اثر اضافه کردن مویان در کاهش دز مصرفی علف‌کش سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل(توتال) در مزارع گندم

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 20، دوره 11، شماره 39، دی 1398، صفحه 243-253   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابراهیم مرتضوی¹؛ محمد آرمین^{* 2}

¹زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

²دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر اضافه کردن مویان در کاهش دز مصرفی علف‌کش سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل آزمایشی مزرعه‌ای در سال ۱۳93-۱۳9۴ در مزرعه شخصی در روستای حکم‌آباد شهرستان سبزوار در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از: مقادیر مویان در دو سطح توصیه‌شده (1% از منبع سیتوگیت )و 50 درصد بیشتر از مقدار توصیه‌شده و مقدار کاهش‌یافته علف‌کش دومنظوره سولفوسولفورون+ مت سولفورون متیل(توتال)در پنج سطح (0، 25، 50، 75 و 100 درصد دز توصیه‌شده (45 گرم در هکتار از فرمولاسیون WG 80%) استفاده گردید. نتایج نشان داد که اضافه کردن مویان سبب کاهش بیشتر وزن خشک علف هرز و افزایش درصد خسارت به علف هرز و گیاه زراعی و عملکرد بیولوژیکی و اقتصادی شد در حالی که بر سایر صفات مورد مطالعه اثر معنی‌داری نداشت. نتایج برازش منحنی دز-پاسخ نشان داد دوز علف‌کش لازم برای کاهش 50 درصد وزن خشک علف هرز در دز توصیه شده مویان برابر با 29/61 و برای دز توصیه شده+50% مویان برابر با 93/41 درصد از مقدار توصیه شده است. استفاده از دز توصیه شده علف‌کش در مقایسه با شاهد سبب کاهش وزن خشک علف هرز، خسارت به علف هرز، خسارت به گیاه زراعی، ارتفاع گیاه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد اقتصادی گردید که اختلاف آماری معنی‌داری با مصرف 75% دز توصیه شده نداشت.

کلیدواژه‌ها

دز-پاسخ؛ دز کاهش یافته؛ علف هرز؛ گندم؛ مویان

مراجع

آرمین، م.،ا. زند، و م. ع. باغستانی.1387 - اثردزهای کاهش یافته علف کش کلودینافوپ پروپاژیل بر درصد کنترل یولاف وحشی(Avena ludoviciana)، عملکرد و درآمد اقتصادی گندمTriticum aestivum)). مجله علوم وصنایع کشاورزی مشهد. جلد 22، شماره2: (109-119.

ابراهیم پور، ف.، ع. چعب، ه. موسوی  و ن، موسویان. 1390. ارزیابی کارآیی علف‌کش دومنظوره توتال و اختلاط دو علف‌کش تری بنورون متیل و پینوکسادان در مراحل مختلف رشدی گیاه گندم. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، جلد 4، شماره 2، 30-17

امینی خلف بادام م ع.، ر. پورآذر رضا، ا.ح. خصوصی  و ح. ناطقی. 1395. تاثیر مویان های همپلاس، گیاه گیت و کوکووت در افزایش کارایی علفکش های برومایسید ام آ (Bromoxinil+MCPA) و سولفوسولفورون در کنترل علف های هرز پهن برگ غالب در مزارع گندم استان خوزستان. کنگره گیاه پزشکی ایران. 6-9 شهریور 1395.

حسامی، ع.، ش. لرزاده و ن. آریانا. 1386. اثر علفکش های دو منظوره و سیستم های خاک ورزی بر کنترل علف های هرزگندم. دومین همایش علوم علف های هرز. مشهد 9و 10 بهمن ماه. 126-133

زارع،ا. ،ح.ر. میری و ب. جعفری حقیقی. 1393.تاثیر تراکم گیاهی و دزهای کاهش یافته علفکش( یدوسولفورون + مزوسولفورون (آتلانتیس) بر مدیریت تلفیقی علفهای هرز گندم). مجله علمی پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی.  جلد 7،شماره 16: 35-45.

