بررسی و تحلیل نظام سلسله مراتبی شهرهای استان کرمان طی سال های90-1335

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 5، دوره 10، شماره 35، اردیبهشت 1397، صفحه 109-135   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد اجزاء شکوهی¹؛ محسن کمانداری^{* 2}

¹دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در جهان امروز، نابرابری های اقتصادی و اجتماعی به عنوان پدیده‌ ای فراگیر و رو به گسترش قابل مشاهده است تمرکز بیش از حد جمعیت و فعالیت، مخصوصاٌ در بزرگترین شهرهای کشورهای در حال توسعه باعث جذب بخش عمده ای از پتانسیل های توسعه  و جمعیت به این شهرها شده است و در نتیجه اختلاف وگسیختگی در نظام شهری این کشورها بوجود آمده است . که این روند مطالعه شهرها و کمک به حل مسائل و مشکلات آن امر اجتناب ناپذیری است که به عنوان یک نیاز جدی بشر مطرح است. کشور ما با رشد سریع جمعیت و افزایش جمعیت شهری و تعداد شهرها روبروست که خود مسائل و مشکلات زیادی ایجاد می کند . استان کرمان از این شرایط مستثنی نیست . بنابراین برای شناخت شهرهای استان کرمان و یافتن راه بهینه برای ایجاد یک ساختار شهری مناسب لازم است ترتیب قرارگیری شهرها و درجه بندی و طبقه بندی شهری انجام شود ، موقعیت هر شهر و وزن جمعیتی که در هر دوره نسبت به دوره قبل دارد شناسایی شده و مبنایی برای مطالعات بعدی در ابعاد استان کرمان باشد . روش عمده تحقیق توصیفی - تحلیلی است و از حیث نوع تحقیق (کاربری – توسعه ای) می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که توزیع لگاریتمی شهرها بیانگر وضعیت نخست شهری در استان کرمان می باشد. اما فاصله طبقات جمعیت شهری هر دوره نسبت به دوره قبل با افزایش جمعیت شهرهای درجه دوم رو به کاهش بوده، اما در عین حال شهر کرمان همچنان نقش مسلط را بر نظام شهری استان داشته و دارد. همچنین توزیع فضایی و جمعیتی شهرهای استان کرمان مناسب نبوده بطوریکه شهر کرمان بعنوان مرکز استان به همراه شهرهای بم،سیرجان و رفسنجان دارای اختلاف فاحش جمعیتی با بقیه شهرها هستند. لذا لازم است شهرهای درجه دوم تقویت شوند تا تعادل بیشتری در نظام شهری استان پدید آید.