اثر ترکیب های مختلف هورمونی بر ماده زایی توده های تره ایرانی در محیط درون شیشه ای

زیست شناسی تکوینی

مقاله 7، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 42، خرداد 1398، صفحه 65-75   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد جواد شکوری^{* 1}؛ محمد رضا حسندخت²؛ سپیده کلاته جاری³؛ کامبیز لاریجانی⁴؛ فائزه قناتی⁵

¹شهریار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهریار، معاونت آموزشی

²گروه باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

³گروه باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

⁴گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

⁵گروه علوم گیاهی-دانشکده علوم زیستی- دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

سبزی تره ایرانی در زنجیره غذایی مردم ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است و توده‌های زیادی از آن با ویژگی‌های متفاوت در مناطق مختلف ایران کاشته و سازگاری یافته اند. لذا به منظور به‌نژادی در این سبزی، آزمایشی به ‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با سه تکرار و در هفت توده منتخب انجام پذیرفت. از ترکیب های مختلف تنظیم‌کننده‌ رشد 2,4-D به غلظت‌های صفر، 2، 4 میلی‌گرم بر لیتر و BA با غلظت صفر، 2، 4 میلی‌گرم بر لیتر در محیط کشت‌ها استفاده گردید. تیمارها بر چتر گل های باز نشده انجام شد و درصد رویان‌زایی، درصد باززایی، درصد بقا، درصد شیشه‌ای شدن، درصد کالوس‌زایی ریزنمونه ها و تعداد گیاهان هاپلوئید مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد توده شادگان در محیط کشت حاوی4 میلی گرم در لیتر BA و 2 میلی گرم در لیتر 2,4-D دارای بیشترین درصد رویان‌زایی(81/12%) و درصد باززایی(6/12%) بود. در توده اراک بیشترین درصد کالوس زایی (51/0%) و در توده شادگان کمترین (16/0%) میزان مشاهده شد. از مجموع 42525 گل کشت شده، 1001 رویان(35/2 %) و 972 باززائی(1/97 %) و 946 گیاه (5/94%) بقا یافتند. در مجموع هفت گیاه هاپلوئید به دست آمد که بیشترین تعداد هاپلوئیدی مربوط به توده گیلان به تعداد 4 گیاه از مجموع 6075 گل کشت شده و در محیط کشت دارای4 میلی گرم در لیتر BA و 2 میلی گرم در لیتر2,4-D بود.

کلیدواژه‌ها

به‌نژادی؛ کشت گل؛ رویان زایی؛ باززایی

مراجع