تحلیلی بر جهات بهینه توسعه فضایی - کالبدی شهر مهاباد

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 5، دوره 11، شماره 41، آبان 1398، صفحه 87-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

جمال امینی^{* 1}؛ واحد اجمدتوزه²

¹کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

²دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

نگاه فضایی و پایدار، از مبانی اولیه و اجتناب ناپذیر برنامه ریزی توسعه کالبدی شهرها می باشد. در راستای این رویکرد و بنا بر ضرورت‌های اجتماعی، اقتصادی و طبیعی، توسعه فضایی- کالبدی شهر مهاباد مورد بررسی قرارگرفت. هدف پژوهش حاضر، ارایه الگوی مناسب توسعه فضایی- کالبدی شهر مهاباد می‌باشد. در همین راستا اقدام به شناسایی عوامل مؤثر در توسعه شهر و معرفی آنها به عنوان معیارهای مورد بررسی در سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل ترکیبی  AHPو TOPSIS نموده‌است. نوع تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و روش تحقیق  در آن توصیفی- تحلیلی است، همچنین شیوه گردآوری داده ها اسنادی- پیمایشی می باشد. بر این اساس؛ تناسب زمین برای توسعة کالبدی به پنج طبقة خیلی مناسب،مناسب، متوسط، نامناسب و خیلی مناسب تقسیم شد و نقشة پهنه‌بندی آن تهیه گردید. نتایج حاکی از آن است که از کل محدوده مورد مطالعه، 85/10 درصد خیلی مناسب و بدون محدودیت و 67/8 درصد مناسب، 4/20 درصد متوسط، 9/28 درصد نامناسب و 18/31 درصد از کل مساحت محدوده مورد مطالعه خیلی نامناسب برای توسعه کالبدی – فضایی شهر می‌باشد. لذا مناسب ترین جهات توسعه شهر را به ترتیب می توان جنوب غرب، شمال غرب و شمال شهر دانست.

کلیدواژه‌ها

توسعه فیزیکی؛ مدلTOPSIS؛ مدلAHP؛ GIS؛ شهر مهاباد