بررسی میزان مشارکت سیاسی و عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر آن (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد واحد شوشتر در سال 1397)

علوم اجتماعی

مقاله 12، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 45، شهریور 1398، صفحه 284-307   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

خیام عباسی^* ؛ عبدالرضا هاشمی

گروه علوم اجتماعی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

یکی از مفاهیم حوزه سیاست در دوران مدرن مفهوم «مشارکت سیاسی» است که اذهان بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی را به خود مشغول کرده و به خاطر ایجاد دگرگونی و تحول در ساختار جامعه و ایجاد «توازن قدرت میان دولت و جامعه مدنی» از جایگاه  ویژه­ای برخوردار است. مشارکت سیاسی به آن دسته از کنش­های اختیاری گفته می­شود که فرد به علت جهت­دهی و تعیین روند زندگی اجتماعی به آن مبادرت می­کند. پژوهش حاضر تلاش دارد تا از نظر تجربی عوامل مرتبط با مشارکت سیاسی را در میان دانشجویان دانشگاه آزاد شوشتر بررسی کند. روش پژوهش پیمایش است و اطلاعات مورد نیاز به صورت نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای، با توزیع پرسشنامه در بین380 نفر از دانشجویان رشته­های علوم انسانی، فنی و کشاورزی جمع­آوری شده است. ارزیابی یافته­های حاصل از تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار spss حاکی از وجود رابطه بین متغیرهای سطح تحصیلات پدر، اعتقاد به رسیدن به هدف، موقعیت­های مقتضی مشارکت و استفاده از وسایل ارتباط جمعی با میزان مشارکت سیاسی است.

کلیدواژه‌ها

مشارکت؛ مشارکت سیاسی؛ دانشجویان دانشگاه آزاد شوشتر

مراجع

-اختر شهر، علی- 1387، «مشارکت سیاسی و نقش آن در امنیت ملی»، ماهنامه معرفت، شماره 131، سال هفدهم.

-اخوان کاظمی، مسعود، 1377، «توسعه سیاسی و جامعه مدنی»، اطلاعات سیاسی/اقتصادی، شماره 128/127، فروردین و اردیبهشت.

-ازکمپ، الف، 1370، «روان شناسی اجتماعی کاربردی» ، ترجمه فرهاد ماهر، مشهد: موسسه آستان قدس.

-امیر کواسمی، ایوب، 1376،«نگرش جامعه شناسی بر مشارکت سیاسی» ، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، شماره بهار.

-ایمان،محمدتقی،1389،«مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمّی و کیفی در علوم انسانس»،پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

-ایمان، محمد تقی و منفرد،1385،«بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر رضایتمندی سیاسی در دانشجویان دانشگاه آزاد شیراز»،مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، شماره پیاپی47.

-آلموند، گابریل و پاول، بینگام، 1375، «جامعه پذیری سیاسی و فرهنگ سیاسی» ، ترجمه علیرضا طیب، اطلاعات سیاسی/ اقتصادی، بهمن و اسفند.

-باقری، محمدرضا، 1377،«بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان شهر شیراز» ، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه شیراز.

-بستانی، حسن، 1382،«بررسی تأثیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی دانشجویان بر میزان مشارکت سیاسی آنان و ارائه راهکارهای مناسب جهت تقویت این مشارکت» ، پایان­نامه جامعه شناسی دانشگاه تهران.

-بشیریه، حسین، 1376،«جامعه شناسی سیاسی» ، چ دوم، تهران: نشر نی.

-پل هریسون،1386،«لومان و نظریه نظامای اجتماعی» ترجمه یوسف اباذری در: «نظریه سیستمها» (مجموعه مقالات)، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

-پناهی، محمدحسین، 1386،«جامعه­شناسی مشارکت سیاسی زنان» ، چ اول، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

-تنهایی، ابوالحسن، 1374، «درآمدی بر مکاتب و نظریه های جامعه شناسی» ، چ اول، تهران:موندیز.

-حبیب زاده، فهیمه، 1382،«بررسی هویّت ملی و دینی جوانان و تأثیر آن بر مشارکت سیاسی و اجتماعی آنها » ، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا.

-دال سیونگ. یو، 1381،«فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی» ، تهران: خانه سبز.

-دال، رابرت، 1364،«تجزبه و تحلیل جدید سیاست» ، ترجمه حسین ظفریان، تهران: نشر نی.

-دواس، دی . ای، 1376،«پیمایش در تحقیقات اجتماعی» ، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.

-دوورژه، موریس، 1369، «جامعه شناسی سیاسی» ، ترجمه ابوالفضل قاضی، ج دوم، تهران: دانشگاه تهران.

-دیانتی، جواد، 1382،«بررسی عوامل اجتماعی موثر بر میزان مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه تبریز» ، پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه­شناسی دانشگاه تبریز.

-راش، مایکل، 1377،«جامعه و سیاست» ، ترجمه منوچهر صبوری، چ اول، تهران: سمت.

-راش، مایکل، 1381،«جامعه و سیاست» ، ترجمه منوچهر صبوری، چ دوم، تهران: سمت.

