کتابخانه های ایران در عصر آل بویه

فصلنامه تاریخ

مقاله 3، دوره 13، شماره 51، اسفند 1397، صفحه 55-87   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

طیبه کاظمی ابیازنی¹؛ حمید رضا صفاکیش^{* 2}

¹دانشجوی دکتری تاریخ ، گروه تاریخ ،واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران

²استادیار گروه تاریخ ، واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

چکیده

کتابخانه ها به عنوان نهادی پرورشی و گاه مذهبی و دینی در خدمت جوامع بشری بوده و سبب رشد و توسعه فرهنگ
ها، ارزش ها و شکوفایی دانش گردیده است، همچنین کتابخانه ها به عنوان مراکز تولید و اشاعه اطلاعات، جایگاه
رفیعی در میان مسلمانان و تمدن اسلامی داشته اند،این جایگاه بیشتر ناشی از تعالیم مکتب اسلام است، در دوران
های مختلف تاریخی، فرهنگ وتمدن ایران یکی از تمدن های مهم و تأثیرگذار برتمدن اسلامی بوده است،این
اثرگذاری به واسطه پیشینه کهن و غنی آن می باشد،عصر آل بویه، از لحاظ کتاب و کتابخانه، نسبت به اعصار دیگر،
دارای امتیازات و برتری های خاصی بوده است،نقش امرا و وزرای آل بویه در تأسیس کتابخانه ها قابل توجه است
این وزرا در طول وزارت خود، علاوه بر پرداختن به امور دیوانی و کشوری،در راه ترویج دانش و ادب و هنر می
کوشیدند و حتی خانه خویش را به مجمع و محل رفت و آمد علما و دانشمندان تبدیل می کردند،به همین سبب
است که در قرن چهارم هجری با قدرت یافتن آل بویه اوضاع جدیدی برای آثار واندیشه ها فراهم شد،در مرکز خلافت
اسلامی، بغداد دانشمندان بزرگی در زمینه های مختلف علوم وفنون به عرضه دیدگاه ها ونظریات خود پرداختند،تا
جایی که درآن زمان در هر رشته از علم و ادب بهترین و نفیس ترین کتابها نوشته می شدو باشکوهترین و مهمترین
کتابخانه ها و گنجینه های علوم به وجودمی آمد، در شهرهای مختلف ایران و عراق کتابخانه هائی وجود داشت، که
در هیچ زمانی نظیری بر آنها پیدا نشده است.
در این پژوهش ازروش تحقیق،توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای استفاده شده است

مراجع