اثربخشی شفقت درمانی بر عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرانی دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 4، دوره 11، شماره 40، تیر 1398، صفحه 53-66   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیده مریم اکبری کلور^{* 1}؛ مرضیه حبیبی²؛ زینب قطور³؛ فاطمه عظیمی راویز⁴

¹دانشگاه تهران، گروه مشاوره خانواده، تهران، ایران.

²دانشگاه علامه طباطبائی تهران، گروه روان شناسی تربیتی، تهران، ایران.

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه روان شناسی، تهران، ایران.

⁴دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، گروه روان شناسی بالینی، کرمان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی شفقت درمانی بر عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرانی دانش آموزان  دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انجام شد. جامعه­ی پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر در نیم سال اول تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند که پس از ارزیابی اولیه با استفاده از مقیاس اختلال اضطراب فراگیر، 30 دانش آموز دختر به صورت هدفمند، انتخاب و به­صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15نفر)و کنترل (15نفر) به نسبت یکسان گمارده شدند.روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود.گروه آزمایش، مداخله شفقت  درمانی را در 8  جلسه 90 دقیقه­ای در هر هفته دو جلسه (به صورت گروهی) دریافت کردند؛ گروه کنترل به مدت دو ماه در لیست انتظار قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه استفاده شد. یافته­ها نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت برعدم تحمل بلاتکلیفی و نگرانی دانش آموزان دخترمبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اثربخش است.

کلیدواژه‌ها

شفقت درمان؛ عدم تحمل بلاتکلیفی؛ نگرانی؛ اختلال اضطراب فراگیر

مراجع

- احمدپور دیزچی، جمیله.، زهراکار، کیانوش و کیامنش، علیرضا. (1396). مقایسه اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت و درمان بهزیستی بر سرمایه روان شناختی دانشجویان دختر دچار شکست عاطفی. فصلنامه زن و فرهنگ، 8(31): 21-7.

- بشار، مهسا.، سرداری پور، مهران و قمری، محمد. (1396). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن شفقت­ورز بر روان­سازه­های ناسازگار اولیه و کاهش عواطف منفی بیماران افسرده. سومین همایش بین­المللی افق­های نوین در علوم تربیتی، روان­شناسی و آسیب­های اجتماعی ایران، تهران.

- پورمحد قوچانی، کامران و عرب، سیمین. (1397). اثربخشی گروه درمانی متمرکز بر شفقت بر احساس تنهایی و نشخوار فکری زنان با سندرم پیش از قاعدگی. ماهنامه رویش روان­شناسی، در دست انتشار.

- دشت بزرگی، زهرا. (1396). تأثیر مداخله مبتنی بر شفقت خود بر احساس تنهایی و تنظیم هیجانی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی. فصلنامه دانش و پزوهش در روان­شناسی کاربردی، 18(2): 79-72.

- دهشیری، غلامرضا.، گلزاری، محمود.، برجعلی، احمد و سهرابی، فرامرز. (1388). خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا در دانشجویان. مجله روا­ن­شناسی بالینی، 1(4): 75-67.

- رضایی، فاطمه.، سپهوندی، محمد علی و میرزایی هابیلی، خدیجه. (1396). اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر اجتناب شناختی- رفتاری و شدت نشانه­های اختلال اضطراب فراگیر در دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. فصلنامه مطالعات روان­شناختی، 13(1): 63-43.

- رضایی، محسن. (1393). تأثیر آموزش شفقت خود بر میزان گذشت، احساس تنهایی و کیفیت زندگی افراد متأهل. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.

- سلیمی، آرمان.، ارسلان ده، فرشته.، زهراکار، کیانوش.، داورنیا، رضا و شاکرمی، محمد. (1397).  اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر سلامت روان زنان مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. مجله افق دانش، ۲۴(۲): ۱۲۵-۱۳۱.

- شیرالی نیا، خدیجه.، چلداوی، رحیم و امان الهی، عباس. (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت  بر افسردگی و اضطراب زنان مطلقه. مجله روان­شناسی بالینی، 10(1): 19-9.