 زند، ا., ا. علی وردی، ح.  و ا.حیدری.1393.کاربردموادافزودنی به همراه موادشیمیایی کشاورزی؛روغن ها؛مویان ودیگرموادافزودنی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

شریعتمداری تهرانی، م.، م. نبوی کلات، م. بازوبندی، ح. حمامی و ا. علی‌وردی. 1393. بهینه‌سازی کارایی کلودینافوپ پروپارژیل در کنترل علف قناری (Phalaris minor Retz.) به وسیله روغن‌های گیاهی. مطالعات حفاظت گیاهان، جلد ۲۸ شماره ۲، 171-183.

زارعی، ط.، ع.ر. عبدالرضا کاظمینی و  ح. غدیری. 1393. اثر کاربرد علف‌کش هالوکسی فوپ - آر - متیل استر و مویان بر کنترل علف‌های هرز باریک‌برگ و عملکرد و اجزای عملکرد دانه گلرنگ. به زراعی کشاورزی، جلد 16، شماره 4، 945-956

 کارگر، م.، م. ح.  راشدمحصل، ا. نظامی و ا. ایزدی دربندی. 1393. بهینه سازی کارایی علف‌کش کلودینافوپ پروپارژیل به وسیله مواد افزودنی در کنترل علف قناری (Phalaris minor Retz.). مطالعات حفاظت گیاهان، جلد ۲۸ شماره ۲ ، 163-155.

گودرزی، ا.ب.، ق. فتحی و م. گلابی. 1386. .بررسی تاثیر اختلاط علف کشهای دو منظوره با مویان در مقایسه با علف کش تک منظوره بر مهار علف های هرز گندم. دومین همایش علوم علف های هرز ایران، بهمن ماه 1386 . مشهد.

محقق نژاد، ر.، م.آرمین و  م. حیدری.1392. اثر مصرف تقسیطی نیتروژن و دزهای علفکش ایمازامتابنزمتیل بر رقابت گندم باعلفهای هرز. نشریه علمی  پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، جلد7، شماره4: 468-453.

منتظری، م. ا.زند. و م.ع.باغستانی. 1384. علف های هرز و کنترل آنها در کشتزارهای گندم ایران.نشر آموزش کشاورزی.85 صفحه

منصوری،ح.، ا. زند، م. ع. باغستانی میبدی و م. توکلی. 1387. تاثیر علف‌کش‌های سولفونیل اوره بر عملکرد و اجزاء عملکردکلزا در تناوب با گندم. مجله دانش علف های هرز، شماره 4، 75-83.

نظری عالم، ج.، ح. علیزاده و م. جوادی. 1392. کارایی علف‌کش جدید متوسولفورون + سولفوسولفورون در کنترل علف‌های هرز گندم. پژوهشنامه کشاورزی و منابع طبیعی، دوره 3، شماره 16، 35-44

Kirkland, K.J., F.A. Holm and F.C. Stevenson, 2000. Appropriate crop seeding rate when herbicide rate is reduced. Weed  Technol. 14, 692–698.

Milne A.E., A.P. Finnan, P.C.H. Miller and J.A. Mayes. 2004. A spray nozzle selection support system for herbicide applications. Aspects Appl. Biol. 71: 201–206.

Montazeri, M., E. Zand, R. Poor-Azar, A.R. Bargasteh, S. Norooz-zadeh. and M. Vaici. 2005. An evaluation of efficacy of four Wheat selective herbicide in the control of annual dicotyledons weeds. Journal of weed science. 1,2: 155-162

 Ramsey R.J.L., G.R. Stephenson and J.C. Hall. 2005. A review of the effects of humidity, humectants, and surfactant composition on the absorption and efficacy of highly water-soluable herbicides. Pestic. Biochem. Physiol. 82, 162–175.

Tonks, D. J., and  C. V. Eberlein. 2001. Postemergence weed control with rimsulfuron and various adjuvants in potato (Solanum tuberosum). Weed technology, 15(4), 613-616.

Zhang, J., S.E. Weaver and A.S. Hamill. 2000. Risks and reliability of using herbicides at below-labeled doses. Weed Technol. 14, 106–115.