سنجش اندازه تحقق‌پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی با استفاده از روشSMART (مطالعه موردی: بوم‌اقامتگاه بیابانی متین آباد)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 5، دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 19، تیر 1392، صفحه 71-80   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

مهدی راست قلم^{* 1}؛ شهرام امیری²؛ احمدرضا مولائی³؛ مهندس بیژن خلیل مقدم⁴

¹کارشناس ارشد مهندسی توسعه روستایی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

²دکتری تاریخ - میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

³کارشناس ارشد مدیرت- میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

⁴کارشناس ارشد مهندسی توسعه روستایی- میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

چکیده

چکیده
یکی از تاسیسات مهم بوم‌گردی، اکولوژ می‌باشد. اکولوژبه عنوان "بوم اقامتگاه" دارای نقش چند بعدی در تداوم فرایند بوم‌گردی، میان شبکه ذینفعان و ذیحقان می‌باشد. اکولوژ، اقامتگاهی است که ضمن فراهم آوردن امکان اسکان و جذابیت برای بوم‌گردان، از طراحی و ساختی کاملا منطبق با اصول توسعه پایدار بوم‌میزبان بهره مند بوده و در مهم‌ترین ویژگی، زمینه و فرصت مشارکت جامعه میزبانرا در راستای توسعه بوم‌و بهبود وضعیت زندگی آنان خلق می‌کند. بوم‌های بیابانی از جمله مقاصد بوم‌گردی در ایران هستند که لازم است تعریف، طراحی، ساخت و مدیریت اکولوژ در آنها بصورت پایدار صورت پذیرد. از اینرو هدف مقاله حاضر سنجش تحقق پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی است. در این راستا بوم‌اقامتگاه بیابانی متین‌آباد در شهرستان نطنز به عنوان اولین بوم‌اقامتگاه بیابانی در استان اصفهان انتخاب شد. نتایج این مقاله که با استفاده از روش SMART بدست آمده است نشان می‌دهد، شاخص "پذیرش فعالیت بوم‌گردی به عنوان مکمل تامین معیشت" به معادله خط- 0. 23x + 4. 93 Y= و R²=0. 32 و با میانگین امتیاز 4. 2 X=و مجموع 21. 2= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای بیشترین وزن در تحقق مدیریت مشارکتی در اقامتگاه‌های بوم‌های بیابانی و شاخص"عدم تعرض به حریم بوم‌گردان" به معادله خط Y=0. 16x + 1. 88 وR²=0. 115 و با میانگین امتیاز 2. 3 X=و مجموع 11. 8= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای کمترین وزن در تحقق هدف فوق می‌باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد رابطه معناداری میان اندازه مجموع مربعات (R²) و اندازه n=20 - Ʃ SMARTدر اولویت بندی نهایی شاخصهای مشارکت در مدیریت "بوم اقامتگاه" وجود ندارد.
 

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: بوم‌گردی؛ اکولوژ؛ بوم‌اقامتگاه؛ مشارکت؛ روش SMART

مراجع

منابع

راست قلم، م. خاتون آبادی، ا. 1386. بررسی نظر کارشناسان در مورد اثرات ایجاد مراکز گردشگری در منطقه میزبان. فصلنامه مطالعات جهانگردی شماره 7 صفحه1. دانشگاه علامه طباطبائی. تهران

زاهدی، ش. (1382). چالش‌های توسعه پایدار از منظر اکوتوریسم. نشریه مدرس دانشگاه تربیت مدرس. دوره 7، شماره 3. تهران

زاهدی، ش. (1385). مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار. انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. چاپ اول. تهران

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال، 1389. مطالعات اکوتوریسمی منطقه حفاظت شده سبزکوه. مطالعات درون سازمانی

Abdullaev , A. (2001). Thesis: Rural Tourism and Sustainable Development in Hokkaido. Urban and Environmental Engineering department. Tokio university.

Bardolet, E. , Sheldon, P. J. (2008). Tourism in Archipelagos Hawai’i and the Balearics. Annals of Tourism Research, Vol. 35, No. 4, pp. 900–923

Butler, R. W. (1980) The concept of tourist area cycle of evolution: implications for management of resources, Canadian Geographer 24.

Clare, G. (2002). Tourism Planning, Basics, Concepts, Cases. Routledge, New York & London.

Dwyer, L. Edwards, D. Mistilis, N. Roman, C. Scott, N. (2009). Destination and enterprise management for a tourism future. Tourism Management 30, 63–74.

Fennel, A. (2008). Ecotourism an introduction. Routledge publication. Third edition. London and New York.

Friedel, M. Chewings , V. (2008). Refining regional - development strategies - using a systems approach. Central Australian Tourism Futures Stage 2. working paper 29. Desert knowledge crc.

Patterson, T. Gulden, T. Cousins, K. Kraev, E. (2004). Integrating environmental, social and economic systems: a dynamic model of tourism in Dominica. Ecological Modeling 175, 121-136.

Royo-Vela, M. (2008). Rural-cultural excursion conceptualization: A local tourism marketing management model based on tourist destination image measurement. Tourism Management. pp. 1–10 journal homepage.

Schianetz, K. (2005). Challenges of Sustainability Assessment for Tourism Destinations. 4th National Conference on Tourism Futures. 2-5 October. University of Queensland. Australia.

Sugiarti , R. Ernawati , D. Birtles , A. (2009). The potential for developing ecologically sustainable rural tourism in Surakarta, Indonesia: a case study

Zeppel, H. (2006). Indigenous ecotourism sustainable development and management. James Cook University, Cairns. Australia Cromwell press.

Zhonga, L. Dengb, J. Xiangc, B. (2008). Tourism development and the tourism area life-cycle model: A case study of Zhangjiajie National Forest Park, China. Tourism Management 29, 841-856