بررسی مناسبات مسیحیان و جوامع مسیحی با شاهنشاهی ساسانی

فصلنامه تاریخ

مقاله 5، دوره 13، شماره 51، اسفند 1397، صفحه 115-140   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

مجتبی نقدی¹؛ فیض اله بوشاسب گوشه^{* 1}؛ احمد کامرانی فر²

¹گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

²گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران.

چکیده

در سدۀ چهارم میلادی یک تحول دینی بزرگ به وقوع پیوست و آن آزادی جوامع مسیحی در انجام فرایض دینی به
دنبال فرمان مشهور میلان ( 313میلادی) از سوی کنستانتین امپراتور روم بود. آزادی کیش مسیح و سپس نشر و ترویج
آن به عنوان دین رسمی امپراتوری، معادلات سیاسی جهان آن روز را برهم زد. دولت ساسانی از جریان به وجود آمده
و تحولات ناشی از آن برکنار نماند. شهریاران ساسانی که با اعمال سیاست دیاسپورا (تبعید) بخش قابل ملاحظهای از
مسیحیان را در شهرهای ایران اسکان دادند، ناخواسته به گسترش مسیحیت در ایران کمک کردند. تعامل با اقلیتهای
مذهبی خاصه مسیحیان از اهم موضوعات و مسائل فراروی شهریاران ساسانی بود. روند رو به رشد طبقه آنشهریگ
(ناشهروندان،) ناهمگونی دینی با جامعه زرتشتی ایران و قدرت گیری روحانیون ساسانی اگر چه دورهای از تعقیب و
آزارها را متوجه مسیحیان ساخت، لیکن محدود ساختن مناسبات مسیحیان با جامعه ساسانی و اکتفا نمودن به این مقدار
ضعیف از روابط، خطا خواهد بود. آنان دارای روابط فرهنگی و اجتماعی تأثیرگذاری نیز بودهاند که بیان آن هدف این
پژوهش است. این مقاله بر اساس روش پژوهش تاریخی و به شیوۀ توصیفی - تحلیلی بر آن است تا نقش عوامل
فرهنگی و اجتماعی را در روابط میان مسیحیان و شاهنشاهی ساسانی تبیین کند. دستاورد تحقیق نشان میدهد که جدای
از فاکتورهای سیاسی، عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز در این مناسبات تأثیرگذار بودهاند
واژگان کلیدی : مسیحیت – جوامع مسیحی – بیزانس – روم- ساسا

مراجع