وانع توسعه دموکراسی در خاورمیانه

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 5، دوره 2، شماره 8، شهریور 1389، صفحه 105-123   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

امیر ساجدی

عضو هیات علمی و استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

چکیده

از بارزترین ویژگی‌های خاورمیانه سرنوشت یکسان تاریخی- سیاسی اجزای آن است. این سرنوشت مشترک تا حدود زیادی متاثر از نقش استعمار، مذهب، سنت‌ها و فرهنگ‌های مشترکی است که بر ساختارهای سیاسی کشورهای ناحیه تاثیرگذارده است. ساختارهای نامتجانس حکومت‌های اقتدارگرا که هم زمان با گسترش ارتباطات میان واحدهای متفاوت سیاسی قرار گرفته در معرض دگرگونی‌های اجتماعی - سیاسی می‌باشند. برای برون رفت از این بحران تعدادی از نظام‌های سیاسی خاورمیانه سعی بر ایجاد اصلاحات رو بنایی و نه چندان عمیق در ساختار سیاسی خود نموده‌اند. اصلاحات در ناحیه خاورمیانه دارای قدمت تاریخی به قدمت خود خاورمیانه بوده ولی متاسفانه این اصلاحات به رغم ضرورت هرگز ریشه‌ای نبوده و از روند رو به جلو برخوردار نبوده است. بر این اساس یکی از معضلات مهم منطقه نبود دموکراسی است که توجه بسیاری از نخبگان را بخود جلب نموده است. هر چند تلاش‌های زیادی برای حل این معضل (نبود دموکراسی) صورت گرفته ولی متاسفانه پیشرفت‌های زیادی کسب نگردیده است. نوشتار حاضر تلاش دارد این موضوع را واکاوی نماید.

کلیدواژه‌ها

خاورمیانه؛ دموکراسی؛ توسعه؛ نظام‌های سیاسی؛ جامعه مدنی

مراجع