نقش ابعاد هویت در حرمت خود و بهزیستی روان‎ شناختی در بزرگسالی نوظهور

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 1، دوره 15، شماره 59، فروردین 1398، صفحه 225-236   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

ندا فلسفی¹؛ محترم نعمت‌ طاوسی^{* 2}

¹کارشناسی ارشد روان‎شناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

²دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

چکیده

هدف این پژوهش تعیین نقش ابعاد هویت در حرمت خود و بهزیستی روان‎شناختی بود. بدین منظور 554 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران (270 زن، 284 مرد) در سال تحصیلی 97-96 با روش چندمرحله‎ای انتخاب شدند و به مقیاس ابعاد تحول هویت (لویکس و دیگران، 2008)، سیاهه چندبعدی حرمت خود (اوبراین و اپستاین، 1988) و بهزیستی روان‎شناختی (ریف، 1989) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که الف) ابعاد ایجاد تعهد و همانندسازی تعهد با حرمت خود کلی، صلاحیت، عشق‎‎پذیری و بهزیستی روان‎شناختی رابطه مثبت معنادار، ب) اکتشاف نشخواری با حرمت خود کلی، صلاحیت و عشق‎پذیری رابطه منفی معنادار، ج) اکتشاف در گستره با حرمت خود کلی، صلاحیت و بهزیستی روان‎شناختی رابطه مثبت معنادار، و د) اکتشاف در عمق با صلاحیت و بهزیستی روان‎شناختی رابطه مثبت معنادار دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری همزمان نیز نشان داد که ابعاد هویت توانایی تبیین 34 درصد از واریانس حرمت خود کلی، 21درصد از واریانس صلاحیت، 13درصد از واریانس عشق‌پذیری و 18درصد از واریانس بهزیستی روان‎شناختی دانشجویان را دارند. یافته‎ها بر لزوم بررسی فرایندهای هویت در بزرگسالی نوظهور تأکید دارد.

کلیدواژه‌ها

ابعاد هویت؛ حرمت خود؛ صلاحیت؛ عشق ‎پذیری؛ بهزیستی روان‎شناختی

مراجع

خانجانی، م.، شهیدی، ش.، فتح آبادی، ج.، مظاهری، م. و شکری، ا. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‎های روان‎سنجی فرم کوتاه (18 سوالی) مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. اندیشه و رفتار، 8 (32)،36 -27.

دادستان، پ. (۱۳۹۳). گزیده‌ای از بزرگ‌ترین نظام‌های روان‌شناسی تحولی. تهران: انتشارات سمت.

دوران، ب.، آزادفلاح، پ.، فتحی‎آشتیانی، ع. و پورحسین، ر. (۱۳۹۰). بررسی مدل شش بعدی فرایند شکل‌گیری هویت. مجله روان‌شناسی، ۱۵(3)، ۳18 -۳02.

روان‌پارسا، ر. و نعمت‌طاوسی، م. (1397). ویژگی‌های روان‌سنجی سیاهه حرمت خود کودکان. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 14(55)، 349 -225.

سلیمانی، ز. و حجازی، آ. (1397). ادراک جوانان از مفهوم بزرگسالی: آیا بین دو جنس تفاوت وجود دارد؟ فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 15(57)،16 -3.

عباسی‎شوازی، ج. و صادقی، ر. (2017). بررسی وضعیت جمعیتی و اقتصادی‌ـ‌اجتماعی جوانان در ایران. دانشگاه تهران، سازمان ملل متحد در ایران.

 

Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469-480.

Arnett, J. J. (2016). College students as emerging adults: The developmental implications of the college context. Emerging Adulthood, 4(3), 219-222.

Arseth, A. K., Kroger, J., Martinussen, M., & Marcia, J. E. (2009). Meta-analytic studies of identity status and the relational issues of attachment and intimacy. Identity: An International Journal of Theory and Research, 9(1), 1-32.

Battle, J., Jarratt, L., Smit, S., & Precht, D. A. N. (1988). Relations among self-esteem, depression and anxiety of children. Psychological Reports, 62(3), 999-1005.

