ارزیابی عوامل موثر بر گسترش گردشگری در ناحیه ساحلی شهرستان جویبار با استفاده از مدل راهبردی (SWOT)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 7، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1392، صفحه 109-128   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

علی اصغر حاجی نژاد¹؛ مصطفی قدمی²؛ احمد صحرایی^{* 3}؛ جواد فاطمی⁴

¹دانشیار دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان

²استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه مازندران

³کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان

⁴کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

چکیده
    در دنیای امروز صنعت گردشگری از مهمترین بخش‌هایی است که در اقتصاد هر کشور در زمینه اشتغال‌زایی و کسب درآمد می‌تواند تاثیرگذار باشد. این پژوهش به دنبال شناسایی گزینه‌های مناسبی در جهت بهبود عملکرد روابط اقتصادی مناطق مستعد جذب گردشگری کشور با حوزه بیرون از خود در دو سطح ملی و منطقه‌ای است. اینکه چرا در مناطق گردشگری با وجود داشتن پتانسیل مناسب در جذب گردشگر، مساعدتی از جانب دولت و در نقطه مقابل آن استقبال و سرمایه‌گذاری از جانب بخش خصوصی برای رونق گردشگری انجام نمی‌گیرد خود جای پرسش دارد که کنکاش در مورد آن در این پژوهش نمی‌گنجد. شهرستان مرزی و ساحلی جویبار با توجه به دارا بودن ظرفیت‌های گردشگری و اکوتوریسمی می‌تواند از قطب‌های مهم جذب گردشگر داخلی و خارجی (کشورهای همسایه حوزه دریاچه مازندران) برای کشور باشد. در بخش گردشگری، کم توجهی به زیر ساخت‌ها و ناشناس ماندن این قابلیت‌ها؛ در این پژوهش به شناسایی راهبردها توسعه گردشگری در این شهرستان پرداخته شده است. به این منظور در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با مدل راهبردی SWOT، و همچنین کار میدانی به تعیین نقاط قوت، ضعف، ارائه استراتژی و راهبرد در جهت توسعه گردشگری در فرصت‌ها و تهدیدها پرداخته شده است. شهرستان با داشتن 82 جاذبه گردشگری می‌تواند یکی از محورهای مهم گردشگری در سطح کشور و منطقه باشد. پس از بررسی اطلاعات جمع‌آوری شده؛ عواملی مثل: کمبود امکانات اقامتی در کنار ساحل، ضعف تبلیغات، بی‌توجهی به زیر ساخت‌های جذب گردشگر مانند مناطق باستانی در این شهرستان به عنوان موانع صنعت گردشگری مشخص و راهکارهایی مثل: تهیه برنامه ‌جامع گردشگری برای این شهرستان، توجه به اهمیت ساحل برای توسعه این شهرستان، مشارکت دادن مردم در برنامه‌ها، استفاده از شیوه های نوین تبلیغات و ایجاد امکانات رفاهی اقامتی با هزینه کم برای رفاه گردشگران برای شهرستان جویبار پیشنهاد شده است

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: گردشگری ساحلی؛ قابلیت های توسعه گردشگری جویبار؛ مدل SWOT؛ انتخاب استراتژی

مراجع

منابع

ابراهیمی علیرضا و محمدرضا خسرویان(1384). «عوامل موثر بر رشد و توسعه صنعت توریسم در استان مازندران»، مجموعه مقلات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعه استان مازندران، تهران: انتشارات رسانش،

بابایی، فاطمه(1389). «بررسی توسعه فیزیکی شهر جویبار و اثرات آن بر محیط زیست منطقه طی سال‌های 85-1365»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.

تقوایی مسعود، غلامحسین احسانی، اعظم صفرآبادی(1388). «نقش و جایگاه برنامه‌ریزی چند بعدی در توسعه توریسم و اکوتوریسم مطالعه موردی: منطقه خرو طبس»، پژوهش‌هایمجلهعلوموفنوندریایی ،سال 20 ، شماره پیاپی 35 ، شماره 3، پاییز،

حاجی نژاد، علی(1390). جزوه کلاسی در مبانی برنامه‌ریزی منطقه‌ای. دانشگاه سیستان و بلوچستان.