-رضایی، ع،«مشارکت اجتماعی: وسیله یا هدف توسعه» ، ماهنامه اطلاعات سیاسی/ اقتصادی، شماره 110/109 ، مهر و آبان.

-رضی، داوود، 1374،«بررسی تطبیقی میزان مشارکت مردم در انتخابات هشت دوره ریاست جمهوری پس از انقلاب­اسلامی» ، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس.

-ساروخانی، باقر، 1373،«روشهای تحقیق در علوم اجتماعی» ، ج اول، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی.

-سراج زاده، حسین، 1368،«بررسی میزان مشارکت مردم در انتخابات بعد از انقلاب» ،
 پایان­نامه کارشناسی ارشد جامعه­شناسی دانشگاه تربیت مدرس.

-صدیق اورعی، غلامرضا، 1378،«جامعه شناسی مشکلات اجتماعی جوانان» ، ج اول، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

-علوی تبار، علیرضا، 1379،«مشارکت مردم در امور شهرها» ، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 19.

-کازنو، ژان، 1370،«جامعه شناسی ارتباطات» ، ترجمه باقر ساروخانی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.

-کریمیان،علیرضا،1381،«جنبش دانشجویی در ایران»،انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی

-کوزر، لوئیس،1384،«نظریه­ی تقابل های اجتماعی»،ترجمه عبدالرضا نواح، نشر رسش

-گروثرز، چارلز، 1378،«جامعه شناسی مرتن» ، ترجمه زهره کسایی، چ اول، تهران: نشر اختران.

-گی روشه،1379،«جامعه شناسی تالکوت پارسونز»،ترجمه ع.نیک گهر،انتشارات تبیان

-محسنی تبریزی، علیرضا، 1373،«بیگانگی، مانعی برای مشارکت و توسعه ملی، بررسی رابطه میان بیگانگی و مشارکت اجتماعی- سیاسی» ، نامه پژوهش، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 1، مرکز پژوهشهای بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

-محسنی، منوچهر و جارالهی، عذرا، 1382،«مشارکت اجتماعی در ایران» ، ج اول، تهران: انتشارات آرون.

-محمدی اصل،عباس،1387،«جامعه شناسی تالکوت پارسونز»،نشر علم

-مردوخی، بایزید، 1373،«مشارکت مردم در فرایند توسعه و طراحی برای سنجش میزان آن» ، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 6، سال دوم.

-مصفا، نسرین، 1375،«مشارکت سیاسی زنان در ایران» ، چ اول، انتشارات وزارت امور خارجه.

-معین، محمد، 1384،«فرهنگ فارسی » ، ج اول ، تهران: انتشارات ثامن.

-مک فرسون، کرافورد برو، 1376،«زندگی و زمانه دموکراسی لیبرال» ، ترجمه مسعود پدرام، تهران: نشر نی.

-وزارت کشور، 1378،«مجموعه مقالات تحزب و توسعه سیاسی» ، کتاب اول، تهران: همشهری.

-هابرماس، یورگن، 1381،«بحران مشروعیت» ، ترجمه جهانگیر معینی، تهران: گام نو.

-هانتینگتون، ساموئل، 1370،«سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی» ، ترجمه محسن ثلاثی، چ اول، تهران: نشر ثالث.

-هانتینگتون، ساموئل، 1373،«موج سوم دموکراسی» ، ترجمه احمد شهسا، تهران: انتشارات روزنه.

 

-Almond, G.A &S.Verba. 1963 . Civic Culture, Political Attitudes & Democracy In Five Countvies . little Btown & Company.            

-Bek, A . P . M . Jennigs . 1982 . Path ways to Paricipation . American Political Science Review . vol 760. No 24.

-Bloker, M.J.& Sherkat, P. E. 1994. The  Political Devolop ment Of Sixties Activitis Identifying. The Influence Of Class, Gender And Socialization On Participation, Sosial Force, 72.

-Bundara. 1982. Self Efficancy Mechanism in Human Agency, In American Psychologist.

-Dahl, Robert. 1984. Modern Political Analysis. New Jersey : Ptentice Hall.           

-Dahl. Robert. 1974. Who Governs?. Yale university Press.                                    

-Diamond, L. 1984. Plitical Culture & Democracy In Developing Countries, Lynne Rienner Publeshers.

-Dows, Robert , E & Hughes , Johns A. 1971. Girl, Boy And Politics. British Journal Of Sociology , vol 22.

-Hamilton , Richard. 1972. Class And Politics In The United States. Newyork and Londen.

- http://Database.irandoc   

-line, Nan . 1978. Foundations of Social Research. Newyork . Mccrou ltill, Inco.

-Lipset, S. M. 1983. Plitical Man. Newyork: Anchor Books.

-Lipset, Seymour. 1963. Political Man. Newyork.

-Marx & Engels. 1917. Selected Work In Three Volums. Vol 2. Progress Publisher, Moscow.

-Mccloaky, E. 1972. The International Encyclopedia Of  The Social Sciences. Newyork : The Mwcmilan Company.