- عبدل پور، قاسم.، هاشمی، تورج.، شعیری، محمد رضا و علیزاده، فریدون. (1397). رابطه عدم تحمل بلاتکلیفی با باورهای فراشناختی با نگرانی در افراد مبتلا به نشانه-های افسردگی. مجله روان­شناسی و روان­پزشکی شناخت، 5(2): 26-15.

- فتح اله زاده، نوشین.، مجلسی، زینب.، مظاهری، زهرا.، رستمی، مهدی و نوابی نژاد، شکوه. (1396). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر شرم درونی شده  و خودانتقادی زنان آزار دیده عاطفی. فصلنامه مطالعات روان­شناختی، 13(2): 169-151.

- فتواتی، سجاد علی.، بهرامی، فاطمه.، گودرزی، کوروش و روزبهانی، مهدی. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر نشخوار فکری و نگرانی زنان مبتلا به سرطان سینه. فصلنامه روان­شناسی سلامت، 7(3): 168-152.

- نائینیان، محمدرضا.، شعیری، محمدرضا.، شریفی نیا، معصومه.، و هادیان، مهری. (1390).  بررسی پایایی و اعتبار مقیاس کوتـاه اخـتلال اضطراب فراگیر (GAD-7) . فصلنامه روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 3(4): 50-41.

- Alexander, J.R., Houghton, D.C., Twohig, M.P., Franklin, M.E., Saunders, S.M., Neal-Barnett, A.M., & et al. (2017). Clarifying the relationship between Trichotillomania and anxiety. Journal Obsessive Compuls Relat Disord, 13: 30-34.

- American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders(5thed) .Washington, DC: Author.

- Barlow, D. H. (2008). Clinical handbook of psychologicaldisorders: A step-by-step treatment manual (4thed.). New York: Guilford Press.

- Behar, E., DiMarco, I.D., Hekler, E.B., Mohlman, J., & Staples, A.M. (2009). Current theoretical models of generalized anxiety disorder (GAD): conceptual review and treatment implications. Journal Anxiety Disorder, 23(8): 1011-23.

- Buher, K., Dugas, M. J. (2002). The intolerance of uncertainty scale: Psychometric properties of the English version. Journal of Behave Research Therapy, 40(8): 931–945.

- Chen, S., Yao, N., &  Qian, M. (2018).  The influence of uncertainty and intolerance of uncertainty on anxiety. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 61(7): 60-65.

- Dar, K.A., Iqbal, N., & Mushtaq, A. (2017). Intolerance of uncertainty, depression, and anxiety:  Examining the indirect and moderating effects of worry. Asian Journal Psychiatry, 29: 129-133.

- Dugas, M. J., Buhr, K., & Ladouceur, R. (2004). The role of intolerance of uncertainty in etiology and maintenance. In: R. G. Heimberg, C. L. Turk, & D. S. Mennin (Eds.). Generalized anxiety disorder: Advances in research andpractice. New York: Guilford Press.

- Ebrahimzadeh, Z. (2006). The study of cognitive beliefs perfectionism and social problem solving ability according to uncertainty levels among OCD and MDD.Dissertation in MA, Ardabil University (Text in Persian).

- Eley, T.C., McAdams, T.A., Rijsdijk, F.V., & et al. (2015). The intergenerational transmission of anxiety: a children-of-twins study. Am Journal Psychiatry. 172: 630-637.

- Freeston, M. H., Rheauma, J., Litarte, H., Dugas, M. J., Ladouceur, R. (1994). WhyDo People Worry?. Personality and Individual Difference, 17(6): 791- 802.

- Gary, I., & et al. (2019).  The effect of worrying on intolerance of uncertainty and positive and negative beliefs about worry. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 62(7): 65-71.

- Gilbert, P. (2009). An introduction to compassion focused therapy. Advances inPsychiatric Treatment, 15(3): 199-208.

- Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. BritishJournal of Clinical Psychology, 53(1): 6-41.

- Gonzalez-Hernandez, E., Romero, R., Campos, D., Burichka, D., DiegoPedro, R., Baños, R., ... & Cebolla, A. (2018). Cognitively-Based Compassion Training (CBCT) in Breast Cancer Survivors: A Randomized Clinical Trial   Study.  Integrative cancer therapies, 1534735418772095.