سینایی، وحید(1382). «گردشگری در ایران؛ عملکردها و چالش‌ها 1379-1376»، انتشارات دفتر مطالعات فرهنگی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی،

شمس، مجید، نصیره امینی(1388). ارزیابی شاخص فرهنگ ایرانی و تاثیر آن درتوسعه گردشگری، فصلنامه پژوهش جغرافیای انسانی، سال اول، شماره چهارم.

صباغی کرمانی، مجید و سعید امیریان(1379). «بررسی اثرات اقتصادی توریسم در جمهوری اسلامی ایران (با استفاده از تحلیل داده – ستاده)»، پژوهشنامه بازرگانی،

طهماسبی پاشا، جمعلی و روفیا مجیدی(1384). «چشم انداز گردشگری سواحل جنوبی دریاچه مازندران و آثار آن بر توسعه شهرها و روستاهای منطقه(مطالعه موردی: شهرستان تکابن)»، مجموعه مقلات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعه استان مازندران، تهران: انتشارات رسانش،

طیبی سید کمال، جباری امیر، بابکی روح الله(1387). «بررسی رابطه علی بین گردشگری و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران، کشورهای OECD به علاوه کشورهای مننتخب)». مجله علمی- پژوهشی دانش و توسعه، پاییز،

طیبی، سید کمال، جباری، امیر، بابکی، روح الله(1386). «بررسی رابطه توسعه گردشگری و رشد اقتصادی در ایران (1383-1338)». پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی«ویژه اقتصاد»، پاییز،

عبداللهی، هدا و همکاران(1390). راهبردهای توسعه گردشگری در منطقه نمونه گردشگری گاوخونی با استفاده از مدل شبکه‌های باور بیزن، مجموعه مقالات همایش ملی بوم های بیابانی، گردشگری و هنرهای محیطی.

قدمی، مصطفی، سیمین تولایی، سید محمد مهدی فاطمی(1389). «ارزیابی استراتژیک قابلیت‌های توسعه گردشگری؛ مطالعه موردی شهر فرویدونکنار»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد16، شماره 19.

کاظمی،مهدی(1387). تحلیل ادراک شهروندان زاهدانی در توسعه گردشگری چابهار، جغرافیا و توسعه، شماره12، صص 100-81.

لطفی، صدیقه(1384). «نگرش سیستمی لازمه پایداری گردشگری در مازندران»، مجموعه مقلات اولین همایش سراسری نقش صنعت گردشگری در توسعه استان مازندران، تهران: انتشارات رسانش،

لیاقتی، هومن و همکاران(1389). واکاوی ویژگی‌ها و الگوهای فراغت در گردشگری شهری (مطالعه موردی: تهران)، محیط شناسی، سال سی و ششم، شماره55،صص 36-25.

مافی عزت الله، مهدی سقایی(1388). « کاربرد مدل swot,ms در تحلیل مدیریت گردشگری، مطالعه موردی: کلانشهر مشهد»، جغرافیا و توسعه، شماره12،تابستان،

موسی وند، جعفر، مرزانه ساسان پور(1389). ارزیابی نقش زیر ساخت‌های شهری جهت تعیین قطب گردشگری با استفاده از مدل‌های topsis وAHP (مطالعه موردی: استان مازندران).

Adrian Liviu SCUTARIU(2009). Tourism – economic growth factor and essential element inregional development of romania.

Ana Maria Giraldo(2010). “Economic, Social and Environmental Impactsof Tourism in Florida” University of South Florida,

Bichaka Fayissa(2007). “The Impact of Tourism on Economic Growth and Development in Africa” AUGUST.

Department of Economic and Social Affairs” THE GLOBAL IMPORTANCE OF TOURISM” Commission on Sustainable Development Seventh Session19-30 April 1999, New York.

Harold Goodwin(2004). Tourism and Local Economic Development “How can businesses in travel and tourism increase the contribution of the industry to local economic development and pro-poor growth?” August,

Guntur Sugiyarto, Adam Blake, M. (2004). The Sinclair “Economic Impact of Tourism and Globalisation in Indonesia”

Rabah Arezki, Reda Cherif, and John Piotrowski(2009). Tourism Specialization and Economic Development : Evidence from the UNESCO World Heritage List” International Monetary Fund, July,

Simon Milne,Irena Ateljevic(2001). Tourism, economic development and the global–local nexus: theory embracing complexity,

Appelbaum, Galloway, Stumpt, Kuklis, Bryson, Mc Gregor(2000). Strategic Managment (Articles); Translated by Abbas Monavvarian, 2^th Publicashed, Pubished by State Managment Training Center.