سازمان همکاری شانگهای و عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 3، دوره 3، شماره 9، آذر 1389، صفحه 51-76   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

علیرضا رضایی¹؛ عباس صالحی²

¹عضو هیات‌علمی و استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاداسلامی واحد همدان

²عضو هیات‌علمی و استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاداسلامی واحد همدان

چکیده

ظرفیت‌هاى سازمان همکارى شانگهاى با توجه به عضویت دو عضو از پنج عضو دائم شوراى امنیت سازمان ملل (روسیه و چین) در این سازمان، دارا بودن بیش از یک‌سوم جمعیت جهان، وسعت قابل‌توجه و توانمندى‌هاى اقتصادى، نوید یک ائتلاف بالقوه توانمند را می­دهد. جمهوری اسلامی ایران هم اکنون عضو ناظر در این سازمان است و با توجه به درخواست اش جهت عضویت دائم در این سازمان، به نظر می­رسد بررسی پیامدهای عضویت ایران در این سازمان در قالب تبیین فرصت ها و چالش های عضویت، بتواند سیاستگذاری در ارتباط با مساله مذکور را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تسهیل نماید. این نوشتار برآنست که عضویت دائم ایران در این سازمان می­­­­­­­­­­­­­تواند از چهار جنبه سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی مورد تحلیل قرار گیرد. بر این مبنا در ابتدا به تبیین تئوریک شکل­گیری و تداوم سازمان همکاری شانگهای و سپس ضمن تحلیل پیامدهای چهارگانه عضویت جمهوری اسلامی ایران در این سازمان، امکان یا عدم امکان عضویت دائم در شرایط کنونی در این سازمان بررسی می شود و در پایان مواردی به عنوان پیشنهاد برای دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این حوزه ارائه می گردد.

کلیدواژه‌ها

سازمان همکاری شانگهای؛ پیامدهای عضویت دائم ایران؛ موازنه نرم؛ نظام بین‌الملل پسایازده سپتامبر؛ ایالات‌متحده آمریکا؛ اتحادیه اروپا

مراجع