ارزیابی تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی و رفاهی بر رضایتمندی خانوارهای مهاجر به شهر تهران

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 2، دوره 3، شماره 7، شهریور 1392، صفحه 25-54   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد تقی شیخی¹؛ مهری السادات طیبی نیا²

¹استاد جامعه شناسی دانشگاه الزهرا، تهران

²دانشجوی مقطع دکتری تخصصی جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ‌دهاقان

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی پدیدة مهاجرت و رضایت خانوارهای مهاجر به شهر تهران پرداخته است. هدف تعیین عوامل رضایت مهاجران و میزان تأثیرپذیری آنان از جنبه­های مختلف محیطی در قالب تغییر شرایط اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و نگرشی است که به صورت پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفته است. تحلیل نهایی این پژوهش  بر روی 200 خانوار مهاجر در بین خانوارهای معمولی ساکن در مناطق3، 6 و12 شهر تهران که لزوماً دارای فرزند(ان) بالای  10 سال بوده­اند انجام گرفته است.
نتایج پژوهش بر اساس تحلیلهای همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که رابطة معناداری بین رضایت مهاجران و میزان استفاده از امکانات رفاهی و همچنین وضعیت اجتماعی فرزندان وجود دارد و این بدان معناست که هرچه میزان استفاده از امکانات رفاهی بیشتر و وضعیت فرزندان بهبود داشته مهاجر از جابجایی خود به شهرتهران رضایت بیشتری داشته است. در جریان تحلیل از طریق مدل­سازی معادلات ساختاری، میزان تأثیرات متغیرها بر رضایت مهاجر بررسی شده است. تبیین فرضیات با تکیه بر دیدگاههای مثبت کارکردی و کلاسیک مهاجرت صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مهاجرت؛ رضایت؛ امکانات رفاهی؛ اجتماعی و فرهنگی

اصل مقاله

.

مراجع

-          ابارشی، حسینی، احمد، سید یعقوب. (1391). «مدل­سازی معادلات ساختاری»، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.

-          ایمان، محمدتقی، مرادی، گلمراد. (1388). «بررسی رابطة بین راهبردهای فرهنگ­پذیری و سلامت روانی در میان مهاجران» نمونة موردی مطالعه شهر کرمانشاه، جامعه­شناسی کاربردی، شمارة 33، صص147-170.

-          پارسی، حمیدرضا. (1379). «فضای شهری، حیات مدنی و نیروی اجتماعی فرهنگی، نمونة موردی خیابان کارگر» رسالة دکتری، شهرسازی تهران، دانشگاه تهران.

-          تقوی، نعمت الله. (1378). مهاجرتهای روستا شهری، درآمدی جامعه­شناختی بر نظریه­ها، تهران.

-          خباز بهشتی، زهرا. (1381). مهاجرت: بررسی مشکلات مهاجران در جهان، تهران: آشیانه کتاب.

-          درویش، مهین. (1387). «فرهنگ تفریح»، روزنامه ایران، سال چهاردهم، شمارة 3899، 21 فروردین، ص:9.

-          دی نای، رابرت. (1381). سه مکتب روان­شناسی، دیدگاههای فروید، اسکینر و راجرز،  ترجمة جلالی، تهران: انتشارات پادرا.

-          ربانی، رسول. (1385). جامعه­شناسی شهری، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.

-          رفیعیان، خدایی، مجتبی، زهرا. (1389). شهروندان و فضای عمومی شهری، نگرش تحلیلی بررسی شاخص­ها و معیارهای مؤثر بر رضایتمندی شهروندان از فضاهای عمومی شهری، تهران: دفتر گسترش تولید علم.

-          زنجانی، حبیب الله. (1380). مهاجرت، تهران: سمت.

-          شیخی، محمد تقی. (1382). جامعه­شناسی جهان سوم، تهران: انتشارات اشراقی.

-          شیعه، اسماعیل. (1385). آماده­سازی شهر برای کودکان، تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مؤسسه نشر شهر.

-          طیبی نیا، مهری السادات. (1388). «پیامدهای مهاجرت برای خانوارهای مهاجر به شهر تهران»، اصفهان، مجلة علمی – پژوهشی مطالعات و پژوهش­های شهری منطقه­ای تابستان 1388، ص: 143-164.

-          فکوهی، ناصر. (1385). انسان­شناسی شهری، تهران: نشر نی.

-          فیندلی، سلی. (1372). «برنامه­ریزی مهاجرتهای داخلی» ترجمة عبدالعلی لهسایی­زاده، شیراز: انتشارات نوید.

-          کاظمی پور، شهلا. ( 1374). «تحرک اجتماعی و مهاجرت در شهر تهران» پایان­نامة دکترا به راهنمایی: محمد میرزایی، محمد توکل، دانشگاه تهران

-          کاظمی پور، شهلا. (1383). «بررسی مسائل جمعیتی ایران با تأکید بر جوانان»، دومین همایش انجمن جمعیت­شناسی ایران (مجموعه مقالات)، دانشگاه شیراز.

-          کریمی، یوسف. (1373). روانشناسی اجتماعی، نظریه­ها، مفاهیم و کاربردها، تهران: انتشارات بعثت.

-          گودرزی، محسن. (1374). «بررسی پیوند رابطة اجتماعی و میزان رضایتمندی در شهر تهران»، پایان­نامه مقطع کارشناسی ارشد به راهنمایی: مصطفی ازکیا، دانشگاه تهران.

-          لهسایی زاده، عبدالعلی. (1368). نظریات مهاجرت، شیراز: انتشارات نوید.

-          مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری 1385 شهرتهران.

-          منادی، مرتضی. (1383). «تأثیر تصورات و تعاریف مشابه زوجین در رضایت زندگی»، نشریة مطالعات زنان، سال دوم، شمارة 4 .

-          نوید نیا. (1389). «امنیت رفاهی»، فصلنامة علمی پژوهشی جغرافیای انسانی سال دوم، شمارة دوم 90-71.

-          وثوقی، نیک خلق؛ منصور، علی اکبر. (1373). تهران: خردمند.

-          ویکس، جان. (1385). جمعیت، مقدمه­ای بر مفاهیم و موضوعات، ترجمة الهه میرزایی، تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه­ریزی.

-          هویت، گروه شهری. (1387). «مهاجران، شهروند یا شهرنشین»، همشهری آنلاین به روزشده، 23 اردیبهشت، 1387.

-       Berry,J.W. (1992) “Acculturation And Adaptation in a New society” International Migration, 30 (special Issue: Migration) and Health in the 1990s:69-86.

-       Bubolz, m.m Sontag. (1993) m.s, "human Ecology Theory ". In p. boss, w.Doherty, R. larossa, w.schunm&s. Steinmetz (Eds), souce book of family theories and methods: A contextual approach. Newyork: plenum press.

-       Fischer,c. (1982), “To Dwell Among Friends”, Barkley: university 0f California press.

-       Hizen, Ical & Martin, Fishbein. (1980) “understanding Attitude and predicting Social Behavior, Prentice Hall Englewood Cliff Inc, New jerssy.

-       Lewis, G.J. (1982).”Human Migration”, Croon Helm, London.

-       Lynch, Kevin. (1972) “the openness of open space ”,arts of Enviroment, Aidan Ellis.

-       Theodorson G.A. & A.G Theodorson. (1999) “population”, Belmont, California: Words worth Publishing.  

-       Bourdieu, Pierre (1972). Esquisse d’une théorie de la pratique, précédée detrois études d’ethnologie Kabyle. Genève, Ed Droz.