- Hill, C., Waite, P., & Creswell, C. (2016). Anxiety disorders in children and adolescents. PaediatrChild Health, 26: 548-553.

- Hirsch, C. R., & Mathews, A. A. (2012). Cognitive model of pathological worry. Behav Res Ther. 50(10): 636- 646.

- Irons, C. & Lad, S. (2017). Using Compassion Focused Therapy to Work with Shame and Self-Criticism in Complex Trauma. Australian Clinical Psychologist, 3(1): 47-54.

- Jensen, D., Kind, A.J., Morrison, A.S., & Heimberg, R. G. (2014). Intolerance of uncertainty and immediate decision-making in high-risk situations. Journal Exp Psychopathol, 5(2):178-190.

- Kaufman, J., Birmaher, B., Brent, D., Rao, U. M. A., Flynn, C., Moreci, P., & Ryan, N. (1997). Schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children-present and lifetime version (K-SADS-PL): initial reliability and validity data. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 36(7): 980-988.

- Lawrence, P.J., Rooke, S.M., & Creswell, C. (2017). Review: prevention of anxiety among at-risk children and adolescentsea systematic review and meta-analysis. Child Adolesc MentHealth, 22:118-130.

- Leaviss, J., & Uttley, L. (2015). Psychotherapeutic benefits compassion-focused therapy: An early systemati review. Journal of  Psychological Medicine, 45(5): 927-945.

- Muller-Pinzler, L., Gazzola, V., Keysers, C., Sommer, J., Jansen, A., Frassle, S., and
Krach, S. (2015). Neural pathways of embarrassment and their modulation by
social anxiety. Neuroimage, 119(1): 252-261.

- Neff, K. (2013). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and Identity.3,54-67. partner violence. Journal WomHealth; 21(9): 942-9.

- Ottaviani, C., Borlimi, R., Brighetti, G., Caselli, G., Favaretto, E., Giardini, I., & et al.(2014).  Worry as an adaptive avoidance strategy in healthy controls but not in pathological worriers. Int Journal Psychophysiol, 93(3): 349-355.

- Peter,  J., Lawrence, D, C., Murayama, K.,  & Creswell, C. (2019). Systematic review and meta-analysis: Anxiety and depressive disorders in offspring of parents with anxiety disorders. Journal Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 58(1): 46–60.

- Polanczyk, G.V., Salum, G.A., Sugaya, L.S., Caye, A., & Rohde, L.A. (2015). Annual research review: a meta-analysis of the worldwide prevalence of mental disorders in children and adolescents. Journal Child Psychol Psychiatry, 56: 345-365.

- Ros-Morente, A., Mora, C. A., Nadal, C. T., Belled, A. B., & Berenguer, N. J. (2017). An examination of trelationship between emotional intelligence, positive affect and character strengths and virtues. Analesde Psicología /Annals of Psycholog, 34(1): 63-67.

- Shahrivar, Z., Kosha, M., Moallemi, SH.,Tehrani-Dost, M. and Alaghband-rad J. (2010). The Reliability and Validity of Kiddie-Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia- and Schizophrenia- Present and Life-time. Child and Adolescent Mental Health, 15(2): 97-102.

- Spitzer, R. L. Kroenke, K., Williams, J. B. & Löwe, B. (2006). A brief measure for assessing generalized anxiety disorder: the GAD-7. Archives of internal medicine, 166(10): 1092-1097

- Stumper, A., Danzig, A.P., Dyson, M.W., Olino, T.M., Carlson, G.A., & Klein, D.N. (2017). Parents’ behavioral inhibition moderates association of preschoolers’ BI with risk for age 9 anxiety disorders. Journal Affect Disord,  210: 35-42.

- Villagrasa, R., & et al.. (2019). Clinically relevant anxiety and risk of Alzheimer's disease in an elderly community sample: 4.5 years of follow-up. Journal of Affective Disorders, 23(9): 657-663.

- Williams, M. O., Mathews, A., & Hirsch, C. R. (2014). Verbal worry facilitates attention to threat in high-worriers. Journal Behav Ther Exp Psychiatry, 45(1):8-14.