همگرایی در خاورمیانه : چالش‌ها و راهکارها

مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی

مقاله 5، دوره 10، شماره 39، تیر 1398، صفحه 109-134   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

همگرایی در خاورمیانه : چالش‌ها و راهکارها

سهند شهبازی[1]- حسین مسعود نیا[2]-مهناز گودرزی[3]

تاریخ دریافت: 2/3/1397- تاریخ پذیرش: 29/3/1397

 

چکیده:

ایجاد خاورمیانه‌ای عاری از جنگ و مخاصمه و مبتنی بر همکاری و همگرایی شاید آرزوی بسیاری از ساکنان این منطقه باشد. تحقق این امر در نگاه اول بسیار دور از ذهن و گاهی غیرممکن به نظر می‌رسد اما مقایسه خاورمیانه با مناطقی که هم اکنون از درجه بالای همگرایی برخوردارند، ایجاد همگرایی را امکان‌پذیر نشان می‌دهد. اروپای متحدی که امروزه به همگراترین منطقه جهان تبدیل شده است، خیزش خود به سمت همگرایی را پس از جنگ خانمان‌سوز جهانی دوم آغاز کرد. بنابراین تحقق همگرایی حتی در خاورمیانه، غیرممکن نیست. با انتخاب نظریه نوکارکردگرایی ارنست هاس به عنوان پایه تئوریک، چالش‌ها و فرصت‌های متعددی برای همگرایی در خاورمیانه به چشم می‌خورد. اما همان‌گونه که اروپا حرکت خود به سمت همگرایی را مدیون رهبری مشترک آلمان و فرانسه است، خاورمیانه دوقطبی شده نیز باید این دولت پیشرو را شناسایی کند. دولتی که فصل مشترک دو قطب اقتصادی و سیاسی در منطقه یعنی ایران و عربستان باشد. پس گام اول همگرایی، همگرایی اقتصادی با محوریت ترکیه (کشوری که برای هر دو جناح خاورمیانه فعلی مقبول است) می‌باشد که طبق نظریه نوکارکردگرایی هاس، با سرریز آن، همگرایی فرهنگی و علمی با محوریت ایران و ترکیه و همگرایی سیاسی با محوریت ایران، ترکیه و عربستان سعودی نیز حاصل خواهد شد. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی همراه با بهره‌مندی از منابع کتابخانه‌ای و اسنادی و اینترنتی است.  

واژگان کلیدی: ایران، ترکیه، خاورمیانه، نوکارکردگرایی، همگرایی






[1]- دانشجوی دکترای تخصصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

[e-mail]


[2] - دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران: (نویسنده مسئول)

[e-mail]


[3]- استادیار و عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

[e-mail]

 

کلیدواژه‌ها

ایران؛ ترکیه؛ خاورمیانه؛ نوکارکردگرایی؛ همگرایی

مراجع