D. and Sh, Sedaghathoor,. 2006. Study of mutual effect of the sowing date and plant density on yield and yield components of winter Vicia faba L. Journal of Agricultural and Science, 1 (12): 135-141.

Hassan, S. E and I, Khaliq. 2008. Quantitative inheritance of some physiological traits for spring wheat under two different population densities. Pakistan Journal of Botany. 40(2): 581- 587.

KHalil, Sh. K., A, Wahab., A, Rehman,., F, Muhammad., S, Wahab., A. Z, Khan., M, Zubair., M. K, Shah., I. H, Khalil and R, Amir. 2010. Density and planting date influence phonological development assimilate partitioning and dry matter production of faba bean. Pakistan Journal of Botany, 46: 3831- 3838.

Loss, S. P., K. H. M, Siddique and L. D, Martin. 1997. Adaptation of faba bean (Vicia faba L) to dryland Mediterranean-type environments II. Phenology, canopy development, radiation absorption and biomass partitioning. Field Crops Research, 52:29-41.

Mohd Al-Rifaee, M. A. and M, Abdel Rahman. 2004. Effect of Seed Size and Plant Population Density on Yield and Yield Components of Local Faba Bean (Vicia faba L.). International Journal of Agricultural & Biology. 1560–8530/2004/06–2–294–299.

Penning de Vries, F. W. T., D. M, Jansen and A, Bakema. 1989. Simulation of ecophysiological processes of several annual crops. Simulation Monographs 29, Pudoc, Wageningen and International Rice Research Institute, Manila.

Sinclair, T. R. 1986. Water and nitrogen limitations in soybean grain production: I. Model development. Field Crops Research, 15, 125-141.

Sinclair, T. R. and N. G, Seligman. 2000.  Criteria for publishing papers on crop modeling. Field Crops Research. 68: 165-172.

Singh, P. 1991. Influence of water deficit on phenology, growth and dry matter allocation in chickpea. Field Crops Research, 28:1-15.

Soltani, A., M. J, Robertson., Y, Mohammad-Nejad and A, Rahemi-Karizaki. 2006. Modeling chickea growth and development: leaf production and senescence. Field Crop Research, 99:14-23.

Turpin, J. E., M. J, Robrtson., N. S, Hillcoat and D. F, Herridge,. 2002. Faba been (Vicia faba L.) in Australia northern grains belt: canopy development, biomass and nitrogen accumulation and partitioning. Australian Journal of Agricultural Research, 53:227-237.