Beyers, W., & Luyckx, K. (2016). Ruminative exploration and reconsideration of commitment as risk factors for suboptimal identity development in adolescence and emerging adulthood. Journal of Adolescence, 47, 169-178.

Bosch, L. A., & Card, N. A. (2012). A meta-analytic review of Berzonsky’s Identity Style Inventory (ISI). Journal of Adolescence, 35(2), 333-343.

Bosma, H. A. (1985). Identity development in adolescence: Coping with commitments Doctoral dissertation, Groningen.

Carlsson, J., Wängqvist, M., & Frisén, A. (2016). Life on hold: Staying in identity diffusion in the late twenties. Journal of Adolescence, 47, 220-229.

Côté, J. E. (2009). Identity formation and self-development in adolescence. Handbook of Adolescent Psychology.

Crocetti, E., Rubini, M., & Meeus, W. (2008). Capturing the dynamics of identity formation in various ethnic groups: Development and validation of a three-dimensional model. Journal of Adolescence, 31(2), 207-222.

Dierendonck, V. D. (2005). The construct validity of Ryff''s Scales of Psychological Well-being and its extension with spiritual well-being. Personality and Individual Differences, 36, 629-648.

Epstein, S. (2003). Cognitive-experiential self-theory of personality. Comprehensive Handbook of Psychology, 5, 159-184.

Epstein, S. (1979). The stability of behavior: I. On predicting most of the people much of the time. Journal of Personality and Social Psychology, 37(7), 1097-1126.

Erikson, E. (1968). Identity: youth and crisis. New York: Norton.

Erol, R. Y., & Orth, U. (2011). Self-esteem development from age 14 to 30 years: A longitudinal study. Journal of personality and social psychology, 101(3), 607.

Faye, C., & Sharpe, D. (2008). Academic motivation in university: The role of basic psychological needs and identity formation. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue Canadienne des Sciences du Comportement, 40(4), 189-199.

Gonzales-Backen, M. A., Dumka, L. E., Millsap, R. E., Yoo, H. C., Schwartz, S. J., Zamboanga, B. L., ... & Brown, E. J. (2015). The role of social and personal identities in self-esteem among ethnic minority college students. Identity, 15(3), 202-220.

Grotevant, H. D. (1987). Toward a process model of identity formation. Journal of Adolescent Research, 2(3), 203-222.

Hauser, R. M., Springer, K. W., & Pudrovska, T. (2005). Temporal structures of psychological well-being: Continuity or change. In Meetings of the Gerontological Society of America, Orlando, Florida.

Heppner, W. L., & Kernis, M. H. (2011). High self-esteem: Multiple forms and their outcomes. In Handbook of identity theory and research (pp. 329-355). New York: Springer.

Karaś, D., & Cieciuch, J. (2018). The relationship between identity processes and well-being in various life domains. Personality and Individual Differences, 121, 111-119.

Luyckx, K., Goossens, L., & Soenens, B. (2006). A developmental contextual perspective on identity construction in emerging adulthood: Change dynamics in commitment formation and commitment evaluation. Developmental Psychology, 42(2), 366-480.

Luyckx, K., Goossens, L., Soenens, B., & Beyers, W. (2006). Unpacking commitment and exploration: Preliminary validation of an integrative model of late adolescent identity formation. Journal of Adolescence, 29(3), 361-378.

Luyckx, K., Klimstra, T. A., Duriez, B., Van Petegem, S., & Beyers, W. (2013). Personal identity processes from adolescence through the late 20s: Age trends, functionality, and depressive symptoms. Social Development, 22(4), 701-721.

Luyckx, K., Schwartz, S. J., Berzonsky, M. D., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Smits, I., & Goossens, L. (2008). Capturing ruminative exploration: Extending the four-dimensional model of identity formation in late adolescence. Journal of Research in Personality, 42(1), 58-82.

Luyckx, K., Schwartz, S. J., Goossens, L., Beyers, W., & Missotten, L. (2011). Processes of personal identity formation and evaluation. In Handbook of identity theory and research (pp. 77-98). New York: Springer.

