کاربرد واژه در "سمفونی مردگان" و "خاطره‏های پراکنده" ازمنظر زبان و جنسیّت

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 8، دوره 10، شماره 35، خرداد 1398، صفحه 175-190   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

ناصر ناصری^*

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران.

چکیده

یکی از مباحث مهم در بررسی زبان توجّه به جنسیّت و رابطۀ آن با زبان اثر است. پژوهشگران معتقدند میان زبان و نوشتارِ نویسنده زن و مرد و همچنین گفتمان شخصیّت‏های زنانه و مردانه داستان‏ها تفاوت اساسی وجود دارد. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های زبانیِ زنان و مردان در حوزۀ کاربرد واژگان از منظر زبان و جنسیّت در رمانِ سمفونی مردگان اثر عبّاس معروفی و خاطره‏های پراکندة گلی ترقّی پرداخته شده است. متغیّرهایی چون: رنگ واژه‌ها، دش واژه‌ها، سوگند واژه‌ها، تصدیق‏گرها، تعدیل‌کننده‌ها، صفات عاطفی و کلام آمرانه در مکالمات شخصیّت‏های رمان‏ها با توجّه به موازین علمی زبان‌شناسی نقد و بررسی شده است. هر یک از نویسندگان در اکثر موارد، زبانی متناسب با جنسیّت قهرمانان خود خلق کرده‏اند، لیکن به دلیل عدم توجّه به یافته‌های علمی زبان‌شناسان اجتماعی در خصوص زبان و جنسیّت، درمواردی هم موفّق به خلق زبانی متناسب با جنسیّت قهرمانان خود نشده است

کلیدواژه‌ها

عبّاس معروفی؛ گلی ترقّی؛ سمفونی مردگان؛ خاطره‏های پراکنده؛ جنسیّت؛ زبان مردانه و زنانه؛ نقد فمینیستی

مراجع