Luyckx, K., Vansteenkiste, M., Goossens, L., & Duriez, B. (2009). Basic need satisfaction and identity formation: Bridging self-determination theory and process-oriented identity research. Journal of Counseling Psychology, 56(2), 276-288.

Marcia, J. E. (1966). Development and validation of ego-identity status. Journal of Personality and Social Psychology, 3(5), 551-588.

Mastrotheodoros, S., & Motti-Stefanidi, F. (2017). Dimensions of Identity Development Scale (DIDS): A test of longitudinal measurement invariance in Greek adolescents. European Journal of Developmental Psychology, 14(5), 605-617.

Meca, A., Ritchie, R. A., Beyers, W., Schwartz, S. J., Picariello, S., Zamboanga, B. L., & Crocetti, E. (2015). Identity centrality and psychosocial functioning: A person-centered approach. Emerging Adulthood, 3(5), 327-339.

Montemayor, R., Brown, B., & Adams, G. (1985). Changes in identity status and psychological adjustment after leaving home and entering college. Paper presented at the biennial meeting of the Society tbr Research on Child Development.

O''Brien, E. J. (1980). The self-report inventory: Development and validation of a multidimensional measure of the self-concept and sources of self-esteem. Submitted to the Graduate School of the University of Massachusetts.

O''Brien, E. J., & Epstein, S. (1988). The Multidimensional Self-Esteem Inventory: Professional manual. Psychological Assessment Resources.

Pittman, J. F., Keiley, M. K., Kerpelman, J. L., & Vaughn, B. E. (2011). Attachment, identity, and intimacy: Parallels between Bowlby''s and Erikson''s paradigms. Journal of Family Theory & Review, 3(1), 32-46.

Redmayne, K. A. (2017). Ruminative Exploration in Late Adolescence and its Relationship to Depression, Self-Esteem, and Parental Autonomy Support.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York: Guilford Publications.

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.

Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The structure of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.

Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2006). Best news yet on the six-factor model of well-being. Social Science Research, 35, 1103-1119.

Schwartz, S. J. (2007). The structure of identity consolidation: Multiple correlated constructs or one superordinate construction Identity: An International Journal of Theory and Research, 7(1), 27-49.

Schwartz, S. J., Beyers, W., Luyckx, K., Soenens, B., Zamboanga, B. L., Forthun, L. Forthun & Whitbourne, S. K. (2011). Examining the light and dark sides of emerging adults’ identity: A study of identity status differences in positive and negative psychosocial functioning. Journal of Youth and Adolescence, 40(7), 839-859.

Schwartz, S. J., Côté, J. E., & Arnett, J. J. (2005). Identity and agency in emerging adulthood: Two developmental routes in the individualization process. Youth & Society, 37(2), 201-229.

Schwartz, S. J., Zamboanga, B. L., Weisskirch, R. S., & Rodriguez, L. (2009). The relationships of personal and ethnic identity exploration to indices of adaptive and maladaptive psychosocial functioning. International Journal of Behavioral Development, 33(2), 131-144.

Skhirtladze, N., Javakhishvili, N., Schwartz, S. J., Beyers, W., & Luyckx, K. (2016). Identity processes and statuses in post-Soviet Georgia: Exploration processes operate differently. Journal of Adolescence, 47, 197-209.

Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Multiple factors analysis. Chicago: University of Chicago Press.

Tafarodi, R. W., & Sawann, W. B. (2001). Two dimensional self-esteem: Theory and measurement. Personality and Individual Differences, 31, 653-673.

Waterman, A. S. (1982). Identity development from adolescence to adulthood: An extension of theory and a review of research. Developmental psychology, 18(3), 341-358.

Waterman, A. S., Schwartz, S. J., Hardy, S. A., Kim, S. Y., Lee, R. M., Armenta, B. E., & Agocha, V. B. (2013). Good choices, poor choices: Relationship between the quality of identity commitments and psychosocial functioning. Emerging Adulthood, 1(3), 163-174.